مسابقات قرآن حوزه مقاومت؛ رویدادی که سیدحسن نصرالله آرزوی تحقق آن را داشت

به گزارش خبرنگار ایکنا، شصت‌وسومین جلسه شورای توسعه فرهنگ قرآنی، صبح امروز هشتم مهرماه در محل دبیرخانه این شورا، با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی، رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی برگزار شد. 

تصمیمات دستگاه‌های قرآنی برای بزرگداشت سید مقاومت

در ابتدای این جلسه و در بخش پیش‌ از دستور اول، محمدتقی میرزاجانی، معاون آموزش، پژوهش و ارتباطات شورای عالی قرآن به برگزاری جلسه دستگاه‌های قرآنی کشور برای بررسی اقدامات و فعالیت‌های جامعه قرآنی کشور پیرامون شهادت سیدحسن نصرالله اشاره کرد.

وی با اشاره به اینکه در چنین موقعیت‌هایی نقش جامعه قرآنی بیشتر معطوف به حوزه تبیین قرآنی پدیده‌هاست، گفت: این تبیین قرآنی بیشتر با رویکرد امیدبخشی در جامعه انجام می‌شود. همچنین از ظرفیت نافذ رسانه‌ها و فضای مجازی برای این تبیین‌های قرآنی استفاده شود تا این موضوع به نحو مطلوبی منعکس داده شود.

میرزاجانی تصریح کرد: از جمله دیگر مباحث مطرح شده در این جلسه، بحث عیادت از مجروحین لبنانی که در ایران تحت مداوا قرار گرفته‌اند، ثبت‌نام اهالی قرآن برای اعزام به لبنان، موضوع حمایت مالی، برگزاری پویش‌های قرآنی از سوی دستگاه‌ها و در نهایت برگزاری اجتماعات و محافل بزرگ قرآنی بود. در زمینه محافل قرآنی برنامه‌ریزی شد تا در هفته جاری یک محفل بزرگ قرآنی در تهران برگزار شود. همچنین لبیکی به رهبر معظم انقلاب از سوی جامعه قرآنی کشور تا ساعاتی دیگر صورت خواهد گرفت.

آرزوی سید مقاومت در زمینه قرآن

بر اساس گزارش ایکنا در ادامه این بخش محمد انجم‌شعاع، مدیرعامل اتحادیه کشوری مؤسسات و تشکل‌های قرآن و عترت نیز به بیان خاطره‌ای از سیدحسن نصرالله پرداخت و گفت: در جریان اعزام قاریان و حافظان قرآن کریم به لبنان، در یکی از این اعزام‌ها گروه اعزامی دیداری با دبیرکل حزب‌الله داشتند، ایشان در همان دیدار فرمودند آیا روزی می‌رسد که شیعیان لبنان به اندازه انگشتان یک دست حافظ قرآن داشته باشد؟

انجم‌شعاع بیان کرد: به همت قاریان و حافظانی که از ایران به لبنان اعزام شدند، در جلسات بعد که در خدمت ایشان بودیم، این آرزو بزرگ‌تر شد و بالاتر رفت، با همت همین دوستان اعزامی و آن شهید سرافراز بزرگترین مؤسسه قرآنی و مردمی با عنوان «جمعیت قرآنی» تأسیس شد که الان یک مرجع بزرگ قرآن است به نحوی که الان حتی داور برای مسابقات بین‌المللی اعزام می‌کند.

مدیرعامل اتحادیه کشوری مؤسسات و تشکل‌های قرآن و عترت در ادامه آرزوی سیدحسن نصرالله را برگزاری مسابقات بین‌المللی قرآن کشور‌های حوزه مقاومت بیان کرد و افزود: درخواست من از دوستان این است که برای تحقق این آرزوی سید مقاومت گام بردارند.

برگزاری مسابقات بین‌المللی قرآن حوزه مقاومت

حمید مجیدی‌مهر، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه نیز در ادامه صحبت‌های مطرح شده با موضوع سیدحسن نصرالله، بیان کرد: از خردادماه امسال در مجموعه نیروی قدس سپاه جلسات فشرده‌ای برای برگزاری اولین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کشور‌های حوزه مقاومت برپا شد. در این جلسه نمایندگانی از حزب‌الله نیز حضور داشتند.

