اماکن مذهبی بهترین محل برای عرضه هنر متعهد است + صوت

به گزارش ایکنا، هفتم و هشتم آبان در ضلع شرقی حرم حضرت عبدالعظیم‌ حسنی(ع) کارگاهی هنری با عنوان «آبروی ری» برگزار شد. در این رویداد ارزشمند شش هنرمند عرصه تجسمی مشغول خلق اثر بودند. گزارش زیر شامل گفت‌و‌گوهایی است که خبرنگار ما با مسئولان و هنرمندان حاضر در این نمایشگاه انجام داده است. 

عبدالرضا سهرابی، مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی در بازدید از این نمایشگاه گفت: مرکز تجسمی وزارت ارشاد یک وظیفه ویژه بر عهده دارد که تلفیق بین هنر و معنویت است زیرا هر اثری که با هنر درآمیخته شود ماندگاری آن هم تضمین می‌‌‌‌شود. کارگاه هنری «آبروی ری» برای اولین بار است که در صحن مطهر حضرت عبدالعظیم(ع) برپا می‌شود، اتفاقی که امیدوارم در دیگر اماکن مذهبی نیز اجرا شود.

وی افزود: نمایشگاه «آبروی ری» در حقیقت همان تلفیق هنر و معنویت است که باعث می‌شود هنر معنا پیدا کند. چنین کارگاه‌هایی کمک می‌کند تا مردم بیشتر و بهتر با هنر متعهد آشنا شوند. در وزارت ارشاد به ویژه دولت سیزدهم یک نگاه ویژه به هنر انقلابی شده است. دلیلمان برای حمایت از هنر متعهد و انقلابی این است که نگاه چشمی مردم با آثار انقلابی باعث می‌شود آنها بیشتر با موضوعاتی ارزشی آشنا شوند.

مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی، تجربه خلق آثار هنری در آستان معنوی و متبرک ذوات مقدسه را تجربه‌ای متمایز و الهام‌بخش توصیف و بیان کرد: برگزاری چنین کارگاه‌هایی برای هنرمندان و زائران و مجاوران، فرصتی کم‌نظیر و تجربه‌ای ماندگار را رقم می‌زند چراکه از یک‌سو امکان مواجهه مستقیم و بی‌واسطه هنرمندان و زائران با یکدیگر را فراهم می‌کند و از سوی دیگر فرصت گفت‌وگو درباره آثار هنری را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد که در نوع خود اتفاق کم‌نظیری است و تاکنون کمتر در صحن مبارک ذوات مقدسه شاهد آن بوده‌ایم.

این مدیر هنری با بیان اینکه نمایشگاه «آبروی ری» اولین برنامه‌ای است که در شورای هنرهای تجسمی ارشاد تصویب شده است، بیان کرد: برگزاری چنین نمایشگاهی علاوه بر اینکه در اماکن مذهبی برپا خواهد شد قرار است در اماکن خاص دیگری هم برپا شود زیرا معتقدیم چنین محل‌هایی بهترین موقعیت را برای آشنایی مردم با هنر متعهد دارند.

سهرابی در پاسخ به این سوال که چه برنامه‌ریزی‌ای برای داشتن بازار اقتصادی هنرهای دینی از طریق ارشاد انجام شده است؟ گفت: یکی از برنامه‌های مهمی که در ارشاد به صورت جدی پیگیری می‌شود تغییر ذائقه مردم است. این خواسته نیز با یک یا چند نمایشگاه حاصل نمی‌شود بلکه باید برای آن زمان صرف کرد. در این راستا موانعی نیز تبلیغات منفی معاندین در فضای مجازی هم وجود دارد که تلاش می‌کنیم با برنامه‌ریزی درست از عهده آنها برآییم.

وی افزود: یکی از راهکارهایمان این است که گسترده خرید تابلو را در کشور بالا ببریم زیرا آثاری که در نمایشگاه‌های بخش خصوصی فروش می‌رود معمولاً قیمت‌هایی دارد که مردم عادی از عهده خرید آن بر نمی‌آیند پس اگر ارشاد بتواند با توسعه حراجی‌ها و نگارخانه هنرهای تجسمی را به خانه‌های مردم ببرد مطمئن باشید در نهایت آثار دینی هم جایگاه خود را در ذائقه مردم خواهد یافت.

استقبال خوب

محمد خاجی، مدیر برگزاری کارگاه «آبروی ری» نیز در این گزارش اعلام کرد: این کارگاه دو روزه به مناسبت میلاد منور حضرت عبدالعظیم هستم هفتم و هشتم آبان در صحن شرقی حرم مطهر برگزار می‌شود. در این کارگاه شش هنرمند از رشته‌های مختلف هرهای تجسمی (نقاشی، نقاشیخط و خوشنویسی) مشغول به کار هستند. این کار تلاش دارد عرض ارادتی به مقام حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) داشته باشد.

