روحانیت به خودسازی در میدان جهاد نیاز دارد

گروه‌های جهادی سال‌هاست که پای در عرصه خدمت‌رسانی به مناطق محروم کشور گذاشته و اقدامات فراوانی را در حوزه محرومیت‌زدایی از نیازمندان و مستضعفان انجام داده‌اند. این گروه‌ها که تعداد آن‌ها در کشور به بیش از ۴۰ هزار مورد رسیده است، منشأ برکات فراوانی برای مردم بوده‌اند.

گروه‌های جهادی کشور بنا به تخصص اعضا، اقدامات خود را انجام می‌دهند. برخی به حوزه اقتصادی و اشتغال‌زایی وارد شده‌اند و به جای انجام اقداماتی همچون توزیع بسته‌ها و اقلام خوراکی و ... سعی می‌کنند که با توسعه اقتصادی مناطق کم‌برخوردار، زمینه اشتغال دائمی برای مردم این مناطق را فراهم کنند.

گروه‌های جهادی مختلفی تاکنون خدمات ثمربخشی را در مناطق محروم انجام داده‌‌اند و هر وقت که نقطه‌ای از کشور با بحران مواجه شد، برای خدمت به همنوعان خود در عرصه حاضر شده‌اند. با شیوع بیماری کرونا و فرمان رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر کمک مؤمنانه و مواسات، فعالیت گروه‌های جهادی در کشور نیز رنگ و بوی دیگری به خود گرفت و بسیاری از آن‌ها به صورت خودجوش به اجرای طرح‌های مختلف به ویژه طرح‌های مربوط به معیشت اقدام کرده‌اند.

حضور اقشار مختلف مردم در گروه‌های جهادی نشان از دلبستگی ایشان به آبادانی و رفاه ایرانی دارد. طلاب و روحانیون نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با ایجاد گروه‌های جهادی مختلف در صحنه حاضر شده و در مواقع حساس و بحرانی نظیر دوران شیوع کرونا به خدمت‌رسانی و محرومیت‌زدایی از نیازمندان پرداخته‌اند.

حجت‌الاسلام ابوالفضل علیخانی، مسئول دبیرخانه هماهنگی گروه‌های جهادی حوزه‌های علمیه در گفت‌و‌گو با ایکنا به ضرورت حضور طلاب در فعالیت‌های جهادی و تأثیر این مسئله در جامعه اشاره و اظهار کرد: هدف اول گروه‌های جهادی که از سال ۱۳۷۹ به فرمان رهبر معظم انقلاب تشکیل و توسعه یافت، صرفاً محرومیت‌زدایی از نقاط دوردست کشور نبود، بلکه خودسازی و تربیت نسل جوان مؤمن و کارآمد برای آینده نظام اسلامی و همچنین تربیت نفسانی یکایک شرکت‌کنندگان در فعالیت‌های جهادی و مخاطبان آن‌ها در مناطق مختلف کشور بوده‌ است.

وی افزود: البته در این ‌میان محرومیت‌زدایی و رفع استضعاف نیز صورت‌ گرفته و معنویت و انتقال پیام اصیل انقلاب اسلامی و کلام اهل ‌بیت(ع) نیز در سراسر نقاط دوردست کشور منتشر می‌شود. روحانیت نیز به خودسازی در میدان جهاد خدمت‌رسانی احتیاج دارد و در کنار این نیاز شخصی خود، برای گسترش معنویت در فضای آکنده از ایمان اردوهای جهادی حضوری ضروری داشته و چه‌بسا جنبه هدایت‌گرانه آن بیشتر مورد تأکید باشد.

مصادیق معنویت در جامعه

علیخانی ادامه داد: رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم از مصادیق معنویت در جامعه به اردوهای جهادی و شوق جوانان برای شرکت در این میدان یاد می‌کنند. همچنین، در مورد به صحنه آمدن سایر جوانان و مردم در صحنه جهاد خدمت‌رسانی، حضور روحانیت نقش مؤثری داشته و از قاعده «اَلنّاسُ عَلى دینِ مُلُوکِهِمْ» چنانکه می‌بینند، عالم دین در فضای خدمت‌رسانی اقدام مستقیم دارد، آن‌ها نیز برانگیخته ‌شده و در این عرصه حضور پیدا می‌کنند.  

مسئول دبیرخانه هماهنگی گروه‌های جهادی حوزه‌های علمیه بیان کرد: همان‌طور که رهبر معظم انقلاب در سال ۹۵ در دیدار با جمعی از طلاب حوزه علمیه تهران فرمودند «سومین مأموریت طلاب پس ‌از هدایت دینی و هدایت سیاسی، خدمات‌رسانی اجتماعی است» و در مثال خدمات‌رسانی اجتماعی فرمودند «طلاب بروند بیمارستان‌سازی و مدرسه‌سازی کنند و در ایام مواجهه با حوادث غیر مترقبه در سیل و زلزله حضور میدانی و هدایت‌گرانه داشته باشند»، این مسئله موجب می‌شود که مردم نیز بیش ‌از پیش در صحنه خدمت‌رسانی حاضر شوند.

علیخانی با اشاره به آیه شریفه «وَمَنْ جَاهَدَ فَإِنَّمَا يُجَاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ؛‌ و هر كه بكوشد تنها براى خود مى ‏كوشد زيرا خدا از جهانيان سخت بى ‏نياز است»، اظهار کرد: حضور در گروه‌های جهادی پیش از سودرسانی به دیگران، برای خود روحانیون و طلاب شرکت کننده کارآمد است.