وی افزود: آنجا عنوان شد یکی از مطالبات چندین ساله دبیرکل حزب‌الله این بوده که مسابقات قرآن کشور‌های حوزه مقاومت برگزار شود. در جلسات برگزار شده، اعلام شد که این مسابقات به میزبانی بغداد برگزار شود، لذا اولین دوره مسابقات قرآن حوزه مقاومت تا قبل از پایان سال برگزار می‌شود. در مورد محل برگزاری این رویداد بعداً به نتیجه خواهیم رسید.

فعالیت‌های قرآنی ایام اربعین

بر اساس گزارش ایکنا در ادامه جلسه به دومین پیش از دستور که ارائه گزارشی از فعالیت‌های قرآنی صورت گرفته در ایام اربعین حسینی بود، پرداخته شد. در این بخش ابتدا حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصطفی حسینی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی به ارائه توضیحاتی پرداخت و گفت: کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم و کمیسیون بین‌الملل هم مأموریت پیدا کردند تا جلسه آینده، تحلیلی از آنچه در اربعین امسال گذشت و آنچه باید نسبت به اربعین آینده التزام داشته باشیم، ارائه دهند.

بر همین اساس در ادامه حجت‌الاسلام امین شغلی، مسئول قرارگاه مردمی ـ قرآنی اربعین به ارائه گزارش کوتاهی از فعالیت‌های قرآنی صورت گرفته در اربعین ۱۴۰۳ پرداخت.

وی با اشاره به اینکه این گزارش در دو بخش فعالیت‌های دستگاه‌ها و فعالیت‌های بخش مردمی تهیه شده است، گفت: در بخش دستگاه‌ها، یکی از نهاد‌هایی که مشارکت کرد کمیته فعالیت‌های قرآنی ستاد فرهنگی اربعین بود که در این کمیته دستگاه‌های مختلفی عضویت داشتند، مجموعه‌های دیگر، نیروی قدس سپاه و شهرداری تهران بود.

بیشتر ببینید:

شغلی تصریح کرد: از جمله طرح‌هایی که از سوی شهرداری تهران در اربعین اجرا شد، می‌توان به طرح آیات عاشورایی، اجرای محافل انس با قرآن، تولید و پخش برنامه‌های رسانه‌ای و ... اشاره کرد. نیروی قدس سپاه نیز یک کاروان قرآنی از قاریان و حافظان اعزام کرد که مجموعاً ۴۰ برنامه در ایام اربعین اجرا کردند. پشتیبانی از مواکب قرآنی و اجرای برنامه‌های قرآنی در مواکب از دیگر برنامه‌های نیروی قدس سپاه بود.

مسئول قرارگاه مردمی ـ قرآنی اربعین اظهار کرد: کمیته فعالیت‌های قرآنی ستاد فرهنگی اربعین نیز یک کاروان ۱۳۰ نفره از قاریان و حافظان و گروه‌های تواشیح را اعزام کرد که به مدت ۱۰ روز در کربلا حضور داشتند و در این مدت بیش از ۱۰۰۰ برنامه را اجرا کردند.

وی در پایان به فعالیت‌های بخش مردمی نیز اشاره و اظهار کرد: برپایی بزرگ‌ترین جمع‌خوانی سوره فجر، برپایی خیمه قرآنی در عمود ۱۲۲۲، برگزاری پویش فجر عاشقی، پویش سهم عاشقی، اجرای برنامه سفیر آیه‌ها و سفیران قرآنی و اجرای پویش ستاره‌های زمینی از دیگر فعالیت‌های بخش مردمی در اربعین امسال بود که هر کدام از این برنامه‌ها توضیحات مفصلی دارد.

