تأثیر حضور مجدد نتانیاهو در قدرت بر امنیت ملی و فضای پیرامونی ایران + صوت
کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به حضور مجدد نتانیاهو در قدرت گفت: این حضور با توجه به وضعیت داخلی و پیرامونی کشور احتمال تشدید فشار منطقه‌ای بر ایران را در سه سطح افزایش می‌دهد؛ در سطح دیپلماتیک منطقه‌ای پیشبرد روند عادی‌سازی با کشورهای منطقه و تشکیل اجماع منطقه‌ای علیه ایران، در سطح بین‌المللی احیای کارزار ضد ایرانی 2019 و پرونده‌سازی علیه ایران در همه حوزه‌ها و سومین سطح نیز افزایش لابی‌گری در کشورهای اروپایی.
حسین آجرلو، کارشناس مسائل غرب آسیا، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره تحولات پیرامون کشور و تأثیر آن بر امنیت ملی با حضور مجدد نتانیاهو در قدرت در کنار تشدید فشارهای هسته‌ای و حقوق بشری غرب و اقدامات خصمانه رسانه‌ای عربستان گفت: بخشی از اتفاقات پیرامونی ایران را صرفا نمی‌توان وابسته به حضور نتانیاهو دانست. برای نمونه اظهارات اخیر ضد ایرانی آقای علی‌اف چندین ماه پیش از انتخابات رژیم صهیونیستی آغاز شد و ادامه یافت یا فشارهای حقوق بشری غرب علیه ایران مربوط به تحولات و اتفاقات دو ماه اخیر در کشور است اما نکته قابل ملاحظه این است که انتخاب نتانیاهو در فضایی که مذاکرات هسته‌ای تقریبا به بن‌بست رسیده، اتفاقات داخلی کشور هنوز به پایان نرسیده، در پیرامون کشور اختلافات ایران با برخی کشورهای منطقه مانند جمهوری آذربایجان تشدید شده یا اختلافات با عربستان در قضیه شبکه ایران اینترنشنال افزایش یافته، این فضا فرصتی برای بازاحیا و تشدید فشار حداکثری علیه ایران را از سوی نتانیاهو در سطح منطقه‌ای فراهم می‌کند.
آجرلو درباره سازو کار احتمالی این تشدید فشار حداکثری منطقه‌ای از سوی نتانیاهو گفت: این اقدامات در سه سطح است؛ نتانیاهو در سطح سیاسی و دیپلماتیک منطقه‌ای به دنبال پیشبرد روند عادی‌سازی با کشورهای منطقه و تشکیل یک اجماع منطقه‌ای علیه ایران است. در سطح بین‌المللی نیز صهیونیست‌ها در دور جدید می‌خواهند همان کارزار ضد ایرانی دیپلماتیک سال 2019 را فعال کنند تا تقریبا پرونده‌هایی علیه ایران را در همه حوزه‌ها به جریان بیندازند. سومین سطح نیز افزایش لابی‌گری در کشورهای اروپایی است.
احتمال آغاز مجدد جنگ کثیف
این کارشناس مسائل منطقه اظهار کرد: در کنار اینها نتانیاهو احتمالا سعی می‌کند از بهبود روابط با روسیه در جهت ضدیت با ایران بهره‌برداری‌هایی داشته باشد. همچنین با حضور نتانیاهو احتمال اقدامات نظامی ـ امنیتی صهیونیست‌ها در سوریه افزایش می‌یابد و احتمال دارد مجددا شاهد جنگ کثیف نتانیاهو علیه ایران در دوره‌های قبل مانند ترورهای هدفمند باشیم. مجموعه این مسائل را می‌توان فرصت‌های پیش روی نتانیاهو برای تشدید اقدامات ضد ایرانی اسرائیل دانست.
آجرلو درباره نوع مواجهه ایران و محور مقاومت با این احتمالات گفت: جایگاه جمهوری اسلامی ایران در منطقه و به ویژه در محور مقاومت این فرصت‌های احتمالی را برای رژیم صهیونیستی خنثی کرده و شخص نتانیاهو با چالش‌های زیادی در این روند مواجه خواهد شد.
مانع نتانیاهو؛ قدرت منطقه‌ای ایران
وی تصریح کرد: در واقع قدرت داخلی و منطقه‌ای ایران سد محکمی در مقابل این اقدامات است و اکثر راهبردهای نتانیاهو پیش از این در این زمینه با شکست روبرو شده است. البته در این فضا احتمال دارد برخی تحرکات جبهه مقاومت از جمله از سوی حماس، جهاد اسلامی و حزب‌الله لبنان در پیرامون رژیم صهیونیستی تشدید شود تا نتانیاهو تصور نکند در یک زمین هموار می‌تواند به راحتی هر اقدامی علیه ایران انجام دهد لذا در این دوره احتمال تضعیف امنیت داخلی اسرائیل نیز بیشتر از قبل خواهد بود.
