نهادها پاسخگوی کم‌کاری در رابطه با ورزش همگانی نیستند
عضو هیئت علمی گروه مدیریت ورزشی دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران با تأکید بر ضرورت بازنگری در حکمرانی ورزش همگانی کشور گفت: در حوزه ورزش همگانی بسیاری از نهادها در مقام پاسخگویی برنیامده و اعلام می‌کنند که این موضوع وظیفه ما نیست و کم‌کاری در این رابطه را به گردن دیگر نهادها می‌اندازند.
هر ساله روز تربیت بدنی و ورزش در بیست و ششم مهر گرامی داشته می‌شود و از این تاریخ تا دوم آبان به عنوان هفته تربیت بدنی انتخاب شده است. روز تربیت بدنی و ورزش جشنی است برای اهمیت تربیت بدنی و آموزش سلامت که هر ساله در کشور و به‌ویژه در مدارس برگزار می‌شود. علت انتخاب هفته‌ای با این عنوان، تمرکز بر فواید ورزش در زندگی فرد و اجتماعی و آشنایی اقشار مختلف با اهمیت فعالیت بدنی در زندگی است.
توجه به ورزش و تلاش بر توسعه آن در میان همه اقشار جامعه، به دلیل آثار سودمندی است که از این کار به دست می‌آید؛ چراکه ورزش مایه پرهیز از بیکاری، مبارزه با کسالت و تنبلی، افزایش توانایی‌های جسمی و روحی، شجاعت، سلامت جسمانی و فکری و نیز وسیله‌ای برای جمع‌گرایی و اجتماعی شدن است.
ورزش همانطور که بر جسم آدمی تأثیر می‌گذارد، بر روح و روان او نیز تأثیر دارد. یکی از نتایج مفید ورزش بر شخصیت افراد، افزایش اعتماد به نفس است. ورزشکاران موفق، خودساخته بوده و در برابر مشکلات، مقاوم‌تر هستند. از دیگر نتایج روانی ورزش، افزایش شور و نشاط ورزشکار و امید او به آینده است. آدمی با ورزش، کمتر به دام وسوسه و گناه می‌افتد و به عادت‌های زشت، مثل اعتیاد دچار نمی‌شود. از دیگر آثار روانی ورزش، ویژگی ضد خمودگی و افسردگی آن است. ورزش، ورزشکار را سرزنده کرده و او را در برابر دلمردگی بیمه می‌کند.
در رابطه با اهمیت ورزش و میزان تأثیرگذاری آن در حوزه سلامت جامعه به گفت‌و‌گو با احمد محمودی، عضو هیئت علمی گروه مدیریت ورزشی دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تهران پرداختیم که مشروح آن را در ادامه مطالعه می‌کنید.
ایکنا ـ با توجه به فضای امروزی جامعه و گرایش اغلب جوانان به فضاهای مجازی و همچنین، میزان تغذیه ناصحیح در میان ایشان که منجر به مشکلات جسمی و روحی می‌شود، تأثیر ورزش برای دستیابی به سلامتی در این زمینه چگونه است؟
امروز همگان متفق‌القولند که ورزش کارکردهای مختلفی در جوامع گوناگون داشته و تأثیر ورزش در حوزه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و ... کاملا محسوس است. جامعه ایرانی نیز طی دهه‌های اخیر دستخوش تحولات فراوانی شده و سبک زندگی مردم تغییر کرده است. باید بدانیم که رابطه مستقیمی میان ورزش و سلامتی وجود داشته و ورزش در ایجاد سلامتی افراد جامعه بسیار اثرگذار است. امروزه که با شیوع بیماری‌های غیر واگیردار در سطح جامعه و در میان سنین مختلف از سالمندی گرفته تا نوجوانی و جوانی، مواجه هستیم، باید برای ورزش به عنوان عاملی بسیار تأثیرگذار در ایجاد سلامتی مردم اهمیت ویژه قائل باشیم.
