ترویج مغفول‌ترین رکن نشر است

به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست رونمایی از کتاب‌های «ترویج کتاب: راهنمای عملی» و «پیش‌پرده کتاب: راهنمای تبدیل بینندگان به خوانندگان»، از تازه‌ترین کتاب‌های سازمان انتشارات جهاددانشگاهی، نوشته مریم چهرقانی، یوسف عابدی و مصطفی آهنگر، امروز چهار‌شنبه سوم اسفند با حضور نویسندگان، در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار شد.

در این نشست حامد علی‌اکبرزاده، رئیس سازمان انتشارات جهاددانشگاهی، اسماعیل جانعلی‌پور، مدیرکل مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مجد‌‌الدین معلمی، مدیرعامل «بنیاد کتاب» سازمان تبلیغات اسلامی، محمدحسن کریم‌پور، دبیر اجرایی جایزه کتاب سال دفاع مقدس، نادر نقشینه مدیرگروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران و جمعی از اهالی قلم و کتاب، نظرات خود را پیرامون این دو کتاب بیان کردند.

کتاب‌هایی برای کمک به وضعیت کتابخوانی

حامد علی‌اکبرزاده، رئیس سازمان انتشارات جهاددانشگاهی در این نشست عنوان کرد: این کتاب‌ها در راستای ماموریت‌هایی که مجموعه ما در حوزه ترویج کتاب در دانشگاه‌ها دارد، منتشر شده است. امیدواریم به وضعیت مطالعه و کتابخوانی در بین جامعه و به‌ ویژه دانشجویان که مخاطبان اصلی مجموعه ما هستند، کمک کند.

نادر نقشینه مدیرگروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران هم در سخنانی کوتاه ضمن ابراز خوشحالی از اینکه کتاب‌های «ترویج کتاب» و «پیش‌پرده کتاب» حاصل تلاش جمعی از دانشجویان رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران است، از سازمان انتشارات جهاددانشگاهی به خاطر چاپ این کتاب‌ها تشکر کرد.

تجربه علمی در خدمت ترویج کتاب و کتابخوانی

اسماعیل جانعلی‌پور، مدیرکل مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در سخنانی ضمن اشاره به تالیف این دو کتاب توسط گروه نویسندگان، عنوان کرد: کتاب‌ها نتیجه کار جمعی است و نویسندگان آن‌ها اشتراکات زیادی دارند که از جمله آن مواجه مستقیم با حوزه ترویج کتاب در نهاد کتابخانه‌های عمومی است.

جانعلی‌پور در بخش دیگر صحبت‌های خود گفت: رویدادها و فعالیت‌هایی که در اداره کل فعالیت‌‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حال انجام است هم عموما ناظر به همین اتفاقاتی است که در کتاب‌های «ترویج کتاب» و «پیش‌پرده کتاب» مورد توجه قرار گرفته است.

مدیرکل مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به فعالیت‌های مهم این اداره کل، اظهار کرد: ما در رویدادهای پایتخت کتاب ایران، روستاها و عشایر دوستدار کتاب، جام باشگاه‌های کتابخوانی یا حتی بحث آموزش شیوه‌های کتابخوانی و کتابخوان‌ کردن کودکان و نوجوانان برای مجموعه فرهنگیان کشور همه نیازمند استفاده از نظر و تجربیات علمی دوستان در این زمینه هستیم.

جای خالی تجربیات بومی و ایرانی در ترویج کتاب

مجد‌‌الدین معلمی، مدیرعامل «بنیاد کتاب» سازمان تبلیغات اسلامی هم در این نشست با اشاره به اینکه در بین ارکان مختلف نشر، رکن ترویج مغفول‌ترین رکن نشر است، عنوان کرد: هم در تولید کتاب، انباشت تولید داریم و هم در توزیع کارهایی صورت گرفته است اما در حوزه تبلیغ و ترویج تعداد افراد فعال بسیار کم است که امید است این کتاب‌ها به فعال‌تر شدن این حوزه کمک کند.

وی با اشاره به تجربیات ایران در حوزه ترویج کتاب، گفت: در کتاب‌ها بیشتر از تجربیات خارجی‌ها مثال آورده شده است و خیلی بیشتر می‌شد از تجربیات بومی و ایرانی که انجام شده و بعضا توفیقاتی هم حاصل شده است، استفاده کرد.

تولید درسنامه‌ و راهنمای ترویج و تبلیغ کتاب

مریم چهرقانی، از نویسندگان این دو کتاب هم در سخنانی ضمن اشاره به قصه نگارش این دو کتاب، عنوان کرد: این روزها همه جا صحبت از ترویج کتاب و مطالعه است و از فعالان مجازی و بلاگرهای کتاب گرفته تا سازمان‌ها و نهادهایی که بحث ترویج کتاب و کتابخوانی در وظایف و ماموریت‌هایشان تعریف شده و... به نحوی بحث ترویج کتاب و کتابخوانی را انجام می‌دهد.

