تیم مذاکره‌کننده موضوع روایت اول را جدی بگیرد + صوت

بیژن مقدم، کارشناس مسائل سیاسی، در گفت‌وگو با ایکنا، در خصوص اهمیت مدیریت رسانه‌ای محتوای مذاکرات ایران و آمریکا و توجه به مسئله ارائه روایت اول از سوی طرف ایرانی ، گفت: در هر رویداد بین‌المللی در کنار متن یا فراتر از متن و محتوای آن، کار رسانه‌ای است که می‌تواند نتیجه‌بخش باشد.

انتشار خبر واقعی

وی افزود: در هر مذاکره‌ از جمله در مذاکرات ایران و آمریکا، انتشار خبر و روایت اول از سوی هر طرف و تأثیرگذاری آن بر افکار عمومی، حائز اهمیت است. نکته دوم واقعی بودن خبر است. بالاخره اینها دو طرف متخاصم هستنند که با یکدیگر مشکلاتی داشتند و اینک با هم مذاکره می‌کنند. بنابراین هر کدام از یک زاویه خاص روایت خود را مطرح می‌کنند.

این کارشناس مسائل سیاسی ادامه داد: به طور طبیعی دو طرف مذاکره ممکن است خبرهای متفاوتی منتشر کنند لذا خود این امر، تردیدها را بیشتر خواهد کرد اما اگر خبر واحد از دو طرف منتشر شود، برای افکار عمومی جهان باورپذیرتر خواهد بود.

مقدم با بیان اینکه در مذاکرات غیر مستقیم اخیر این نکته رعایت شد، اظهار کرد: هر دو طرف کلیات مسئله را به این معنا مطرح و توافق کردند؛ اولا گفت‌وگوها را سازنده، رو به جلو و مثبت ارزیابی کردند. یعنی عبارات منفی در جملات دو طرف مذاکره‌کننده، از سوی وزیر امور خارجه کشورمان و کاخ سفید، دیده نمی‌شد. شاید در کلمات اختلاف داشتند اما در رویکرد، نتیجه و سایر موارد اختلافی نبود.

ضرورت همراه داشتن رسانه در تیم مذاکره

وی تأکید کرد: در گفت‌وگوها و مذاکرات، همراه داشتن تیم رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی به‌موقع، صریح و عقب نماندن از متن و موضوعات علنی که مردم باید در جریان قرار بگیرند، لازم است. 

مقدم به ادعای یکی از نماینگان مجلس مبنی بر عدم اطلاع مجلس از جریان مذاکرات و پاسخ رئیس‌ قوه مقننه به ایشان اشاره کرد و گفت: معمولاً وزیر امور خارجه یا نماینده و اعضای تیم مذاکره‌کننده به کمیسیون مربوطه مجلس گزارش ارائه می‌دهند یا اگر لازم بود در جلسه علنی حضور پیدا می‌کنند. به نظر من اطلاع‌رسانی دور اول مذاکرات خوب بود و همه رسانه‌ها اهتمام لازم را برای پرداختن به موضوع داشتند و شاید حتی برای شروع مذاکره لحظه‌شماری می‌کردند.

این کارشناس مسائل سیاسی بیان کرد: واقعیت این است که نباید نسبت به مذاکره، مطالبات مردم را خیلی بالا برد و خوش‌بینی را در گام‌های بعدی خیلی افزایش داد اما در عین حال بالاخره مذاکره است و هر طرف خواسته‌هایی دارد و آنها باید با همدیگر انطباق پیدا کند یا تقریبا به یکدیگر نزدیک شود تا یک توافق در یک موضوع انجام گیرد.

وظیفه رسانه رشد افکار عمومی است

وی درباه نقش رسانه‌های داخلی در پرهیز از خوش‌بینی مفرط به موفقیت‌آمیز بودن مذاکرات و همچنین جلوگیری از ناامیدی درصورت شکست مذاکرات گفت: تمام رسانه‌ها باید بر محور منافع ملی فعالیت کنند. اگر منافع ملی ایجاب کرد، پس مذاکرات انجام می‌شود. اگر ایجاب نکرد طبعا آن انتظارات، مطالبات و امثالهم کنار می‌رود؛ بنابراین محور منافع ملی است. لذا اگر بپذیریم مذاکره‌کنندگان، دنبال منافع ملی هستند، باید نتیجه آن را بپذیریم.

مقدم با تأکید بر اینکه ما نمی‌توانیم در مورد آینده پیش‌گویی کنیم، اظهار کرد: باید مسائل را تحلیل و تبیین کرد. بنابراین اگر جلوتر و بدون هیچ اطلاع دقیقی در مورد آینده مطالبی را بیان کنیم و در حقیقت ایجاد خوش‌بینی و بدبینی به نتایج مذاکره، هر دو رویکردی نادرست است؛ هر چند میل به بدبینی بیشتر است چون سابقه مذاکره و نوشتن قرارداد بزرگی چون برجام را داریم که آمریکا و همین شخص ترامپ آن را پاره کرد و امروز چیزی از آن باقی نمانده است. بنابراین چون این سابقه را داریم، می‌توانیم به آن تجربه نگاه کنیم اما سخن این است که نه مطالبات را بالا ببریم و نه اینکه بازار و اقتصاد کشور را به نتایج مذاکره گره بزنیم.

وی با بیان اینکه ممکن است مذاکرات به نتیجه برسد یا نرسد، ادامه داد: این وظیفه رسانه است که با هوشمندی افکار عمومی را رشد دهد. البته در داخل کشور همیشه دو طرف؛ موافق یا مخالف مذاکره را داشتیم. از طرف دیگر عده‌ای همیشه دنبال مذاکره و تأمین منافع ملی بودند و از طرف دیگر عده‌ای به دنبال مذاکره به منظور تسلیم، ذلت و مذاکره به هر قیمتی بودند. این رسانه‌ها در کشور وجود دارند، می‌نویسند، حرف می‌زنند و بلندگو دارند. 

مقدم در پایان گفت: مهم این است که رسانه نباید با گفته‌های خود پشت مذاکره‌کنندگان را خالی کند و از طرف دیگر نیز نه خوش‌بینی قطعی نسبت به نتایج مذاکره داشته باشند، زیرا در صورتی که مذاکرات به نتیجه نرسد، هم بازار به آن گره می‌خورد و هم افکار عمومی ناامید خواهند شد.

گفت‌وگو از سمیرا انصاری