
به گزارش ایکنا، ترجمه کتاب الکافی 20 اردیبهشتماه در پیشهمایش حدیثی صدمین سال بازتأسیس حوزه در مؤسسه دارالحدیث و با حضور حجتالاسلام والمسلمین قاضیعسگر؛ تولیت آستان حضرت عبدالعظیم(ع) و رئیس مؤسسه دارالحدیث رونمایی شد.
در ابتدای این مراسم، حجتالاسلام والمسلمین رضا برنجکار، رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث گفت: پژوهشگاه قرآن و حدیث دارای چهار پژوهشکده علوم و معارف حدیثی، تفسیر اهل بیت، کلام اهل بیت، اخلاق و روانشناسی اسلامی است و در زمینه معارف قرآن و حدیث فعالیت دارد.
وی افزود: مهمترین محور فعالیتهای حدیثی این پژوهشگاه شامل دانشنامههای حدیثی و موسوعههای تخصصی مانند موسوعه امام حسین(ع)، موسوعه امیرالمؤمنین(ع) و موسوعه امام مهدی(عج) است.
رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث با بیان اینکه یکی از اهداف مهم تاسیس مؤسسه دارالحدیث تالیف و توسعه دانشنامههای حدیثی و قرآنی بوده است که تاکنون 21 جلد از دانشنامه قرآن و حدیث منتشر شده است و مجلدات دیگری هم در دست اقدام است، تصریح کرد: تالیف این دانشنامهها براساس اجتهاد و پژوهش انجام میشود و صرفا جمعآوری روایات و آیات نیست.
برنجکار ادامه داد: محور دیگر فعالیتهای این پژوهشگاه، تصحیح کتب مانند الکافی و ترجمه برخی کتب است زیرا از مقطعی به بعد سراغ ترجمه این آثار رفتیم و امروز هم ترجمه کتاب کافی با همکاری چند تن از پژوهشگران انجام شده و امروز رونمایی شد.
قرآن و حدیث؛ محور فعالیتهای پژوهشی
وی با بیان اینکه تجلیل از محدثان دانشمند و فقیه مانند کلینی، شیخ صدوق و رازی و ... از دیگر محور فعالیتها است، تاکید کرد: همچنین کار دیگر ما قراردادن قرآن و حدیث به عنوان محور در پژوهشهای کلامی، اخلاقی و روانشناسی است؛ از جمله روانشناسی مثبتگرا مطالب زیادی در احادیث و آیات قرآن دارد، لذا رشته مرتبط با این مسئله هم تاسیس شده است.
برنجکار با بیان اینکه بحش روششناسی از دیگر محورهای فعالیت است و کارهایی در کلام و روانشناسی در این زمینه انجام شده است، اظهار کرد: محور دیگر فعالیت ما مباحث تاریخی حدیثی است همچنین بحث تفسیر هم از کارهای مهم دیگر محسوب میشود.
وی تاکید کرد: مرحوم آیتالله ریشهری، تفسیر قرآن کریم براساس احادیث را دنبال کردند که سوره مبارکه حمد آن در یک جلد به چاپ رسید.
ترجمه کافی کاری بینظیر است
در ادامه محمد مرادی؛ مسئول پژوهشکده ترجمه مؤسسه دارالحدیث در سخنانی با بیان اینکه ترجمه بر حسب نیاز مناسبات انسانی شاید از زبان بدن آغاز شده باشد، گفت: مردم به تدریج دریافتند که میشود از فن ترجمه استفاده کنند لذا به تدریج به یک دانش و رشته تخصصی تبدیل شده است.
مرادی افزود: این رشته در حال پیشرفت در جهان است و در مورد آن نظریهپردازی میشود و در حوزه ترجمه دین هم ما به علت داشتن زبان فارسی بیش از هر ملتی نیاز به ترجمه داشتهایم و در ابتدا هم ترجمه از قرآن و حدیث آغاز شده است، لذا در قرون آغازین ورود اسلام به ایران قرآن به فارسی ترجمه شد.
استاد دانشگاه قرآن و حدیث اظهار کرد: دوره شروع رسمی ترجمه، دوره صفویه است که گزارشاتی از ترجمه قرآن و عمدتا احادیث داریم و بعد از دوره صفویه یعنی در دوره قاجاریه هم ترجمه متون دینی بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت.