عامل ایجاد اغلب این بیماری‌ها سبک زندگی انسان‌ها است که طی دهه‌های گذشته تغییر کرده و سبک زندگی جدید که در آن بیشتر وقت افراد به فضای مجازی و تغذیه ناصحیح اختصاص یافته، عامل کاهش سلامتی در میان جامعه خواهد شد. فقدان ورزش در میان اقشار مختلف جامعه سرعت از بین رفتن سلامتی را افزایش داده و در این صورت سلامتی افراد بیشتر در خطر می‌افتد. امروز امر ورزش و پرداختن آحاد جامعه بدان باید یکی از دغدغه‌های اصلی حاکمان باشد. خوشبختانه رئیس‌جمهوری خود از پزشکان حاذق جامعه هستند و بهتر این موضوع را درک می‌کنند.
همگان باید بدانند که به هر حال زنگ خطر در زمینه فقدان ورزش در میان خانواده‌ها و به خطر افتادن سلامتی مردم برای کشور ما به صدا درآمده است. امروز اگر به مدارس کشور بنگریم، مشاهده می‌کنیم که متأسفانه بحث چاقی، بی‌تحرکی، بیماری‌های فشار خون، دیابت و ... در میان دانش‌آموزان رواج یافته و تمام این بیماری‌ها ناشی از پیامدهای جدی نگرفتن، فرهنگ‌سازی نکردن و نهادینه نکردن ورزش در بین آحاد جامعه است که متأسفانه امروز گریبان‌گیر جامعه شده است. باید بدانیم که ورزش علاوه بر تأثیرگذاری در میزان سلامتی افراد، فواید دیگری در حوزه‌های مختلف فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاست و دیپلماسی فعال دارد. توسعه امر ورزش چه در داخل کشور و چه در خارج از آن باعث ایجاد توسعه فرهنگی و سلامتی جوامع می‌شود.
ایکنا ـ چرا ورزش عمومی در سطح شهرهای کشور آنطور که باید و شاید توسعه پیدا نکرده است؟
در این زمینه مهمترین موضوع، بحث فرهنگ‌سازی در میان مردم است. شاید شهر تهران به لحاظ فرهنگی دو یا سه سال از بقیه شهرها جلوتر باشد اما متأسفانه در همین شهر تهران نیز به عنوان پایتخت ایران اسلامی بحث ورزش همگانی آنطور که باید و شاید در میان آحاد جامعه نهادینه و فرهنگ‌سازی نشده است. البته دلایل زیادی برای این مسئله وجود دارد که مهمترین آن‌ها مشکلات اقتصادی است. وقتی شهروندان جامعه به صورت دو شیفت یا سه شیفت کار می‌کنند، دیگر زمانی برای ورزش نخواهد ماند. به هر حال زمانی که انسان قصد ورزش کردن دارد، باید یک سری از آمادگی‌های نسبی ذهنی و جسمی را دارا باشد. یکی از نکات مهم دیگری که در این زمینه وجود دارد، بحث سخت‌افزار ورزش است. امروز فضاهای ورزشی جامعه اغلب به چند رشته ورزشی ویژه محدود است و افرادی که قصد دارند تا ورزش‌های دیگری انجام دهند، فضایی برای این امر ندارند. فضاهای ورزشی باید به‌گونه‌ای تعبیه و طراحی شوند که پاسخگوی نیاز افراد باشند.
یکی از اهداف اساسنامه سازمان ورزش شهر تهران که متأسفانه هنوز محقق نشده، ورزش رایگان برای مردم است. بسیاری از امور ورزشی به ویژه در حوزه ورزش عمومی به دست پیمانکاران سپرده می‌شود که این موضوع فاصله زیادی با ورزش رایگان عمومی دارد. نکته دیگری که وجود دارد اینکه در حوزه ورزشی جامعه، سازمان‌های مختلفی به موازی‌کاری با یکدیگر می‌پردازند که هر کدام بودجه‌های کلانی برای امر ورزش در نهاد خود دارند اما سؤال اینجاست که با وجود تمامی این بودجه‌ها، جایگاه ورزش به ویژه ورزش عمومی در جامعه چگونه است؟ با درنظر گفتن تمامی این نکات باید اذعان کرد که امروز نیازمند نوعی بازنگری در حکمرانی حوزه متولیان امر ورزش هستیم. طبق این حکمرانی باید نوعی تعامل و هماهنگی بین همه بخش‌های فرابخشی و بین بخشی در حوزه ورزش به وجود بیاید تا بتوانیم ورزش کشور را سازماندهی کنیم.
