جهانی‌سازی مهدویت با اقناع افکار میسر است نه رویکردهای خشونت‌آمیز
یک پژوهشگر دین بیان کرد: آنچه می‌‌تواند سبب جهانی‌سازی مهدویت شود اقناع نفوس افراد است به گونه‌ای که افراد با اراده خودشان به این سمت بیایند اما داعش برای جهانی‌سازی خودش رویکردهای خشونت‌آمیز در پیش گرفته است.
به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست «مقایسه جهانی‌سازی داعش با جهانی‌سازی مهدویت» امروز یکشنبه 11 تیرماه از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی رضایی، پژوهشگر دین در این نشست سخنرانی کرد و گفت: داعش برای پیشبرد گفتمان خود یعنی دستیابی به هدف جهانی‌سازی از ابزارهایی استفاده میکند که یکی از مهمترین آنها ماشین تبلیغاتی و رسانه‌ای آن است. داعش با بودجه‌ای بیش از سه میلیارد دلار به فعالیت‌های رسانه‌ای هنگفتی روی آورده است. برخی معتقدند دارای هفت بازوی رسانه‌ای از جمله پایگاه اینترنتی دابق است و طرفداران و اعضای این گروه، بیش از نود هزار صفحه در فیسبوک دارند.
تفاوت جهانی‌سازی و جهانی شدن
برخی تصور می‌کنند داعش گروهی خودجوش است که از ایدئولوژی خاصی پیروی نمی‌کند اما بررسی‌ها نشان می‌دهد داعش برای گفتمان جهانی‌سازی خودش با برنامه‌ریزی پیش آمده است تا به هدف خود دست پیدا کند. واقعیت این است که امروزه حتی فرقه‌های انحرافی در مهدویت، ادعای گشایش عمومی برای تمام انسان‌ها را دارند اما محل بحث ما این است که این ادعای جهانی‌سازی معنوی بر چه ایدئولوژی تأکید دارد؟
نکته دیگر اینکه برخی معتقدند بین جهانی‌سازی و جهانی شدن تفاوت‌هایی وجود دارد. عده‌ای جهانی‌سازی را نوعی از جهانی شدن تلقی کرده و برخی می‌گویند دو حیطه متفاوت هستند. ما هم معتقدیم که جهانی شدن در پی رشد تجارت جهانی است تا جامعه جهانی به اراده خودش به سمت دهکده مشترک جهانی حرکت کند. نظریه‌پردازان حوزه جهانی شدن می‌گویند ما چاره‌ای غیر از پذیرش این واقعیت نداریم اما جهانی‌سازی طرحی است که توسط رئوس قدرت برای جامعه جهانی ساخته شده و در واقع طرحی برای رهبری جهان است بنابراین جهانی‌سازی یک پروژه و جهانی شدن یک پروسه است.
بهر‌ه‌گیری داعش از آموزه‌های مهدویت
سؤال این است که آیا داعش از آموزه مهدویت در بحث جهانی‌سازی خودش استفاده کرده است یا خیر، جواب مثبت است چون داعش از روایات مختلفی در خصوص آخرالزمان استفاده میکند و این نشان می‌دهد که داعش اعتقاد مهدوی دارد اما بر اساس تحلیلی که خودش از آموزه‌های مهدویت ارائه می‌دهد. دو مولفه در زمینه جهانی‌سازی داعش شامل جهاد و هجرت هستند و اولین حرکت در مسیر جهانی‌سازی داعش، هجرت است. آنها به آیه 41 سوره نحل اشاره می‌کنند که خداوند فرموده است: «وَالَّذِينَ هَاجَرُوا فِي اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مَا ظُلِمُوا لَنُبَوِّئَنَّهُمْ فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً ۖ وَلَأَجْرُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ ۚ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ؛ و آنان که در راه خدا مهاجرت کردند پس از آنکه ستم‌ها (در وطن خود از کافران) کشیدند ما در دنیا به آنها جایگاه آسایش و نیکو می‌دهیم در صورتی که اگر بدانند اجری که در آخرت به آنها عطا خواهیم کرد بزرگتر (و بسیار بهتر و نیکوتر) است» داعش بر اساس همین تحلیل‌ها توانست تعداد زیادی از افراد را از کشورهای دیگر به عراق و سوریه بکشاند.
اما در اندیشه مهدویت این تفکر وجود دارد که جهاد و هجرت دو حرکت قرین هم هستند. در اندیشه مهدویت نیز بر هجرت تأکید و از جمله به آیه 100 سوره نساء اشاره می‌شود که خداوند فرموده است: «وَمَنْ يُهَاجِرْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يَجِدْ فِي الْأَرْضِ مُرَاغَمًا كَثِيرًا وَسَعَةً ۚ وَمَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا؛ و هر کس در راه خدا (از وطن خویش) هجرت کند در زمین برای آسایش و گشایش امورش جایگاه بسیار خواهد یافت، و هر گاه کسی از خانه خویش برای هجرت به سوی خدا و رسول بیرون آید و در سفر، مرگ وی فرا رسد اجر و ثواب چنین کسی بر خداست و خدا پیوسته آمرزنده و مهربان است» اما نقطه تمایز مهدویت و داعش این است که تفکر داعش، مسلمان را دائما به سمت مبارزه دعوت میکند و از مجرای این مبارزه و جهاد دائمی می‌خواهد به اهداف دست پیدا کند.