استاد دانشگاه قرآن و حدیث با بیان اینکه در دوره مشروطه به علت رخدادهای بزرگ جهانی کشور ما هم تحت تاثیر قرار گرفت و تحول بزرگ فکری رخ داد، ادامه داد: در این دوره ترجمه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت، ولی از سال 1301 یعنی بازتاسیس حوزه قم، ترجمه به خصوص در حوزه حدیث رشد چشمگیری دارد و تحقیقات مفصل نشان میدهد که در دوره 50 سال این سده، نهج البلاغه، تحف العقول، صحیفه سجادیه، بحارالانوار، سخنان برگزیده، گلچینهای مختلف، نهجالفصاحه، تفسیر نورالبیان و المیزان، آثار آئینی، کلامی و تاریخی ترجمه شد.
مرادی اضافه کرد: به دلیل وقوع انقلاب اسلامی اتفاق دیگری در ترجمه رخ داد و این تحول آن بود که علاوه بر ترجمه آثار درجه یک، آثار سیاسی و اجتماعی از افرادی چون؛ سید و محمد قطب، ابواعلی ممدودی، مالک بن نبی، محمدجواد مغنیه و ... هم مورد توجه مترجمان قرار گرفت؛ آثاری که در تحولات فکری ایران معاصر نقش مهمی داشته است و نویسندگان آن غالبا مصری و لبنانی هستند.
وی با بیان اینکه اتفاق بزرگ دیگری که رقم خورد این بود که پیشتر ترجمه از فارسی به عربی به صورت محدود وجود داشت، ولی به تدریج کتب دینی به بیش از 100 زبان مقصد ترجمه شد، گفت: گویشهای محلی برخی از کشورها هم مقصد ترجمه آثار ما بوده است، یعنی نوعی تنوع فوقالعاده زبانی در ترجمه رخ داد در حالی که در گذشته فارسی به عربی و بالعکس بوده است.
مرادی با بیان اینکه مترجمان اصولا به مباحث نظری ترجمه توجه نداشتند، افزود: بعد از انقلاب مباث نظری ترجمه مانند اصول و روش و ترجمه و مقدمات و ... هم مورد توجه قرار گرفت. همچنین در داخل کشور بیش از 20 نهاد آموزشی پژوهشی به کار ترجمه مبادرت ورزیدند و به لحاظ شمارگان هم بعد از انقلاب قابل مقایسه با هیچ دورهای نیست.
وی گفت: مضافا اینکه عرصههای علمی مورد توجه در ترجمه هم خیلی گسترش یافته است؛ در گذشته بیشتر حدیث و قرآن و کلام بود ولی الان به بیش از 20 عرصه از جمله روانشناسی و جامعهشناسی و ... توسعه یافته است.
استاد دانشگاه قرآن و حدیث تصریح کرد: در خارج کشور هم بیش از 10 نهاد به صورت گسترده مشغول فعالیت هستند مانند مرکز الحضاره در لبنان یا بنیاد ابنسینا در مسکو و مرکز مطالعات اسلامی جاکارتا و مرکز اسلامی لندن و ... که بالغ بر هزار و 500 اثر تالیفی و ترجمهای دارند.
کافی؛ مرامنامه شیعه
وی با اشاره به ترجمه کافی بیان کرد: باور بنده این است که کافی، مرامنامه تمام عیار شیعی و دارای یک دوره معارف شیعه است؛ در دهه اخیر بیش از 10 ترجمه از اصول کافی داریم و از قرن ششم هم ترجمه این کتاب گزارش شده است.
وی افزود: در بین ترجمههای کهن ترجمه مرحوم مصطفوی و کمرهای برجسته است ولی ترجمه نحوی اردکانی در دوره قاجار از بهترین ترجمههای علمی است که البته با ادبیات آن دوره نوشته شده است و مشکلات تقریبی هم دارد.
مرادی اضافه کرد: کافی در دوره صفویه و قاجار و بعد از مشروطه و بعد از انقلاب به فراوانی ترجمه شده است ولی ترجمه الکافی در دارالحدیث ترجمه جمعی با حضور تعدادی از دانشوران حوزه علمیه و متخصص در این عرصه است. این کار بعدا توسط چند نفر بررسی و ویراست شد و به نظر بنده کاری بینظیر یا کمنظیر کنترل شده است. مترجمان هم به نسبت مترجمان دیگر از احاطه علمی بالایی برخوردار بودند و ترجمه شایستهای از الکافی انجام شد.
مسئول گروه ترجمه الکافی ادامه داد: این ترجمه شامل همه کافی اعم از اصول و فروع و روضه است در حالی که در گذشته بخشهایی از کافی ترجمه میشد. این ترجمه براساس نسخه مصحح انجام و مکررا بازبینی و غلطگیری شده است و ترجمه روزآمد و خوانا و روان است.
گزارش از علی فرج زاده
انتهای پیام