امروز نهادهای مختلفی همچون فدراسیون ورزش همگانی، وزارت ورزش، سازمان ورزش شهرداری تهران و ... در حوزه ورزش فعالیت می‌کنند اما باید دقت کرد که خروجی تمامی این نهادها در چه وضعیتی قرار دارد. بودجه‌های فراوانی در حوزه ورزش کشور و در نهادهای مختلف مصروف امر ورزش می‌شود اما باید جایگاهی وجود داشته باشد که خروجی این نهادها در رابطه با ورزش را به خوبی مشخص کند. در حوزه سخت‌افزاری نیز هنوز مشکلات زیادی در شهرهای مختلف وجود دارد. امروز تعداد پارک‌های عمومی در شهرها به ویژه تهران شاید پاسخگوی نیاز و جمعیت شهری نباشد. یکی از مشکلات دیگر این پارک‌ها نحوه دسترسی به آن‌ها است که مشکلات زیادی نیز در این زمینه وجود دارد.
در کشورهای جهان اول و توسعه یافته چنین مشکلاتی برای ورزش کردن مردم وجود ندارد و حداقل از لحاظ سخت‌افزاری مردم مشکلی برای ورزش ندارند اما در کشور ما راه بسیار زیادی برای رسیدن به این نقطه وجود دارد تا بتوانیم این توازن میان جمعیت و سخت‌افزارهای ورزشی را برقرار کنیم.
ایکنا ـ میزان دسترسی معلولان به فعالیت‌های ورزشی در جامعه چگونه است؟
یکی از مشکلات و دغدغه‌های حوزه ورزشی کشور، بحث معلولان جامعه است؛ چراکه در این زمینه نیز امکانات شهری مناسبی برای این قشر وجود ندارد. متأسفانه فضاهای شهری برای معلولان آن‌چنان که باید و شاید مناسب‌سازی نشده و مسئولان شهری نیز در این زمینه چندان برنامه کلانی نداشته‌اند. عدم تخصص و نگاه راهبردی باعث شده تا معلولان نیز نتوانند برای ورزش کردن از امکانات خوب و کافی برخوردار باشند. بسیاری از سالن‌های ورزشی کشور فاقد رمپ و امکانات ویژه معلولان هستند تا آن‌ها بتوانند به راحتی از فضای ورزشی استفاده کنند.
لذا به نظر می‌رسد که مشکلات جامعه معلولان کشور در حوزه ورزشی بسیار بیشتر از افراد عادی باشد. در این زمینه نیازمند آن هستیم که نهادهایی مانند شهرداری و وزارت ورزش به خوبی وارد میدان شده و نقش دقیق آن‌ها در این رابطه مشخص شود. مسئولان ورزشی کشور باید اهمیت ویژه‌ای برای این موضوع قائل باشند و بخشی از بودجه‌های مشخصی ورزشی خود را مصروف حوزه معلولان کنند. امروز باید با ایجاد حکمرانی صحیح، متولی امر ورزش همگانی کشور به درستی مشخص شود تا برنامه‌ها و اعتبارات مربوط به این بخش نیز به صورت شفاف ارائه شود. متولیان امر ورزش امروز باید به توسعه زیرساخت‌های ورزش کشور بپردازند. متأسفانه موازی‌کاری در حوزه ورزش میان نهادهای مختلف باعث می‌شود تا انسجام خاصی در برنامه‌های ورزشی ایجاد نشود. در حوزه ورزش همگانی بسیاری از نهادها در مقام پاسخگویی برنیامده و اعلام می‌کنند که این موضوع وظیفه ما نیست و کم‌کاری در این رابطه را به گردن دیگر نهادها می‌اندازند.