گزارشی که به دلیل نبود وزیر علوم ارائه نشد

بر اساس گزارش ایکنا در ادامه این جلسه نوبت به سومین پیش از دستور که ارائه گزارش تحلیلی کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور بود، رسید. در این بخش و با توجه به اینکه وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، به عنوان رئیس این کمیسیون در جلسه حضور نداشت، مقرر شد این دستور در جلسه آینده و در حضور وزیر طرح شود.

در ادامه این جلسه که حدود دو ساعت به طول انجامید، به اولین دستور که بررسی و تصویب موارد اصلاحی اساسنامه صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی بود، پرداخته شد.

در این بخش ابتدا حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصطفی حسینی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی به بیان نکاتی در مورد تغییرات اساسنامه پرداخت و گفت: در جلسه شورای راهبری اسناد به اتفاق آرای اعضا، که متشکل از دبیران کمیسیون‌های شورای توسعه است مقرر شد اساسنامه صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی دو اصلاحیه مختصر داشته باشد.

اصلاحات اساسنامه صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی

وی افزود: ماده یک اساسنامه صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی، این صندوق را یک نهادِ عمومیِ غیردولتی معرفی کرده است، پیشنهاد دوستان این بود که صندوق دارای هویت مستقل و تابع ماده یک قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور لحاظ شود. همانطور که می‌دانید بخش قابل توجهی از اعتبارات قرآنی در آخر سال تخصیص پیدا می‌کند، دستگاه‌هایی که تابع ماده یک قانون احکام دائمی نباشند، اعتبارات آن‌ها در پایان سال اگر هزینه نشده باشد، باید به خزانه بازگردانده شود. اگر این اصلاح صورت بگیرد و صندوق دارای هویت مستقل شود این بودجه‌ها در پایان سال مالی به خزانه باز نمی‌گردد.

حسینی تصریح کرد: مسئله دوم که در سال‌های گذشته مقداری در فعالیت‌های صندوق کُندی ایجاد می‌کرد، پیش‌بینی اعضایی غیر از شورای راهبری اسناد در کمیته تخصیص بود، پیشنهاد عزیزان در شورای راهبری برای رفع این مشکل، این بود که ترکیب کمیته تخصصی تغییر کند؛ لذا پیشنهاد شد اعضای کمیته تخصیص دقیقاً همان اعضای شورای راهبری اسناد (دبیران کمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی) باشند.

بر اساس گزارش ایکنا در ادامه بررسی اولین دستور هر یک از اعضا به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود در مورد این موضوع پرداختند. در این بخش اکثر قریب به اتفاق نظرات اعلام شده در مورد اصلاحیه دوم که اعضای کمیته تخصیص را معرفی می‌کند، بود. اهم این نظرات به شرح زیر است.