وی بیان کرد: برای توسعه این حرکت باید به فرمایش رهبر معظم انقلاب عمل کنیم که می‌فرمایند: «شعار خدمت‌رسانی برای تحقق عدالت و پیشرفت را همگانی کنید. منظومه‌ معرفتی اسلام در این‌باره را که مشتمل بر صدها درس از لزوم انفاق و لزوم تعاون در بِرّ و تقوا و لزوم نفع رساندن به مردم و لزوم قیام به قسط و امثال این هاست، در برابر میلیون‌ها جوان کشور بگذارید».

جایگاه جهاد در قرآن

مسئول دبیرخانه هماهنگی گروه‌های جهادی حوزه‌های علمیه با اشاره جایگاه جهاد در آیات قرآن کریم، بیان کرد: «جهاد» در حداقل هفده سوره قرآن کریم از جمله بقره، آل‌عمران، نساء، مائده، انفال، توبه، نحل، حج، نمل، احزاب، شوری، محمد، فتح، حدید، حشر، ممتحنه، صف و نزدیک به ۴۰۰ آیه در رابطه با جهاد نازل شده است. یکی از انگیزه‌های جهاد این است که خداوند سبحان در قرآن‌کریم اجازه‌نامه‌ای برای ستمدیدگان صادر کرده تا با ستم مبارزه کنند و با یاری خداوند سبحان پیروز شوند. چنان‌که در آیات ۳۸ و ۳۹ سوره حج در این رابطه می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ یُدَافِعُ عَنِ الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ کُلَّ خَوَّانٍ کَفُور، أُذِنَ لِلَّذِینَ یُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَى نَصْرِهِمْ لَقَدِیرٌ؛ قطعاً خداوند از کسانى‌که ایمان آورده‌‏اند دفاع می‌‏کند زیرا خدا هیچ خیانتکار ناسپاسى را دوست ندارد، به کسانى‌که جنگ بر آنان تحمیل شده رخصت (جهاد) داده شده است چراکه مورد ظلم قرار گرفته‌‏اند و البته خدا بر پیروزى آنان سخت تواناست».

وی ادامه داد: خداوند متعال همچنین در آیه ۷۵ سوره نساء «وَمَا لَکُمْ لاَ تُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاء وَالْوِلْدَانِ الَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَذِهِ الْقَرْیَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَل لَّنَا مِن لَّدُنکَ وَلِیًّا وَاجْعَل لَّنَا مِن لَّدُنکَ نَصِیرًا؛ و چرا شما در راه خدا (و در راه نجات) مردان و زنان و کودکان مستضعف نمی‌‏جنگید همانان که می‌گویند پروردگارا ما را از این شهرى که مردمش ستم‌‏پیشه‏‌اند بیرون ببر و از جانب خود براى ما سرپرستى قرار ده و از نزد خویش یاورى براى ما تعیین فرما».

علیخانی افزود: در آیه ۱۱۱ سوره توبه نیز در این رابطه آمده است: «إِنَّ اللّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ فَیَقْتُلُونَ وَیُقْتَلُونَ وَعْدًا عَلَیْهِ حَقًّا فِی التَّوْرَاةِ وَالإِنجِیلِ وَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللّهِ فَاسْتَبْشِرُواْ بِبَیْعِکُمُ الَّذِی بَایَعْتُم بِهِ وَذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ؛ در حقیقت‏ خدا از مؤمنان جان و مالشان را به (بهاى) این‌که بهشت براى آنان باشد خریده است همان کسانى‌که در راه خدا می‌جنگند و می‌‏کشند و کشته می‌‏شوند (این) به‌عنوان وعده حقى در تورات و انجیل و قرآن بر عهده اوست و چه کسى از خدا به عهد خویش وفادارتر است پس به این معامله‌اى که با او کرده‌‏اید شادمان باشید و این همان کامیابى بزرگ است».

تبعیت از فرماندهی در جهاد

مسئول دبیرخانه هماهنگی گروه‌های جهادی افزود: در جهاد اگر از فرماندهی تبعیت نشود، گاه خسارات بزرگی به بار می‌آید، مثلاً در جنگ احد عده‌ای از کمان‌داران برخلاف دستور رسول خدا(ص) برای جمع‌آوری غنیمت پست خود را ترک کردند و دشمن هم از این موقعیت استفاده کرد و از پشت سر مسلمین وارد کارزار شد و باعث شکست مسلمانان شدند و مسلمانان فهمیدند که سرپیچی از دستور پیامبر باعث شکست آنان شد.

وی اظهار کرد: جهاد برای ما درس صبر و پایداری است. اسلام برای مجاهدان در راه خدا، مقام بالایی در نظر گرفته است، اسلحه مجاهد هم مورد توجه اسلام قرار دارد و ارزشمند است چنان‌که رسول خدا(ص) فرمودند: همه خیر، در اسلحه است و زیر سایه اسلحه است و جز اسلحه چیز دیگری نمی‌تواند مردم را برپا نگه‌ دارد و سلاح‌ها کلیدهای بهشت و جهنم هستند.

علیخانی تصریح کرد: عثمان بن‌مظعون به رسول خدا(ص) گفت که دوست دارم به جهانگردی یا کوه‌نشینی بروم، پیامبر(ص) فرمود: «ای عثمان! این کار را نکن که سیاحت و جهانگردی امت من سفر جنگی و جهاد است». جهاد همگانی است و حتی زنان باید به جهاد شرکت داشته باشند که ابتدا از آنان در پرستاری و سقایی و تدارکات استفاده می‌شود ولی اگر نیروی مردان کافی نبود زنان هم باید سلاح برگیرند و دفاع و جهاد کنند.