توافق در پکن و خاورمیانه‌ای که به دنبال ایجاد توازن جدید در روابط متقابل است

توافق سه‌جانبه میان مقامات ارشد امنیتی ایران، عربستان و چین کماکان موضوع داغ رسانه‌های منطقه و جهان است.

توافق ایران و عربستان با میانجیگری چین به معنای ظهور چین به عنوان بازیگر مؤثرتر از قدرت‌های آمریکا و اروپا در سیاست خاورمیانه ارزیابی می‌شود و اینكه دوران يكه‌تازی و ابرقدرتی آمريكا در جهان به پايان رسيده و در واقع این توافق یک پیروزی دیپلماتیک برای چین در منطقه‌ای است که آمریکا داعیه‌دار اداره ژئوپلیتیک آن بوده و چین افزون بر مسئله اوکراین در منطقه هم می‌تواند نقش سازنده داشته باشد.

در همین خصوص خبرگزاری ایکنا به سراغ کارشناس سیاسی عراق رفت. هادی جلو مرعی، رئيس مرکز ديده‌بان آزادی‌های مطبوعاتی عراق، مدرس دانشگاه، رئیس نهاد تصمیم‌گیری‌های سیاسی در مرکز پژوهش های استراتژیک عراق و تحلیلگر سیاسی و ستون‌نویس مشهور رسانه‌های عراق و صاحب جوایز ارزنده بین‌المللی در عرصه مطبوعات است.

خشم فروخورده آمریکا و اسرائیل

هادی جلو مرعی در پاسخ به این سؤال که آیا توافق ایران و عربستان می‌تواند موازنه جدیدی در منطقه ایجاد کرده و به تحولی مهم در معادله مدیریت مناقشات منجر شود، گفت: به اعتقاد من این اتفاق یک زلزله شدید و غیر قابل پیش‌بینی بود که واشنگتن، غرب و اسرائیل را خشمگین کرد.

این فعال رسانه‌ای عراق تأکید کرد: این توافق تصویر جدیدی از خاورمیانه‌ای است که با اشراف به تحولات به دنبال ایجاد توازن جدید در روابط متقابلی است که به توسعه منطقه و زیرساخت‌های اساسی در سطح اقتصاد، فرهنگ، دین و مشارکت‌های مختلف کمک می‌کند.

وی تأکید کرد: این توافق به منافع آمریکا و غرب لطمه می‌زند که به ظاهر از این توافق استقبال کردند، اما در خفا از آن عصبانی و خشمگین هستند، زیرا همین حالا در بحران‌های متعددی به سر می‌برند.

انفصال از رابطه راهبردی با آمریکا، گزینه محتمل سعودی

جلو مرعی درباره اینکه آیا می‌توان گفت که عربستان درصدد انفصال از پیوند راهبردی با واشنگتن است و برای عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی شتاب نخواهد گرفت، گفت: به اعتقاد من انصراف از همکاری راهبردی خواست پنهانی عربستان است، اما این کشور در حال حاضر منتظر تحولات آتی باقی می‌ماند.

این مدرس دانشگاه افزود: اگرچه انعقاد توافق تاریخی با تهران خود، حاکی از تمایل ریاض برای فاصله گرفتن از آمریکاست و این توافق، حمایت از همین خواسته سعودی‌ها محسوب می‌شود و به‌طور کلی عربستان، عملاً خواهان انفصال از پیوند راهبردی با آمریکاست، اما منتظر تقویت حضور چین در مقطع پیش رو و نتایج جنگ در اوکراین می‌ماند.

وی بیانیه سه جانبه ریاض ـ تهران ـ پکن درباره این توافق را هم روشن و واضح خواند و گفت: این امر بیانگر منافع مشترکی است که نقش ایران، عربستان سعودی و چین و شراکت راهبردی آتی بین آنها را تقویت می‌کند تا با کاستن از تنش‌ها در منطقه حضور شرارت‌بار آمریکا را هم تضعیف کند، آمریکایی که همه این مدت از ضعف منطقه و اختلاف بین کشورهای آن برای تحقق منافع خود بهره برد. در عین حال این بیانیه قدرت چین برای مداخله در پرونده‌های دیگر و یکسره کردن آن را نشان می‌دهد و خلأیی را که غرب در منطقه ما می‌گذارد، پر می‌کند.

جلو مرعی درباره موضع آمریکا و رژیم صهیونیستی نسبت به این توافق گفت: موضع آمریکا و رژیم صهیونیستی نشانه آشفتگی حال آنهاست، اگرچه واکنش واشنگتن منضبط‌تر از موضع رژیم صهیونیستی بود؛ اما آنها در واقع بسیار برآشفته هستند.

پیروزی برای چین

فعال رسانه‌ای عراق درباره اینکه آیا میانجیگری چین بین عربستان سعودی و ایران جایگاه چین را در نظام نوین جهانی نشان می‌دهد، گفت: جایگاه چین روشن است. چین یک کشور قدرتمند است و اگر این گونه نبود، میانجیگری‌ها موفقیت‌آمیز نبود و این توافق حاصل نشده بود.

وی افزود: غرب طی چندین دهه اخیر همواره هیزم به آتش اختلافات در منطقه افکنده است؛ اما چین موفق شد و به دنبال تداوم این موفقیت است.