«تداعی»؛ پلی میان ذهن ناآرام انسان امروز و فرهنگ ایرانی اسلامی
«تداعی»؛ عنوان نمایشگاه انفرادی آثار نقاشی حجت‌الاسلام آرش نیک‌نژاد و ترکیبی از کاه‌گل، چوب، کاشی‌کاری، نگارگری و ادبیات است که با هویت و زندگی ایرانی اسلامی تناسب داشته و در این شیوه سعی شده مخاطب به گذشته نه چندان دور خود متصل شود.
«تداعی»؛ عنوان نمایشگاه انفرادی آثار نقاشی حجت‌الاسلام آرش نیک‌نژاد است که در این روزها، در گالری ریم اهواز در معرض دید علاقه‌مندان به هنر است. این نمایشگاه در برگیرنده ۱۱ اثر در ابعاد یک تا دو متر با مضامین ایرانی و اسلامی، در قالب و شیوه‌ای نوین است.
آثار این نمایشگاه ترکیبی از کاه‌گل، چوب، گِل، کاشی‌کاری، نگارگری و ادبیات است که با هویت و زندگی ایرانی اسلامی تناسب داشته و سازگار با روح و روان و نگرش مخاطب است. در این شیوه سعی شده است که مخاطب به گذشته نه چندان دور خود متصل شود و حسی نوستالژیک توام با انتقال مفاهیم فاخر ایرانی اسلامی در او ایجاد شود.
حجت الاسلام آرش نیک‌نژاد، هنرمند نقاش و فارغ‌التحصیل رشته هنر از دانشگاه شهید چمران واحد شوشتر در توضیح آثار نمایشگاه «تداعی» به ایکنای خوزستان گفت: در عصر ارتباطات و تکنولوژی، هویت و اصالت انسان شرقی در معرض تهدید است. ما به عنوان یک ایرانی باید تمدن و آیین خود را پاس بداریم. اگر من به سبک امپرسیونیسیم اثری خلق کنم هیچ وقت بهتر از آن فرد غربی که این سبک را ایجاد کرده نمی‌توانم کار کنم. از همین رو بهتر است به تمدن و هویت خود برگردیم.
برخی ایسم‌های غربی جز تشویش ذهن و سردرگمی برای مخاطب آن ارمغانی ندارند، در عصر کنونی ما از هنر انتظار آرامش داریم، از این رو باید سعی کنیم به هویت خود که می‌تواند این آرامش را به ما ارزانی کند، برگردیم.
مواد مورد استفاده در این آثار، کچ، کاه گل و چوب است که در هنر غربی به طور محدود استفاده شده است، مثلا در آثار مارکو گریگوریان اشاره‌ای به کاه گل شده است. اوج استفاده از این مواد توسط مرحوم پرویز کلانتری بوده که بافت‌های کویری را کار کرد. برای این که این آثار متمایز باشد، به این سبک و شیوه کار کردم.
این سبک موسوم به «تداعی» است. این آثار در نقد مدرنیته، صنعت و فرهنگ و هنر غرب است که هویت و اصالت فرهنگ ایرانی اسلامی را تهدید می‌کند. وقتی در سطح شهر قدم می‌زنیم می‌بینیم که بافت‌های قدیمی‌مان تبدیل به ساختمان‌‌های رومی شده‌اند. نقاشی‌ها و دیواره نگاره‌هایمان به ایسم‌هایی تبدیل شده‌اند که ذهن مخاطب را مشوش و پراکنده می‌کند. نیاز است که بین ذهن مخاطب و گذشته او اتصالی برقرار شود.
سعی کردم با این تکنیک، معماری و کاشی‌کاری ایرانی که سابقه چندین هزارساله دارد و همچنین نگارگری به سبک مکاتب گذشته ایرانی و با بهره گیری از مفاهیم فاخر ادبیات کشورمان، این آثار را خلق کنم.
چند هنر در این نمایشگاه تلفیق شده است؛ هنر آجر کاری، کاشی‌کاری، چوب، نگارگری و ادبیات که در کنار هم تلاش شده است پیامی را به مخاطب انتقال دهد.
یکی از آثار، تابلوی مبارزه با نفس است که پیام آن با شعری از فریدون مشیری منتقل شده است: «گفت دانایی که گرگی خیره‌سر / هست پنهان در نهاد هر بشر/لاجرم جاری ست پیکاری سترگ / روز و شب مابین این انسان و گرگ»
تابلوی «توسل به امام رضا(ع)»، تابلوی «حجاب» از دیگر آثار نمایشگاه «تداعی» است. در اثر «حجاب» جزئیاتی از واقعه عاشورا کار شده است و می‌خواهد این پیام را برساند که ثمره خون امام حسین(ع) باعث شده عفت و حیا برای ما باقی بماند و حجاب میراث حضرت فاطمه(س) است. در کنار آن تصویری از بهشت نشان داده شد که بیانگر این است که ثمره حجاب، رستگاری است. اینکه چرا پایین اثر از سنگ استفاده شده اشاره به آیه «يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلى رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقِيهِ» (انشقاق، 6) است که راه رسیدن به خداوند، با سختی همراه است است، اما نهایت آن رستگاری است.
قبل از خلق هر اثری، درباره موضوع مورد نظر تحقیق می‌کنم که چه کارهایی درباره آن انجام شده است. در کل کارهای هنری که در مورد حجاب و حضرت زهرا(س) شده است، این مفهوم را ندیدم.
این آثار نگارگری روی گچ است. با توجه به مواد اولیه به کار رفته در آنها مثل گچ، کاه گل، خشت و آجر که در معماری ایرانی اسلامی مورد استفاده قرار می‌گیرد، این آثار سرشار از اشارات فرهنگی در خاطره جمعی ما ایرانیان هستند.
تداعی یادآور واژه‌های آشنا، اما دور و غبارگرفته است. این موارد در قالب تناسبات و ترکیبات دلپذیر، آثاری دارند که همهمه زندگی صنعتی را در دل خود فرو می‌برد چراکه با ماده خاص و بافتی آشنا و ظرفیت‌های شاعرانه همراه است.
انتهای پیام