وی ادامه داد: حسین عصمتی، مهدی فرخی، ناصر تقی‌زاده، سید‌عبدالله، سعید بابایی و الطافی اساتیدی هستند که در این کارگاه به خلق اثر می‌پردازند در این دو روز، هفت اثر خلق شد که به زودی آثار مورد نظر در یک نمایشگاه به نمایش در خواهد آمد. در این نمایشگاه شاهد یک اتفاق بسیار خوب بودیم آنهم اینکه زائران حضرت عبدالعظیم(ع) از این رویداد استقبالی خوبی به عمل آوردند و با اساتید پیرامون کارهای هنری گفت‌وگو می‌کنند. این موضوع به نظرم قدمی در جهت آشنایی مردم با هنرهای دینی و انقلابی است. در این میان نکته‌ای وجود دارد آنهم اینکه هنرمندی که قبل از زیارت بیننده کارهای هنری است کیفیت زیارتش هم بالا می‌رود.

خاجی درباره عنوان کارگاه هم گفت: نام این نمایشگاه برگرفته از سخنان مقام معظم رهبری است. ایشان چند سال پیش در دیداری که با اعضای کنگره حرم عبدالعظیم(ع) داشتند، سیدالکریم را آبروی شهر ری توصیف کردند. این نام به نظرم بهترین تعریف است و ما نیز از آن استفاده کردیم. این قبیل کارگاه‌ها به هنرمندان هم کمک می‌کند تا کیفیت کاری متفاوت را تجربه کنند چون مطمئناً خلق اثر در آتلیه شخصی با خلق اثر در یک مکان مذهبی متفاوت است.

وی درباره استقبال مردم از نمایشگاه گفت: بهترین زمان برای بازدید مردم از این کارگاه دو روزه، قبل از اذان ظهر و مغرب است. در این زمان جمعیت زیادی از نمایشگاه بازدید می‌کنند ولی در دیگر ساعات هم از این کارگاه هنری استقبال خوبی به عمل می‌آید. جالب است در میان بازدید‌کننده‌ها دانش‌آموز به ویژه دخترهای دانش‌آموز از نمایشگاه استقبال خوبی داشتند. یکی از موضوعاتی که مورد توجه دانش‌آموزان قرار گرفت بحث حجاب بود که در شرایط فعلی ضرورت توجه به آن اهمیت بیشتری دارد.

به دنبال خلق کارهای ارزشی

ناصر تقی‌زاده هنرمند نقاش درباره تجربه خود از حضور در این کارگاه چنین توضیح داد: به دعوت وزارت ارشاد در این کارگاه حضور دارم. در هنر بیشتر به دنبال خلق کارهای ارزشی به ویژه دفاع مقدسی هستم. من جانباز هشت سال دفاع مقدس هستم برای همین دوست دارم آنچه را خود از فضای جنگ تجربه کردم در کارم لحاظ کنم. جدا از تجربه شخصی‌ام از جنگ، دلیلی دیگری که مرا به سمت دفاع مقدس متمایل کرده، بیانات حضرت امام(ره) است. ایشان می‌فرمایند جبهه‌های جنگ مانند دانشگاه است، بنابراین فعالیت در این حوزه مطمنئاً دستآوردهای فراوانی خواهد داشت.

وی افزود: حضور در حرم مطهر حضرت عبدالعظیم(ع)، اولین تجربه من در این مکان مقدس است البته در دیگر اماکن مذهبی نظیر؛ قم، مشهد، مشهد ارتحال و... کارگاه برگزار کرده بود اما در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) اولین بار بود که این اتفاق رخ می‌داد. حضور در این کارگاه‌ها حس و حال عجیبی روی هنرمند دارد چون انرژی مثبتی که از فضا گرفته می‌شود به صورت مستقیم روی هنرمند و کارش تاثیر مستقیم دارد. استقبال مردم از این رویداد هم بسیار جالب توجه بود. این امر نشان داد مردم از هنرهای مذهبی استقبال می‌کنند و آن را می‌پسندند به‌شرطی‌که این قبیل آثار به درستی در معرض دید آنها قرار گیرد.

