سرویس معارف ایکنا در هفته‌ای که گذشت
از مهمترین چالش‌های امام عسکری(ع) تا انتقاد از لباس برخی طلاب
«مهمترین چالش‌های امام عسکری(ع) و تعیین تکلیف شیعیان در دوران حیرت» و «انتقاد آیت‌الله رشاد از لباس برخی طلاب و تاکید آیت‌الله اعرافی بر حوزه اصیل» و «» از جمله عناوین مهم صفحه معارف در هفته گذشته هستند.
سرویس معارف خبرگزاری ایکنا، در هفته‌ای که گذشت مطالب متعددی را منتشر کرده است که در ادامه مهمترین آنها را بررسی می‌کنیم.
قاسم درزی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی:
در میان‌رشتگی روش‌شناختی یکی از طرفین روشی خواهد بود برای حل مسئله‌ای که در طرف دیگر پژوهش وجود دارد و در اصطلاح با وام‌گیری و دانش خادم و مخدوم مواجه خواهیم بود. در واقع یک حوزه دانشی، روشی را از حوزه دانشی دیگر وام می‌گیرد تا مسئله‌ای را حل کند انگار رابطه خادم و مخدوم میان آنها برقرار است. ما یک رشته اصلی داریم که مسئله ما در آن وجود دارد و یک حوزه دانشی دیگر که می‌خواهد مسئله رشته دیگر را حل کند. وقتی از قرآن و دانش‌های تجربی صحبت می‌کنیم یک سمت قرآن و یک سمت رشته‌های تجربی است. حال قرار است کدام حوزه نقش خادم و کدام حوزه نقش مخدوم را بازی کند؟ یعنی قرار است مسئله‌ای در قرآن داشته باشیم و علوم تجربی آن را حل کند یا مسئله‌ای در علوم تجربی داریم و قرآن می‌خواهد آن را حل کند؟ قرار است از علوم تجربی به سمت قرآن حرکت کنیم یا از قرآن به سمت علوم تجربی حرکت کنیم؟ در میان‌رشتگی روشی رابطه یک طرفه برقرار است و من هم می‌خواهم درباره اقسام این رابطه یک طرفه صحبت کنم.
محمد کریمی زنجانی اصل، پژوهشگر تاریخ فلسفه و عرفان:
در نظر ابن سینا، نفس حاضر در اجسام، صورتی است برگرفته از خارج و نه برآمده از درآمیختگی عناصر چهارگانه. این صورت را اجسام عنصری تنها آن هنگام می‌توانند پذیرفت که تضادّ پیشاترکیبیِ عناصرشان چنان کم شود که برای پذیرش نشانه‌های حیات از جوهر غیرمادی آماده شوند. در نظر ابن سینا، نفس حاضر در اجسام، صورتی است برگرفته از خارج و نه برآمده از درآمیختگی عناصر چهارگانه. این صورت را اجسام عنصری تنها آن هنگام می‌توانند پذیرفت که تضادّ پیشاترکیبیِ عناصرشان چنان کم شود که برای پذیرش نشانه‌های حیات از جوهر غیرمادی آماده شوند.
حجت‌الاسلام محمدرضا جباری، عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره):
به لحاظ فضای فکری، اعتقادی و مذهبی امام حسن عسکری، در آستانه غیبت صغری قرار داشتند و اگر تدبیر ایشان نبود معلوم نبود سرنوشت تشیع چه می‌شد. شیعه تا سال ۲۶۰ هجری قمری با ائمه حاضر مواجه بوده است ولو به تدریج ارتباط کمتر شد، ولی پس از امام عسکری(ع) ارتباط ظاهری با امام زمان(عج) وجود ندارد و شیعه وارد دوره غیبت صغری می‌شود و این مهمترین چالش دوره امام عسکری(ع) و دوره حیرت شیعه بود. امامین عسکریین دوره تحول را به خوبی مدیریت کردند و وقتی شیعیان از یمن به سامرا رفتند حتی امام مهدی(عج) را به شیعیان معرفی کردند و اینها کمک کرد تا شیعه از تحیر فکری بیرون برود.
برخی طلاب زی طلبگی ندارند، روح روحانیت در وجود برخی طلاب رسوخ نکرده و تا زمانی که طلبه طلبه نشود، تا زمانی که طلبه آخوند نشود، نمی‌تواند رسالت خود را انجام دهد. جالب نیست طلبه ما لباس آنچنانی بپوشد، پیراهن رنگی بپوشد و لباس روحانیت به تن نکند. این لباس جزء هویت ماست. نماد هدایتگران دین است. چرا حالت دوزیستی رایج و عادی می‌شود؟ اینجا ایران است، کشور رسول الله(ص) است. نباید طلاب را اینطوری ببینیم. پوشیدن لباس روحانیت مقداری سختی دارد، شاید کسی به شما جسارت کند ولی باید تحمل کنید. امروز لباس طلبگی داشتن قریب به وجوب است چون علم است. به کوری چشم دشمن، طلبه باید با لباس روحانیت در خیابان حرکت کند.