• صاحب‌نظر خبره در کمیته باید حضور داشته باشد.
• نمایندگان مجلس تمایل زیادی برای عضویت در کمیته‌های مربوط به تخصیص اعتبار دارند، باید حضور آن‌ها بررسی شود.
• در دو سال اول، تقسیم بودجه در دبیرخانه شورای توسعه اتفاق افتاد که نارضایتی‌هایی به دنبال داشت.
• دبیر شورای توسعه به عنوان رئیس صندوق نقشی در تخصیص اعتبارات ندارد.
• طبیعت کار سازمانی این است که فردی که از هر سازمانی می‌آید به دنبال منافع سازمان خود است در حالی که سیاست شورای توسعه اختصاص بودجه به بخش مردمی است برای همین در کمیته عضو مردمی پیش‌بینی شده است و در تغییرات جدید هم باید باشد.
• برای اینکه کمیته چکیده شورا باشد دو عضو حقوقی و حقیقی شورای توسعه نیز به اعضای کمیته تخصیص اضافه شوند.
• علت عضویت نمایندگان مجلس اعتراض به نحوه توزیع اعتبار و بی‌اطلاعی از آن بود.
• ترکیب اعضا باید اصلاح شود تا دغدغه‌ها از بین برود.
• تجمیع اختیارات دبیر شورا با رئیس این کمیته خیلی به صلاح نیست. رئیس کمیته باید از بین اعضای کمیته انتخاب شود.
• با توجه به تجربیات قبل حتی بخش نظارت هم نماینده‌ای در کمیته داشت.
• نقش مردم در این کمیته نادیده گرفته نشود.
• اینکه یک شورای ۱۵ نفره بخواهد در مورد مسائل اجرایی تصمیم بگیرد، کار دشواری است. اگر تعداد کمتر شود مطلوبیت آن بهتر است، اما اگر پافشاری باشد می‌توان در مورد آن بحث کرد.
• تأکید بر انحلال صندوق و بهبود و ارتقای کمیته تخصیص
• حذف نمایندگان مجلس از اعضای کمیته با توجه به غیبت در اکثر جلسات آن در گذشته صورت گیرد.
• برای تخصیص اعتبارات یک هفت خوان تعریف شده است که باید کاهش یابد. موانع این تصمیم، تعارض منافعِ کاری و دیدگاهی، از بین بردن شفافیت و ... خواهد بود. 
• دست دبیر و رئیس شورا در تخصیص اعتبارات بسته است و باید درصدی از بودجه شورای توسعه در اختیار دبیر و رئیس باشد. 
• اصل اینکه بخشی از بودجه شورای توسعه در اختیار رئیس یا دبیر این شورا قرار بگیرد، پذیرفته است و در مورد درصد آن بعداً تصمیم‌گیری شود.
• یک مسئله این است که دبیر شورای توسعه رئیس کمیته تخصیص نیز باشد یا خیر، اگر رئیس غیر از دبیر باشد فرایند جدیدی به فرایند‌های دیگر اضافه کرده‌ایم و زمان را از دست می‌دهیم.

بر اساس گزارش ایکنا در نهایت و پس از طرح مباحث مختلف اصلاحیه اول که تبدیل صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی از یک نهاد عمومی غیردولتی به یک نهاد دارای هویت مستقل و تابع ماده یک قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور بود، به تصویب رسید.

در ادامه در مورد اینکه آیا دبیر شورای توسعه، ریاست کمیته تخصیص را هم داشته باشد یا خیر رأی گیری شد که با رأی اکثریت به تصویب اعضا رسید. همچنین در مورد ترکیب اعضای کمیته تخصیص صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی نیز مقرر شد سه نفر دیگر شامل یک صاحب نظر مردمی، یک عضو حقوقی شورای توسعه و یک نفر صاحب نظر قرآنی عضو شورای توسعه به ترکیب کمیته تخصیص اضافه شود. همچنین در مورد عضویت یک نماینده مجلس در کمیته تخصیص نیز رأی‌گیری شد که این موضوع نیز به تصویب رسد.

بر اساس گزارش ایکنا در بخش دیگری از این جلسه نوبت به دومین دستور که مربوط به بررسی و تصویب موارد اصلاحی آیین‌نامه شورای توسعه فرهنگ قرآنی بود، رسید.

در این بخش ابتدا رحمان دهقانی، دبیر مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی به بیان توضیحاتی در مورد آیین‌نامه این شورا پرداخت و گفت: آیین‌نامه شورای توسعه فرهنگ قرآنی در جلسه دوم و سوم شورای توسعه در سال ۸۹ تصویب شد. بعد از آن، هر مصوبه‌ای که به نوعی مرتبط با سازوکار شورای توسعه بود به صورت پاورقی به آیین‌نامه اضافه شد.

وی افزود: عمده اصلاحات در این آیین‌نامه در بخش ارکان شورای توسعه است که مواردی مانند شورای راهبری اسناد، شورا‌های استانی، ستاد تدبر، صندوق مشارکت و ... به ارکان اضافه نشده بود، در این اصلاحیه این بخش‌ها اضافه شده است، لذا پیشنهاد من این است که بر روی این مورد زیاد تمرکز نکنیم و از آن عبور داشته باشیم و اگر ملاحظه خاصی نیست، تلقی به تصویب شود.

