پیامبر(ص)؛ نعمت با منت الهی + فیلم

 

طی گفتارهای قبل اشاره کردم که تمثل و تجسد قرآن در سیره پیامبر اکرم(ص) متجلی است و چون قرآن جلوه الهی و وحیانی رسول اکرم(ص) است پس خود قرآن هم باید سیره رسول اکرم(ص) را در آیات متعدد خود بیان فرموده باشد لذا به جد می‌توان گفت همه آیات قرآن به نوعی جلوات گوناگون پیامبر(ص) را در ادب بندگی بیان فرموده است؛ در آیاتی که در مورد عذاب جهنم است سرنوشت دشمنان پیامبر(ص) را بیان فرموده است؛ قصص قرآنی عبرت‌هایی است که در مورد حرکت انبیاء، موافقان و مخالفان بیان فرموده است به خصوص آیات توحیدی قرآن کریم و آیات اعتقادی و اخلاقی قرآن، جلوه‌های اعتقادی، اخلاقی و احکامی پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت(ع) را بیان می‌فرماید.

 

وجود مبارک پیامبر اکرم(ص) به تعبیر قرآن، منتی بر مردم است و منت از ریشه «من» به معنای گوهر گرانبهایی است که همگان نمی‌توانند این نعمت را تحمل کنند. قرآن فرموده است: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ؛» خداوند به خاطر این همه نعمت که به ما عنایت فرمود بر ما منت نگذاشت ولی نسبت به نعمت وجود گرانسنگ پیامبر(ص) با صراحت فرموده است که ما منت بر شما گذاشتیم و این بار سنگین را بر دوش شما گذاشتیم تا ببینیم کدام‌یک از شما از این نعمت بیشتر بهره می‌برید و توان تحمل آن را دارید و قلب شما با قلب پیامبر(ص) هماهنگ است. 

 

بر این اساس وقتی به سیره‌های گوناگون پیامبر اکرم(ص) دقت کنیم گویی جلوه‌های گوناگون این منت الهی را می‌توانیم در زندگی خودمان سرلوحه قرار دهیم؛ یکی از این جلوه‌ها تحمل مشکلات است؛ همه در زندگی مشکل دارند و اساسا خداوند بیشترین مشکلات را به پیامبران و سپس مؤمنان داده است و هر کسی به انبیاء نزدیک‌تر است بلاکش‌تر است. خداوند در سوره مبارکه مزمل که جزء اولین سوره‌های نازل شده بر پیامبر(ص) است راه و رسم تحمل مشکلات را در تهجد و انس با قرآن و عبادت ذکر کرده است. 

 

مزمل از ماده زمل و به معنای در هم پیچیدن امری در یک چیزی است که ترجمه می‌کنند گلیم و روپوش به خود پیچیده است در حالی که تزمل در امور معنوی به معنای پیچیده شدن در امور معنوی و بار مسئولیت اخروی است. بنابراین اگر خداوند در آغاز سوره مزمل پیامبر(ص) را با این لقب می‌خوانند که يَا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ؛ بدان که باید با نماز شب و انس با قرآن و در خلوت با خدا راز و نیاز این بار را بر دوش بکشی.

 

لذا در آیات بعد فرمود: إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلً؛ ما بار سنگینی را می‌خواهیم برعهده تو بگذاریم و بدان جوان شدن و طراوت و پویایی و انس با ما در نیمه شب به تو از یکسو قول محکم در برخورد با دشمنان و ثانیا راسخ قدمی در طریق هدایت که إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلً و از سوی دیگر به پیامبر(ص) فرمود در روز تو درگیر گرفتاری‌های اجتماعی و رفت و آمد افراد هستی و نمی‌توانی با فراغت بال راز و نیاز کنی.

 

بنابراین از شب کمک بگیر تا حال انس با ما و تلاوت قرآن و نماز شب را داشته باشی که به تو سعه صدر می‌دهد به همین دلیل فرمود: وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ عَسَىٰ أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا؛ در شب از بستر خواب برخیز که این یک نافله و هدیه الهی است که به برکت این کار خداوند تو را به مقام محمود برساند؛ مقام محمود، مقام انسانیت کامل و اعلی مراتب قرب الهی و قرآن مجسم شدن در زندگی دنیوی تا انسان هم محمود در نزد پروردگار و هم محبوب و ستوده شده در نزد مردم باشد.