او ادامه داد: در واقع یکسری فعالیت‌ در حوزه ترویج کتاب و کتابخوانی در حال انجام بود اما یک خلاء وجود داشت، آن هم اینکه هیچ متن، سند و منبع مکتوب و مدون به عنوان راهنما در دسترس و اختیار نداشتند، بنابراین ما تصمیم گرفتیم متونی در حوزه ترویج کتاب و کتابخوانی تولید کنیم تا مورد استفاده هر کسی که می‌خواهد وارد این حوزه شود، قرار گیرد.

چهرقانی ضمن بیان اینکه مخاطبین کتاب«ترویج کتاب: راهنمای عملی» را ناشرها، کتابفروش‌ها، نویسندگان، بلاگرها، کتابخانه‌ها، کتابدارها و همه نهادها و سازمان‌های فعال در حوزه ترویج و تبلیغ کتاب و کتابخوانی تعریف کردیم، اضافه کرد: این کتاب سعی می‌کند دیدگاهی که کار ترویج کتاب یک کار کاملا فرهنگی است را یک مقدار کنار بزند و دیدگاه جدیدتر و تازه‌تری در این حوزه به وجود بیاورد.

نویسنده کتاب «ترویج کتاب: راهنمای عملی» اضافه کرد: این کتاب می‌گوید اگر قرار است ما در هر جایی با هر عنوانی کار ترویج کتاب انجام دهیم، باید به اصول آن اشراف داشته باشیم و بدانیم ترویج کتاب موفق چه شاخص‌ها و روش‌هایی دارد.

چهرقانی تاکید کرد: در این کتاب می‌خواهیم بگوییم کتاب باید به سمت مخاطب برود و به دست او برسد و این وسط باید تسهیلگری انجام شود که همان روش‌های ترویج کتاب است.

وی دباره کتاب «پیش‌پرده کتاب: راهنمای تبدیل بینندگان به خوانندگان» هم عنوان کرد: یکی از ابزارهای فراگیر برای معرفی، تبلیغ و ترویج کتاب، ویدئوهای معرفی کتاب یا «بوک تریلر» یا «پیش‌پرده کتاب» است که به شدت مورد توجه قرار گرفته است.

چهرقانی با اشاره به اینکه اولین نمونه بوک‌تریلرها سال 2008 در امریکا استفاده و ارائه شده؛ اضافه کرد: جالب است تجربه‌ای که در جهان هم خیلی سابقه ندارد، در کشور ما بسیار مورد استقبال قرار گرفته است اما عمده تلاش‌ها نا آگاهانه و به اصطلاح دلی انجام می‌شد؛ لذا فکر کردیم بد نیست یک درسنامه و راهنما در اختیار علاقه‌مندان و فعالان این حوزه قرار دهیم تا بدانند کاری که انجام می‌دهند، چه هست، چه قالب‌هایی دارد و چه استانداردهایی برای آن تعریف شده است.

وی درباره فایده این روش تبلیغ و ترویج کتاب هم عنوان کرد: پژوهش‌هایی انجام گرفته که ثابت می‌کند کتاب‌هایی که برای آن‌ها تریلر یا پیش‌پرده تولید شده، 60 درصد بیشتر از دیگر کتاب‌ها شانس دارند به دست مخاطب برسند؛ لذا حداقل فایده پیش‌پرده کتاب این است که 50 درصد بازدید سایت را افزایش می‌دهد.

مخاطب عام و خاص

مصطفی آهنگر، دیگر نویسنده کتاب‌های «ترویج کتاب» و «پیش‌پرده کتاب» هم ضمن اشاره به اشتراکات گروه نویسندگان این کتاب‌ها عنوان کرد: با توجه به رشته دانشگاهی و فعالیت در بخ‌های کتابداری و نهاد کتابخانه‌های عمومی با فضای کتاب و کتابداری بیگانه نبودیم تقریبا از آنچه در حوزه علمی و عملی ترویج و تبلیغ کتاب اتفاق می‌افتاد، آگاه بودیم.

وی با اشاره به اینکه «ترویج کتاب » برای مخاطب عام‌تر و کتاب «پیش‌پرده کتاب»برای مخاطب تخصصی‌تر نوشته شده است، اضافه کرد: قرار بود کتاب‌ها قطع پالتویی داشته باشد، بنابراین خیلی متن را طول و تفسیر ندادیم و از ابتدا سعی کردیم خلاصه‌تر بنویسیم اما کتاب‌ها جنس و حالت پویایی دارد و محتوای آن باید هر سال به‌روز شود.

در پایان این مراسم با حضور مهمانان نشست از دو کتاب ترویج کتاب: راهنمای عملی» و «پیش‌پرده کتاب: راهنمای تبدیل بینندگان به خوانندگان»، نوشته مریم چهرقانی، یوسف عابدی و مصطفی آهنگر رونمایی شد.