تلاش داعش برای ایجاد علایم آخرالزمانی
سؤال این است که آیا از نظر دکترین سیاسی مهدویت می‌توانیم بگوییم که باید دنبال ایجاد علایم آخرالزمانی باشیم؟ برخی علایم برای آخرالزمان وجود دارند که داعش به دنبال ایجاد این علایم است تا ظهوری که در روایات بیان شده زودتر اتفاق بیفتد و از جمله ابزارهایی که داعش در مسیر جهانی‌سازی استفاده میکند پروژه تکفیر و خشونت است و با ارجاع مکرر به آیات جهاد، خشونت‌گرایی را ترویج میکند؛ در حالی که از منظر آموزه‌های مهدویت، حضرت ولیعصر(عج) تشریف می‌آورند که ایجاد امنیت کنند برخلاف داعش که دنبال خوف است و قاعدتاً حکومتی که دنبال جهانی‌سازی مهدویت است باید رفتارها و عملکردش با آن حضرت همخوانی داشته باشد.
آنچه می‌‌تواند سبب جهانی‌سازی مهدویت شود اقناع نفوس افراد است به گونه‌ای که افراد با اراده خودشان به این سمت بیایند اما داعش برای جهانی‌سازی خودش رویکردهای خشونت‌آمیز را در پیش گرفته است. به عنوان نتیجه بحث باید گفت که داعش هرچند اولین گروه تکفیری بود که به مرحله تشکیل حکومت رسید اما به دلیل خشونت‌طلبی آن، از ظرفیت جهانی‌سازی بهره‌مند نبود به همین دلیل در همان مراحل اولیه با شکست مواجه شد ولی دکترین مهدویت ظرفیت جهانی‌سازی را داراست چون به دنبال ایجاد امنیت برای بشریت است.
وضعیت جنگ در ایام ظهور
حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزی‌لک، عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در این نشست گفت: بنده فقط نکته‌ای راجع به جنگ در ایام ظهور بیان می‌کنم و آن اینکه عصر ظهور را شامل اعلام ظهور حضرت ولیعصر(عج) در کنار کعبه و داخل مسجد الحرام، قیام، جنگ و در نهایت پیروزی ایشان می‌شود. طبیعتاً در جامعه موعود، جنگ نداریم ولی باید در این زمینه گفتمان‌سازی کنیم که اگر کسی در مقابل حضرت ایستاد و مقاومت کرد قطعاً جنگ اجتناب‌ناپذیر است یعنی نباید یک اسلام پاستوریزه و قرائتی بسیار لیبرال از مهدویت ارائه دهیم. اگر این موارد رعایت شود به نظرم تحقیق خوب و ارزشمندی از سوی آقای رضایی صورت گرفته است.
داعش بدلی برای اسلام اصیل است
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی رنجبر، تحلیل‌گر مسائل منطقه‌ای در این نشست گفت: بنده نکاتی در راستای ارتقای مقاله بیان می‌کنم. به نظرم مقداری مقایسه به شکل کم‌رنگ صورت گرفته و مخصوصا بخش مهدویت آن به خوبی بیان نشده است. همچنین باید بیان شود آیا خود مهدویت پروژه است، یعنی ارادی است یا اینکه کاری ارگانیک است و ما نباید کاری انجام دهیم بلکه در زمانی که ما از آن بی‌اطلاعیم خداوند امر به ظهور میکند؟
وی افزود: اگر اثبات کنیم مهدویت ارادی است و باید برای آن مقدمه‌سازی کرده و حکومت تشکیل دهیم این سؤال پیش می‌آید که آیا داعش هم پروژه است و آیا برآمده از اسلام است یا تحمیل شده به اسلام از سوی اتاق‌های فکر غربی است؟ کما اینکه مشخص شده پروژه‌ای آمریکایی است. گروه‌های تکفیری سه لایه شامل لایه حامی، لایه مفتی و لایه قتالی یا عملیاتی دارند. گروه‌های شیعی برآمده از دل مردم هستند و با کمک همین مردم، مسائل پشتیبانی و حمایتی را انجام می‌دهند اما گروه‌های سلفی و تکفیری اینگونه نیستند بلکه حلقه حامی همانند دلارهای آمریکایی دارند که به فعالیت‌های آنها جهت می‌دهد تا فتوا دهند و گروه‌های قتالی در خدمت این فتاوا قرار گیرند.
حجت‌الاسلام رنجبر گفت: وقتی آمریکایی‌ها به افغانستان آمدند اندک اندک القاعده و گروه‌های سلفی که نوک پیکان آنها به سمت آمریکا بود تغییر عقیده دادند و به سمت جنگ با دشمن نزدیک رفتند و برای این کار ادله قرآنی هم ارائه می‌دادند با این توجیه که ابتدا باید کفار پیرامون خود را از بین ببرید و بر این اساس جنگ با شیعیان، علویان و اهل سنتی که از آنها حمایت نمی‌کردند را کلید زدند لذا مهدویت مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران، برآمده از متن دین و اسلام انقلابی است اما مهدویت داعش، بدلی برای جهانی‌سازی اصیل است.
انتهای پیام
