پیشنهادی دیرهنگام

اصلاح نظام بانکی همواره یک خواسته و مطالبه عمومی بوده و مردم از مجلس و دولت انتظار اصلاح ساختار نظام بانکی کشور را دارند و براساس دیدگاه‌های کارشناسی ابتدا باید بانک مرکزی اصلاح و سپس ساختار‌های نظام بانکداری اسلامی در کشور تعریف شود. اصلاح نظام بانکی به صورت عام و اصلاح ساختار بانک مرکزی به صورت خاص سال‌هاست موافقان و مخالفانی داشته و دارد. برهمین اساس طرح بانکداری جمهوری اسلامی ایران در قالب دو شور و از سال ۱۳۹۵ در دستور کار کمیسیون اقتصادی مجلس قرار گرفته و ازجمله طرح‌هایی است که حواشی بسیاری را به وجود آورده و این حواشی نه‌تنها کاهش نیافته بلکه بر شدت آن هم افزوده شده است.

حواشی که منجر به نزاع کلامی شد

یکی از این حواشی که طی روز‌های اخیر رسانه‌ها نیز به آن پرداخته‌اند، نامه رؤسای سابق بانک مرکزی و کارشناسان اقتصادی به محمدباقر قالیباف و درخواست توقف طرح بانکداری جمهوری اسلامی ایران است. مخالفان حوزوی این طرح معتقدند خطوط قرمزشان رعایت نشده و همچنان معضل خلق پول از سوی بانک‌های خصوصی، بنگاهداری بانک‌ها و استفاده بانک‌ها از حیله‌های ربوی لاینحل باقی مانده است و تا زمانی‌که این مشکلات مرتفع نشود نمی‌توان انتظار طرحی کارآمد را داشت.

در کنار متخصصان حوزوی ایرادات رؤسای سابق بانک مرکزی هم در نوع خود جالب است. در نامه رؤسای سابق بانک مرکزی به رئیس پارلمان آمده است که تمامی قوانین پایه‌ای چهارگانه فعلی اعم از «تأسیس بانک توسعه جمهوری اسلامی»، «موسسات رتبه‌بندی»، «صندوق ضمانت سپرده‌ها»، «کانون مؤسسات اعتباری» به طور کلی کنار گذاشته شده و همه این موارد و تمام موضوعات مرتبط با قوانین بانکداری را در یک قانون خلاصه کرده‌اند. لازم به ذکر است محمود بهمنی، ولی‌الله سیف، سید محمدحسین عادلی، اکبر کمیجانی و طهماسب مظاهری از رؤسای کل پیشین بانک مرکزی محسوب می‌شوند که نامه توقف این طرح را امضا کرده‌اند.

حجت‌الاسلام حسین‌زاده بحرینی، رئیس کمیته پولی و بانکی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی سال‌هاست که مسئولیت پیشبرد طرح بانکداری جمهوری اسلامی ایران را برعهده دارد. او از طراحان اصلی طرح محسوب می‌شود و آن را بهترین طرح جایگزین توصیف می‌کند. وی به محض اینکه در جریان نامه برخی از رؤسای سابق بانک مرکزی به رئیس مجلس قرار گرفت، عکس‌العمل تندی نسبت به آن نشان داد.

حجت‌‎الاسلام بحرینی به‌جای اینکه پاسخ پرسش‌ها و شبهات را دهد، نویسندگان نامه به رئیس پارلمان را به دست داشتن در مشکلات نظام بانکی متهم کرد.

اینکه حجت‌الاسلام بحرینی برای اصلاح نظام بانکی کشور دلسوزانه تلاش می‌کند و می‌خواهد آن را براساس شریعت اسلام مورد اصلاح قرار دهد، برکسی پوشیده نیست، اما متأسفانه یکی از ضعف‌های مهم در روند کاری وی نبود ارتباط مؤثر، پیوسته و سازنده با رسانه‌ها به‌ویژه رسانه‎‌های تخصصی است. در این سال‌ها رئیس کمیته پولی و بانکی کشور کمتر حاضر شده با هدف اقناع افکار عمومی و پاسخگویی به شبهات و نقد‌ها در رسانه‌ها حاضر شود و با کارشناسان رودررو به گفت‌وگو بنشیند و به پرسش‌های آنها، رسانه‌‎ها و نخبگان اقتصادی پاسخ دهد.

پیشنهادی دیرهنگام

حجت‌الاسلام بحرینی در ادامه واکنش خود به نامه رؤسای پیشین بانک مرکزی اعلام آمادگی کرده که حاضر است برای روشن شدن ابعاد مختلف طرح بانکداری با هریک از امضاکنندگان این نامه به مناظره بنشیند. نفس و ذات پیشنهاد انجام مناظره خوب و تحسین‌برانگیز است، اما کاش این مناظره و نشست‌هایی از این سبک هرچند وقت یک بار انجام می‌شد نه اینکه یک حالت تدافعی و واکنشی باشد، آن هم زمانی شور دوم این طرح در دستورکار مجلس قرار گرفته و به نوعی کار از کار گذشته است.

اگر پیشنهاد مناظره پیش از حواشی به وجودآمده ارائه می‌شد قطعاً در فضایی آرام و منسجم صورت می‌پذیرفت و می‌توانست به غنای طرح کمک کند، نه اکنون که شرایط به کلی تغییر کرده و برخی حواشی به وجود آمده است. پیشنهاد می‌شود حجت‌الاسلام بحرینی به عنوان رئیس کمیته پولی و بانکی و رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس و کسی که مسئولیت پیشبرد طرح مذکور را برعهده دارد، ارتباط مستمر خود را با رسانه‌ها حفظ کند تا حواشی خاصی به وجود نیاید.

یادداشت از سعید امینی