وظایف پدر و مادر نسبت به فرزندان + فیلم

مسئله زن و خانواده از چالش‌برانگیزترین موضوعات جهان امروز است. جهانی که سال‌هاست با جنبش‌های آزادی خواهی زنان مواجه شده و نه تنها در ایران بلکه در همه کشورهای جهان تلاش‌هایی برای اصلاح قوانین و حمایت از زنان در حال انجام است.

در خصوص نگاه اسلام به زنان و مسائل مرتبط با خانواده نیز نظرات و دیدگاه‌های متعددی در طول تاریخ اسلام مطرح و تلاش شده قوانین براساس دیدگاه حقیقی اسلام و به دور از دیدگاه‌های شخصی یا برداشت‌های سلیقه‌ای از آیات و روایت‌ها تدوین شود.

ایکنا و مؤسسه شمیم ایمان و اندیشه با در نظر گرفتن همین چالش‌ها، با هدف بررسی دیدگاه‌های اسلام در خصوص زن و خانواده با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمد حاج‌ابوالقاسم، عضو مجلس خبرگان رهبری مجموعه آموزشی «خانواده و زن از دیدگاه قرآن» را تدوین کرده است.

در جلسه سوم موضوع «وظایف پدر و مادر نسبت به فرزندان» مورد بررسی قرار گرفته است که در ادامه با هم می‌خوانیم و می‌بینیم.

«بسم‌الله الرحمن الرحیم

فَتَقَبَّلَهَا رَبُّهَا بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَأَنْبَتَهَا نَبَاتًا حَسَنًا وَكَفَّلَهَا زَكَرِيَّا، خداوند متعال در آیات جزء سوم قرآن کریم به داستان حضرت مریم(س) اشاره می‌کند و برخی از آیات این داستان را که مرتبط با موضوع بحث ماست، تقدیم می‌کنم. اول نام‌گذاری نیکو است؛ در سوره آل عمران می‌خوانیم که مادر مریم نام فرزند خود را مریم نامید و به این نام‌گذاری افتخار کرد «إِنِّی سَمَّيْتُهَا مَرْيَمَ» مریم به معنای زن پارسا و عفیفه است. نام‌‌گذاری نیکو از وظایف پدر و مادر است. پیامبر اکرم(ص) فرمود «يَا عَلِيُّ حَقُّ اَلْوَلَدِ عَلَى وَالِدِهِ أَنْ يُحَسِّنَ اِسْمَهُ» علی جان حق فرزند بر پدرش آن است که نام نیکو برای او بگذارد.

نکته دوم تلاش برای تربیت معنوی فرزند است. مادر حضرت مریم(س) فرمود: «إِنِّی أُعِيذُهَا بِكَ وَ ذُرِّيَّتَهَا مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ» خدایا من، دختر و نسل و ذریه او را از نسل شیطان در پناه تو قرار می‌دهم. پدر و مادر وظیفه دارند ارتباط فرزند را با خدای متعال تقویت کنند و او را انسانی مؤمن بار بیاورند. امیرالمومنین(ع) فرمود: «حَقُّ الوَلَدِ عَلَى الوالِدِ أن يُحَسِّنَ اِسمَهُ وَ يُحَسِّنَ اَدَبَه، و يُعَلِّمَهُ القُرآنَ» تعلیم قرآن وظیفه پدر و مادر است.

نکته سوم فراهم کردن محیط مناسبی برای تربیت است. مادر مریم او را به عبادتگاه می‌سپارد و مردی صالح، تربیت او را بر عهده می‌گیرد. قرآن می‌گوید «وَكَفَّلَهَا زَكَرِيَّا» پدر و مادر در خصوص تربیت فرزندان وظایفی دارند که از جمله آنها محیط مناسب برای تربیت فرزند است. اگر محیط مناسب نباشد، فرزند رنگ و بوی محیط فاسد را به خود خواهد گرفت. لذا مدرسه و دانشگاهی که نوجوان و جوان در آن تحصیل می‌کنند در تربیت فرزند بسیار مؤثر است.

نکته آخر توجه به جایگاه بانوان در تربیت معنوی است؛ آیات سوره آل عمران نشان می‌دهد که بانوان می‌توانند به جایی برسند که مخاطب ملائکه باشند «إِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَى نِسَاءِ الْعَالَمِينَ» مریم به جایگاه بلندی رسید و مادر یکی از پیامبران بزرگ خدا شد.

مقایسه این دیدگاه قرآنی نسبت به زنان و دختران با دیدگاه افراد مشهور و اثرگذار عصر حاضر؛ نشان می‌دهد که شعارها و تبلیغات غربی صرفاً ابزاری برای سوءاستفاده هر چه بیشتر از بانوان است. به عنوان مثال یکی از دانشمندان غربی به نام آرتور شوپنهاور که یکی از بزرگترین فلاسفه اروپا و پدر علوم مدرنی مثل روانشناسی است؛ جایگاه زن‌ها را پایین‌تر از مردها و نقش زن‌ها را تنها برطرف کردن نیازهای مردان می‌داند و آنها را موظف به مراقبت از فرزندان معرفی می‌کند؛ زن‌ها را کوتوله و احمق خطاب می‌کند و با این تعابیر به آنها توهین می‌کند، اما رهبر عزیز انقلاب و امام ما متأثر از تعالیم و آموزه‌های اسلام و تشیع نگاهی والا و انسانی به جنس زن دارند و به زنان به مثابه آموزگاران و مربیان جامعه نگاه می‌کنند.

امام(ره) به عنوان معمار انقلاب اسلامی در مورد نقش تربیتی زنان اینگونه فرموده‌اند: دامن مادر بزرگترین مدرسه‌ای است که بچه‌ها در آنجا تربیت می‌شوند.»