این هنرمند درباره اثری که در این کارگاه خلق کرده توضیح داد: من در این تابلو حرم حضرت عبدالعظیم(ع) را نقاشی کرده‌ام، همچنین بانویی محجبه را تصویر کرده‌ام که شاخه گلی تقدیم بارگاه حضرت عبدالعظیم(ع) می‌کند. این کار به حجاب نگاهی زیبا و لطیف دارد. این اتفاق به نظرم در شرایط فعلی یکی از ضروریات کارهای هنری است تا مردم با زیبایی این معنای عظیم، بهتر و بیشتر آشنا کشوند.

بهره‌بری از المان‌های مذهبی و ملی

سید عبداالله حاجی سید حسن؛ هنرمند خوشنویس هم درباره حضورش در این کارگاه گفت: من کار خود را در هنر با خوشنویسی آغاز کردم. خط تخصصی من نستعلیق است. با گذر زمان به هنر نقاشی‌خط ورود کردم و هم‌اکنون نیز با این شکل از هنر در نمایشگاه حضور دارم. من در کارهایم بیشتر از المان‌های مذهبی و ملی بهره می‌برم. علاقه‌ام به کارهای مذهبی دو دلیل دارد. ابتدا اینکه قلباً به چنین موضوعاتی علاقمند هستم. دوم اینکه عوامل بیرونی مرا به سمت این مفاهیم در هنر سوق داده است.

وی درباره تفاوت آثار دینی با دیگر کارهای هنری توضیح داد: تفاوت بین کارهای دینی با دیگر آثار هنری در ظاهر و معنای آن است چون چنین آثاری به لحاظ رنگ و طراحی تفاوتی آشکار با موضوعات آزاد دارند. به لحاظ معنایی هم کاملاً مشخص است تولیدات دینی موضوعاتی را مد نظر دارند که ریشه در باورهای مردم دارد برای همین ارزش و زیبایی آن بالاتر از دیگر کارهاست.

جرقه‌های خلاقیت در فضای مناسب

سعید بابایی هنرمند نقاش با بیان اینکه حضور در کارگاه «آبروی ری» تجربه نخست وی در این مکان مذهبی است، بیان کرد: حوزه هنری از من برای حضور در این نمایشگاه دعوت به عمل آورده است. خیلی خوشحال این دعوت را پذیرفتم چون برای اولین بار است که چنین فضایی را تجربه می‌کنم . خلق اثر در مکانی اینچنینی به هنرمند کمک می‌‌کند تا انرژی معنوی حاکم در فضا را درک کرده و آن را به نوعی در کارش لحاظ کند. در چنین فضایی ایده‌هایی به ذهن هنرمند خطور می‌کند که شاید در یک موقعیت دیگر امکان آن به شکل درستی فراهم نباشد. این از امیتازات کارگاهای مذهبی است.

وی ادامه داد: برای خلق کاری که هم اکنون مشغول خلق آن هستم روشی متفاوت با کارهای قبلیم ندارم که بخواهم به صورت مجزا آن را پیش گیریم چون پایه و اساس نقاشی مشخص و واحد است اما همانگونه که گفت تاثیرپذیری که هنرمند از  بودن در فضا می‌گیرد روی کارش تاثیرگذار است. برای نمونه در کار خودم تصویر گنبدها و آسمانی که آن را در برگرفته کاملا ارتباط مستقیم با فضای معنوی حرم حضرت عبدالعظیم(ع) دارد. در این کار دریا را کشیده‌ام. این امر به مخاطب این نکته را منتقل می‌کند که زیبایی که در توسل به ائمه وجود دارد بی‌کران است.

زیبایی معنوی و دینی

در انتهای این گزارش با یکی از بازدید‌کنندهای این نمایشگاه گفت‌و‌گو شده است. سعید سبحانی دبیر بازنشسته آموزش پرورش پیرامون این کارگاه گفت: برای اقامه نماز ظهر به حرم آمده بودم. وقتی با این کارگاه رو‌به‌رو شدم بسیار تحت تاثیر آن قرار گرفتم زیرا زیبایی معنوی و دینی را در این کار مشاهده کردم بنابراین امیدوارم باز هم شاهد برگزاری چنین کارگاه‌هایی در حرم مطهر باشیم.

وی تاکید کرد: مسئولان باید برنامه‌ریزی کنند تا اماکن مذهبی بیشتر پذیرای هنرمندان و آثارشان باشد چون اگر بین هنرمند و موضوعات دینی دلبستگی ویژه پیش آید اتفاقات بسیار خوبی را در هنر شاهد خواهیم بود. بخشی از رشد هنر دینی و انقلابی به حمایت مسئولان از این قبیل آثار برمی‌گردد و بخشی دیگر به مردم مربوط می‌شود که با تشویق هنرمندانی که در این عرصه کار می‌کنند به آنها انگیزه برای کارهای بیشتر دهند.