دبیران ستاد تدبر و حفظ قرآن صاحب رأی شدند 

دهقانی تصریح کرد: سایر اصلاحات هم مربوط به جلسات شورای تخصصی است که ذیل ماده سوم آیین‌نامه قرار دارد. بخش بعدی شرح وظایف کمیسیون‌ها در ماده ۱۳ است که در مورد نحوه انتخاب دبیر کمیسیون صحبت می‌کند. در بحث ماده سوم جلسات شورای تخصصی آن مطلبی که در جلسه قبلی پیش آمد که برخی از عزیزان باید حق رأی داشته باشند، این امر بررسی شد و در تبصره ۱۳  قابل تعمیم است. در آیین‌نامه قبلی عنوان شده بود وزرایی که نمی‌توانند حضور داشته باشند، معاون مربوطه حق رأی پیدا می‌کرد، ما این معرفی را حذف کرده‌ایم. در ادامه گفته شد نمایندگان سازمان‌های عضو شورای تخصصی، که تولیت ستاد‌ها (ستاد حفظ و ستاد تدبر) را بر عهده دارند نیز حق رأی پیدا کنند و مشمول این تبصره شوند.

بر اساس گزارش ایکنا در ادامه و پس از طرح این موضوع برخی دغدغه‌ها مطرح شد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به حضور نیافتن وزرا و رؤسای سازمان‌ها و دستگاه‌های عضو شورای توسعه اشاره کرد که واگذاری حق رأی به معاون باعث می‌شود، دیگر خیالشان از حضور نیافتن در جلسات راحت شود.

همچنین پیشنهاد شد دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی یک بار در هر دوره با عالی‌ترین مسئول دستگاه مکاتبه کند تا عالی‌ترین مسئول قرآنی آن دستگاه را معرفی کند.

در ادامه و پس از بحث‌های مختلف در مورد این موضوع رأی‌گیری به عمل آمد و مقرر شد دبیران کمیسیون‌ها و از جمله دبیر ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن و ستاد تدبر در قرآن کریم که همطراز با کمیسیون‌ها هستند نیز حق رأی داشته باشند.

چالش انتخاب دبیران کمیسیون‌های شورای توسعه 

بخش پایانی این جلسه که بررسی یکی دیگر از اصلاحیه‌های آیین‌نامه شورای توسعه فرهنگ قرآنی بود به بررسی نحوه معرفی دبیران کمیسیون‌ها پرداخته شد. با وجود اینکه لحظات کوتاهی به این موضوع اختصاص یافت، اما بسیار چالشی پیگیری شد.

در این بخش ابتدا حجت‌الاسلام سید مصطفی حسینی گفت: هیچ الزامی وجود ندارد که دبیر کمیسیون بالاترین مقام قرآنی نهاد یا وزارتخانه مربوطه باشد، این تکلیف نبود و تنها تبدیل به یک رویه شده است. اخیراً اتفاق مبارکی در کمیسیون آموزش عمومی رخ داد و وزیر آموزش و پرورش بر خلاف ادوار قبل که معاون پرورشی را به عنوان دبیر کمیسیون معرفی می‌کرد، در این دوره نماینده تام‌الاختیار خود در امور قرآنی را به صورت فرادستگاهی معرفی کرد.

وی افزود: پیشنهادی که الان ارائه شده است این است که اساساً انتخاب دبیران کمیسیون‌ها با این رویه باشد و فردی که به عنوان دبیر معرفی می‌شود، الزاماً بالاترین مسئول قرآنی ان نهاد نباشد، پیشنهاد ما این است که بالاترین مقام دستگاه یا وزارتخانه مسئول کمیسیون، دو نفر صاحب نظر قرآنی را با هماهنگی دبیرخانه شورای توسعه برای دبیری کمیسیون معرفی کند تا یکی انتخاب شود.

در این بخش پس از طرح مباحث مختلف در نهایت مقرر شد رؤسای کمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی یک نفر را برای معرفی به عنوان دبیر به شورای توسعه معرفی کنند که لزوماً می‌تواند بالاترین مقام قرآنی یا معاون قرآنی آن سازمان نباشد.