حجت‌الاسلام نیکزاد عیسی‌زاده؛ عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:
اگر تعریف مشخصی از علم و شبه‌علم داشته باشیم، اگر بتوانیم حد و مرز هر یک از اینها را مشخص کنیم تا حد زیادی توانسته‌ایم نقیض آن را تعریف کنیم و قلمرو آن را بیان کنیم. اولین سوال فرعی من این است که اساسا تعریف علم و شبه‌علم چیست، ما چه چیزی را به عنوان علم و چه چیزهایی را به عنوان شبه‌علم می‌شناسیم؟ دومین سوال بنده این است نگاه قرآن به علم و شبه‌علم چیست؟ سوال سوم شاخصه‌های علم و شبه‌علم است و سوال چهارم، شاخصه‌های علم و عالمان واقعی از نگاه قرآن است. طبق نقل مشهور محققین قرآن‌پژوه حدود ۷۰۰ آیه قرآن در دایره مسائل علمی است که بیشتر ناظر به علوم تجربی است. این ۷۰۰ آیه در مقام بیان اصول و راهبردهای کلی و بعضا بعضی از مصادیق و مسائل علمی است. ما در این نشست می‌خواهیم نگاهی کلی‌تر به مقوله علم و شبه‌علم داشته باشیم. اگر این بحث را انجام دهیم پاسخ بسیاری از سوالات حتی در حوزه علوم تجربی داده می‌شود چون اگر بتوانیم ارزش‌های حاکم بر یک مسئله را بیان کنیم پاسخ خرده‌مسائل داده خواهد شد.
شبه‌علم در نگاه اهل اندیشه ادعا، باور یا عملی است که ظاهر علمی دارد و به عنوان علم ارائه می‌شود و در واقع از کلام ظاهرا علمی برای اثبات ادعاهای غیر علمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بسیاری از مخاطبین جای این دو را عوض می‌کنند و اشتباه می‌گیرند برای همین فضای مجازی به مهلکه‌ای برای علاقه‌مندان به این مباحث تبدیل شده است. به عنوان مثال گاهی یک روایت خاصی که ناظر به یک مورد خاص است را به تمام زمان‌ها و مسائل تسری می‌دهند در حالی که وقتی دقت کنید می‌بینید این مسئله یک مسئله خاص و جزئی است و قابلیت سرایت به دیگر موارد را ندارد. ما این را شبه‌علم می‌دانیم و به عنوان علم تعریف نمی‌کنیم.
آیت‌الله علی‌اکبر مسعودی خمینی، از استادان حوزه علمیه قم:
خطاب بنده به افراد سرمایه‌دار است؛ ما که سرمایه‌دار نیستیم این کارها را دوست داریم؛ به نظر بنده هر قدر قرآن زیادتر نشر داده شود افراد جنایتکاری که قرآن را آتش می‌زنند خودشان آتش می‌گیرند زیرا می‌بینند قرآن موجودی زنده و پویا در جامعه مسلمین است و هرقدر آنها بیشتر به قرآن اهانت کنند افرادی هستند که حاضرند قرآن را با خط خوب بنویسند و تذهیب و تکریم کنند و برای آن هزینه زیادی هم بپردازند. بنابراین از افراد سرمایه‌دار می‌خواهم بخش کوچکی از سرمایه خود را وارد این کار کنند تا هم اشتغال برای برخی افراد ایجاد شود و هم به عنوان یادگاری معنوی و حتی مادی برای آنها باقی بماند و هر کسی این قرآن را بخواند به نیکی از سرمایه‌گذار آن یاد خواهد کرد. الان افرادی هستند که سرمایه سرگردان زیادی دارند و شاید ندانند که می‌توان در این مسیر هم هزینه کرد و بنده یادآورم می‌شوم که این کار، تکریم و ابراز عشق و علاقه به قرآن و کار پر خیر و با برکت معنوی و ارزشمند است. بنده هم وقتی این کار خاتمه یابد، اگر بتوانم دوست دارم قرآن دیگری را به خط دیگری بنویسم و حتی نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه را هم با خط زیبا بنویسم و به یادگار بگذارم.
مطالب مرتبط