ایکنا ـ یکی از مشکلات موجود در حوزه ورزش کشور، محدود شدن افراد به برخی رشته‌های ورزشی ویژه مانند فوتبال و ... است. برای معرفی و پرداختن به ورزش‌های دیگر چه راهکارهایی وجود دارد؟
یکی از تأثیرگذارترین نهادها در این زمینه رسانه‌ها هستند. امروز وقتی شبکه‌های مختلف رسانه ملی را تماشا می‌کنید، متوجه می‌شوید که در این شبکه‌ها به جز ایام المپیک و پاراالمپیک، به برخی رشته‌های ویژه چون فوتبال، کشتی و ... پرداخته می‌شود. رسانه ملی و دیگر رسانه‌های جامعه باید زمینه را برای معرفی ورزش‌های دیگر به جامعه فراهم کنند. امروز رشته‌های مدرن ورزشی در جهان وجود دارند که جامعه ما اصلا با آن‌ها آشنا نیست. متأسفانه بسیاری از رشته‌های ورزشی سنتی جامعه نیز زیر سایه ورزش‌هایی همچون فوتبال و ...قرار گرفته و بسیار کمرنگ شده‌اند. البته ممکن است طبق علاقه‌مندی خانواده‌ها برخی فرزندان خود را به دنبال رشته‌های دیگر ورزشی بفرستند اما غالب امر ورزش در جامعه ما همین رشته‌های مشخص و معروف هستند.
لذا متأسفانه رسانه‌ها در این زمینه خیلی کم‌کاری کرده‌اند. اگر قرار باشد تا امر ورزش در جامعه توسعه پیدا کند، باید به تمامی رشته‌ها بپردازیم. خانواده‌های ایرانی امروز هیچ‌گونه آشنایی با رشته‌های مدرن ورزشی ندارند. حتی برخی متخصصان حوزه تربیت بدنی نیز از برخی رشته‌های مدرن جهان آگاه نیستند. رسانه‌ها امروز به دلایل مختلف آنقدر سرگرم تبلیغات و آگهی‌های خود هستند که اصلا به بحث ورزش و معرفی رشته‌های ورزشی اهمیتی نمی‌دهند. البته خود خانواده‌ها نیز در این رمینه کوتاهی کرده‌اند و باید زمان بیشتری برای ورزش و کسب آگاهی در حوزه رشته‌های مختلف ورزشی اختصاص دهند. باید اذعان کرد که مشکلات اقتصادی نیز باعث دوری خانواده‌ها از این حوزه می‌شود.
اگر بتوانیم زمینه ورزش رایگان را برای خانواده‌ها فراهم کنیم، مردم نیز اقبال بیشتری به ورزش خواهند داشت. مسئولان حوزه ورزشی نباید در زمینه توسعه زیرساخت‌های ورزشی کشور دچار روزمرگی شوند. حاکمیت و مسئولان حوزه ورزش کشور باید با نگاه کلان و بلندمدت به این قضیه نگریسته و برنامه‌ریزی‌های لازم را داشته باشند. متولیان امر ورزش باید در جلسات ویژه خود به ویژه در شورای عالی ورزش به این مهم توجه کنند و ضمن برنامه‌ریزی بلندمدت برای ورزش کشور، در زمینه بودجه برای ورزش و اختصاص امکانات ورزشی در رشته‌های مختلف به جامعه ورزش دقت نظر داشته باشند.
امروز شاید بودجه وزارت بهداشت کشور چندید برابر بودجه وزارت ورزش باشد اما اگر با نگاه درست و صحیح به قضیه نگریسته شود و تأثیر ورزش در سلامتی و اهمیت موضوع پیشگیری قبل از درمان مدنظر قرار داده شود، شاید موازنه بودجه‌ای کشور در حوزه ورزش مناسب‌سازی شده و بتوانیم با توسعه ورزش در کشور از میزان بیماری‌ها و مشکلات جسمی و روحی کشور بکاهیم. سلامتی کشور را نمی‌توان با شعار و حرف‌های زیبا تضمین کرد بلکه باید با توسعه زیرساخت‌های کشور به ویژه در حوزه ورزش، زمینه را برای افزایش میزان سلامتی جامعه فراهم کرد.
انتهای پیام
