اندیشه‌سازی گامی مهم برای ترویج علم است
استاد جامعةالمصطفی العالمیه در نشستی پژوهشی، سیره علمی و عملی امام محمدباقر(ع) را با محوریت جهاد تببین، تشریح کرد.
به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی غضنفری، استاد جامعةالمصطفی العالمیه امروز ۲۸ آبان در نشست علمی «جهاد تبیین در سیره امام محمدباقر(ع)» که به همت معاونت پژوهش مجتمع آموزش عالی فقه و مدرسه عالی فقه و معارف اسلامی با حضور طلاب، اساتید همراه بود، در سخنانی اظهار کرد: جهاد علمی امام باقر(ع) در سه بخش؛ «تشویق به فراگیری علوم»، «توجه به پایه و اساس هر عمل و فعالیت»، «اندیشه‌سازی و سالم‌سازی فکر» قابل تببین است. اگر بخواهیم در جامعه، علم رواج پیدا کند، در گام اول باید درباره اهمیت فراگیری دانش، ارزش و عظمت علما، مراد از فراگیری علم و آفات آن اندیشه‌سازی شود.
وی افزود: امام باقر(ع) گام اول را به خوبی با بیان احادیث برداشته و سخنان گهربار و نورانی فراوانی در این زمینه بیان کرده است، به طوری که در مورد تشویق به فراگیری علم فرمودند؛ «اَلْکمالُ کلُّ الْکمالِ التَّفَقُّهُ فِی الدّینِ وَ الصَّبْرُ عَلَی النَّائِبَةِ وَ تَقْدیرُ الْمَعیشَةِ، کمال، تمام کمال در سه چیز؛ فهمیدن دین، بردباری بر سختی‌ها و اندازه‌گیری معیشت است.»
وی ادامه داد: از مهم‌ترین انواع جهاد علمی امام باقر(ع)، تأسیس دانشگاه علوم اسلامی و تربیت شاگردان فراوان در عرصه‌های مختلف است. تعداد شاگردان آن حضرت را ۴۶۵ نفر شمرده‌اند، به طوری که هنگام صدور دستور عمربن عبدالعزیز مبنی بر جمع‌آوری و تدوین حدیث، هر کدام از یاران و شاگردان برجسته حضرت باقر(ع)، هزاران حدیث را حفظ داشتند و با فرصت پیش آمده، به تدوین و جمع‌آوری احادیث نیز می‌پرداختند.
وی اضافه کرد: آن حضرت درباره روش فراگیری علوم از پیامبر اکرم(ص) فرمودند؛ «اَلْعِلْمُ خَزائِنُ وَ مِفْتاحُهَا السُّؤالُ فَاسْئَلُوا یرْحَمُکمُ اللَّهُ فَاِنَّهُ یؤْجَرُ فیهِ اَرْبَعَةٌ السَّائِلُ وَ الْمُعَلِّمُ وَ الْمُسْتَمِعُ وَالْمُجیبُ لَهُمْ»، علم گنجینه‌هایی است و کلید آن پرسش است، پس سؤال کنید، تا خدا شما را مورد رحمتش قرار دهد؛ زیرا پرسش باعث می‌شود چهار کس اجر ببرند: پرسشگر، معلم، شنونده و کسی که جواب می‌دهد» و در مورد جایگاه با ارزش علما و دانشمندان فرمودند؛ «عالِمٌ ینْتَفَعُ بِعِلْمِهِ اَفْضَلُ مِنْ اَلْفِ عابِدٍ، عالمی که از علمش بهره برده شود، برتر از هزار عابد است.» و فرمودند؛ «وَاللَّهِ لَمَوْتُ عالِمٍ اَحَبُّ اِلی اِبْلیسَ مِنْ مَوْتِ سَبْعینَ عابِداً، به خدا سوگند! مرگ یک عالم در نزد شیطان، محبوب‌تر از مرگ هفتاد عابد است».
حجت‌الاسلام غضنفری بیان کرد: از نکاتی که امام باقر(ع) در مرحله اندیشه‌سازی به آن توجه داشتند، نشر علوم و توسعه آن است. فقط فراگیری علوم کافی نیست، باید در راه نشر آن نیز سعی کرد. در این زمینه، حضرت سخنان نغز و دلکشی دارد که فقط به نمونه‌هایی از آن اشاره می‌شود؛ ۱-«مَنْ عَلَّمَ بابَ هُدی فَلَهُ اَجْرُ مَنْ عَمِلَ بِهِ وَلا ینْقُصُ اُولئِک مِنْ اُجُورِهِمْ شَیئاً؛ کسی که باب هدایتی را تعلیم دهد، مانند اجر کسی را دارد که به آن عمل کرده است و از پاداش عمل کنندگان کاسته نمی‌شود»، ۲-در جای دیگر فرمودند: «تَذاکرُ الْعِلْمِ دِراسَةٌ وَالدِّراسَةُ صَلاةٌ حَسَنَةٌ؛ مذاکره علمی، درس و تعلیم است و درس، نمازی است نیکو و پذیرفته شده است»، و نمونه دیگر اینکه حضرت فرمودند؛ «زَکاةُ الْعِلْمِ اَنْ تُعَلِّمَهُ عِبادَ اللَّهِ، زکات علم آن است که آن را به بندگان خدا تعلیم دهی.» و مورد چهارم اینکه؛ «رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً اَحْیا الْعِلْمَ… اَنْ یذاکرَ بِهِ اَهْلَ الدِّینِ وَ اَهْلَ الْوَرَعِ خدا رحمت کند بنده‌ای را که علم را زنده کند… و زنده کردن علم به این است که با اهل دین و افراد با ورع مذاکره کنی».
وی در پایان اظهار کرد: در این مقطع اساسی‌ترین پرسش مطرح می‌گردد و آن اینکه حالا که متوجه شدیم علم پاداش فراوان و عالم منزلت والایی دارد، علم را از چه کسانی باید بگیریم؟ و برای فراگیری علوم اسلامی درِ خانه چه کسانی برویم؟ و زانوی ادب در خدمت چه کسانی بزنیم؟ در این بخش نیز امام باقر(ع) اندیشه‌سازی و راهنمایی‌هایی دارد.
انتهای پیام
