توان هسته‌ای؛ اهرم قدرت ایران در ‌مذاکره با آمریکا

حسن بهشتی‌پور، پژوهشگر و تحلیلگر مسائل بین‌المللی، در گفت‌وگو با ایکنا، به ارزیابی مذاکرات غیر مستقیم امروز ایران و آمریکا در عمان پرداخت و گفت: استمرار و پیگیری اهداف سیاست خارجی و منافع ملی کشور از جمله رفع تحریم‌های آمریکا با تکیه بر دیپلماسی مهمترین موردی است که باید در مذاکرات به آن توجه شود.

وی با تأکید بر اینکه برای رسیدن به اهداف و منافع ملی از مسیر دیپلماسی و مذاکره، سه ابزار مورد استفاده قرار می‌گیرد، افزود: اول؛ دیپلماسی است که در روابط بین کشورها تعیین‌کننده است. اینکه چه کسانی درباره چه موضوعی چگونه، مسئله را پیش ببرند، حائز اهمیت است. لذا نیروی انسانی و متخصصان درگیر در این رابطه نقش تعیین‌کننده دارند.

شورای عالی امنیت ملی؛ عهده‌دار چگونگی روند مذاکرات

بهشتی‌پور ادامه داد: دوم؛ سیاست‌ها و رویکرد کلان طرفین مذاکره است. باید دانست در هر کشور، یک بخش خاص، تعیین‌کننده این سیاست‌هاست. در جمهوری اسلامی ایران، شورای عالی امنیت ملی مسئولیت تعیین این سیاست‌ها را عهده‌دار است، لذا این شورا، حرف نهایی را درباره چگونگی، روند و چرایی مذاکرات می‌زند که در رأس آن رئیس‌جمهور قرار دارد.

این تحلیلگر مسائل بین‌المللی اظهار کرد: ابزار سوم؛ رسانه و دیپلماسی رسانه‌ای است که مجموعه دیپلماسی عمومی آن را هدایت می‌کند. باید گفت دیپلماسی رسانه‌ای که دشمنان ایران دنبال می‌کنند، بسیار قوی است و در این زمینه، هر چه ما محدود و ضعیف هستیم، آن‌ها امکانات گسترده‌تری برای فضاسازی و ایجاد رعب و وحشت دارند و به راحتی در فضای داخلی ایران، فضاسازی می‌کنند.

نقش رسانه‌ها در تبیین موضوع مذاکرات

وی در پاسخ به برخی از افراد که مذاکره را مساوی با تسلیم شدن ایران مقابل آمریکا می‌دانند، ضمن اشاره به مانور قدرت نظامی ایران در روزهای گذشته توسط نیروهای مسلح همگام با مذاکره و هماهنگی میدان و دیپلماسی، بیان کرد: در مذاکرات افراد از مجموعه‌ای از داشته‌‌ها استفاده می‌کنند که یکی از آن داشته‌ها، موقعیت و قدرت نظامی آنهاست اما این همه جریان نیست. بخش دیگر آن، قدرت مردم است. اینکه چه میزان مردم از این نظام حمایت می‌کنند و پای کار هستند؟! بخش دیگر نیز رسانه‌های مذاکره‌کننده است که چقدر خوب می‌توانند موضوع مذاکرات را برای افکار عمومی داخل و خارج کشور توضیح و تبیین کنند.

این پژوهشگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: دیپلماسی عمومی یا همانPublic diplomacy ، نقش بسیار تعیین‌کننده دارد به ویژه بخش مربوط به دیپلماسی رسانه‌ای آن، چراکه چهره و تصویری که در افکار عمومی راجع به گفت‌وگو و مذاکره به‌وجود می‌آید، بر اقتصاد کشور، صحنه سیاسی کشور و بخش‌های مختلف، تأثیرگذار است. 

نقش پشتیبانی مردم از نظام در افزایش توان مذاکراتی

بهشتی‌پور اظهار کرد: مذاکره‌کننده ما در عمان یا هر جای دیگر از یک طرف باید به پشتیبانی مردم مستحضر باشد و از یک طرف به قدرت نظامی کشور و از طرف دیگر به توان هسته‌ای کشور که یکی از موضوعات اساسی گفت‌وگو و مذاکرات است.

وی توان هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران را یک عامل و اهرم مهم در صحنه ‌گفت‌وگو و مذاکره دانست و افزود: دیپلماسی رسانه‌ای نیز به تبیین اینکه ایران دقیقا چه می‌خواهد و دنبال چیست و طرف مقابل چه چیزی را می‌گوید و جمهوری اسلامی ایران، چگونه می‌تواند این خواسته‌ها را مدیریت کند، قطعا کمک می کند.

ایران اهل تعامل و گفت‌وگو است

این تحلیلگر مسائل بین‌المللی درباره تلاش ترامپ برای انجام مذاکرات به صورت مستقیم با وجود رویکرد مذاکرات غیرمستقیم جمهوری اسلامی ایران، گفت: این نیز یک بازی تبلیغاتی است. اصلا تفاوت مذاکرات غیرمستقیم با مستقیم برای من خیلی روشن نیست؟! چه شما بیایید حرف‌های خود را به طرف عمانی بزنید و طرف عمانی آن را به آمریکا منتقل کند و سپس طرف آمریکایی‌ به همین روند را برای پاسخ به ایران طی کند، یک نوع مذاکره است. یک نوع دیگر مذاکره مستقیم است که شما نظر خود را به طرف آمریکایی می‌گویید. حالا این‌ها چه تفاوتی با هم دارد، من واقعا توجیه نیستم؟! فقط می‌توانم بگویم اینها بازی‌های تبلیغاتی، رسانه‌ای و بازی با الفاظ است و گرنه در نهایت دنبال این هستید که چگونه می‌توان در این مذاکرات به نتیجه رسید. از نظر ایران هم نتیجه مذاکرات، پایان دادن به تحریم‌های ظالمانه و ناجوانمردانه علیه مردم ایران است.

بهشتی‌پور در پایان درباره تصمیم ایران برای مذاکرات غیرمستقیم، گفت: به نظرم برداشت طرف ایرانی این است که با ورود به مذاکرات و لو غیرمستقیم از فضای جنگی که آمریکایی‌ها ایجاد کردند، رها می‌شود و به افکار عمومی داخل و خارج نشان می دهد که اهل تعامل و گفت‌وگو است و در مذاکرات هم به طرف مقابل اتمام حجت می‌کند که خطوط قرمزش چیست.

گفت‌‌وگو از مهدی مخبری