این کارشناس مسائل منطقه درباره افزایش احتمال شکست برجام و مذاکرات هسته‌ای با حضور مجدد نتانیاهو با توجه به مخالفت شدید وی با برجام گفت: برجام مسئله‌ای چند بعدی است که تنها یک عامل بر روی آن تأثیرگذار نیست و به غیر از نتانیاهو، لاپید و بنت نیز از مخالفان جدی برجام بودند اما عوامل دیگری تأثیرگذار بودند که باعث شده فعلا برجام به بن‌بست نرسد اما شرایط فعلی از جمله اتفاقات پیرامونی ایران، اقدامات ضد ایرانی غرب و مسائل داخلی کشور، احتمال به بن‌بست رسیدن برجام را تقویت کرده است.
افزایش تلاش برای پرونده‌سازی علیه ایران
وی یادآور شد: در این میان پرونده‌سازی علیه ایران به ویژه مسئله فروش پهپادهای ایران به روسیه در جنگ اوکراین که اتفاقا صهیونیست‌ها در آن دخیل بودند، عامل یک روایت‌سازی ضد ایرانی شد که غرب را در مقابل ایران قرار داد. در واقع نتانیاهو به دلیل نوع روابط سیاسی با کشورهای غربی و بخشی از حاکمیت آمریکا و قدرت چانه‌زنی دیپلماتیک شاید بتواند اثرگذاری بیشتری از رهبران قبلی اسرائیل علیه ایران بگذارد اما تأثیرات عوامل دیگر در زمینه برجام از اقدامات نتانیاهو بیشتر است و آن عوامل بیشتر در موفقیت یا شکست برجام مؤثر خواهند بود.
آجرلو درباره تأثیر بهبود شرایط داخلی در بهبود روابط با همسایگان و ناکام گذاشتن طراحی‌های احتمالی نتانیاهو در ایجاد اجماع منطقه‌ای علیه ایران گفت: قبل از نتانیاهو و پیش از تحولات داخلی ایران روابط ایران با کشورهای منطقه، به جز برخی کشورهای آسیای میانه به همین شکل بود و علیرغم تلاش‌های دولت در حوزه سیاست همسایگی اتفاق خاصی در روابط با همسایگان جنوبی نیفتاده بود.
آینده روابط ایران با همسایگان جنوبی
وی ادامه داد: البته کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برخلاف کشورهای غربی توانایی آن را ندارند که بخواهند از اتفاقات داخلی ایران به نفع خود بهره‌برداری کنند اما به نظر می‌رسد با فروکش کردن تدریجی التهابات داخلی نوع روابط فعلی ایران با همسایگان، به ویژه با کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، قابل احیاست و احتمال اینکه موضع دو طرف نسبت به هم تعدیل پیدا کند افزایش می‌یابد و دولت سیزدهم می‌تواند در فضای مناسب‌تری سیاست همسایگی خود را با کشورهای این حوزه پیش ببرد.
این کارشناس مسائل غرب آسیا بیان کرد: شش دور مذاکره با عربستان و همکاری‌ها با قطر، به ویژه در ایام جام جهانی، نشان می‌دهد این فضای همکاری نسبتا مناسب وجود دارد هر چند برخی اتفاقات آن را به تأخیر انداخته است مگر اینکه برخی اقدامات همسایگان از جمله در حمایت از رسانه‌هایی مانند ایران اینترنشنال بخواهد تداوم پیدا کند. در مجموع باید گفت همسایگان ایران با توجه به زیست در منطقه و شناخت نسبت به میزان قدرت منطقه‌ای ایران، سرمایه‌گذاری برای ایجاد تغییرات داخلی در ایران نمی‌کنند و با وجود برخی اقدامات علیه امنیت ملی، اما در نهایت این تحلیل را دارند که نظام جمهوری اسلامی توانایی مدیریت اوضاع را دارد و اقدامات ضد ایرانی آنها بیشتر تحت تأثیر فشارهای کشورهای غربی است تا اینکه خودشان مستقیم بخواهند وارد چنین فضایی علیه ایران شوند. البته بخشی از اقدامات آنها علیه امنیت ملی ایران نیز برای امتیازگیری از ایران است تا بهره‌های سیاسی خود را ببرند اما در نهایت می‌دانند که نمی‌توانند تغییر خاصی را در ایران رقم بزنند.
گفت‌وگو از مهدی مخبری
انتهای پیام
