چرا ایران خواستار افزایش سهمیه حج تمتع خود است

به گزارش ایکنا، براساس قانونی که توسط سازمان کنفرانس اسلامی در سال 1987 به تصویب رسیده است، هر کشور اسلامی در ازای هر هزار نفر جمعیت مسلمان ساکن خود، یک سهمیه حج تمتع دریافت می‌کند. طبق آخرین سرشماری که در سال 1395 انجام شد، جمعیت ایران برابر با ۷۹،۹۲۶،۲۷۰ نفر است و پس از آن سال نیز دیگر سرشماری عمومی در کشور انجام نشده است.

براساس این تعداد جمعیت، سهمیه حج ایران باید 79 هزار نفر باشد اما طی سال‌های بعد مسئولان ایرانی با استناد به افزایش جمعیت ایران و با درخواست‌های مکرر برای افزایش سهمیه ایران، موفق شدند سهمیه کشورمان را به 85 هزار نفر برسانند.

و سال‌هاست که سهمیه ایران براساس جمعیت 85 میلیون نفری، 85 هزار نفر تعیین شده و برای نیروهای کارگزاری حج نیز دو درصد یعنی هزار و 700 نفر سهمیه در نظر گرفته می‌شود. البته این آمار در سال‌های مختلف کمی تغییر می‌کند چرا که در برخی از سال‌ها سایر کشورهای اسلامی(به ویژه به دلیل افزایش هزینه حج) از تمام سهمیه خود استفاده نمی‌کنند و به دلیل وجود سهمیه خالی، عربستان سهمیه اضافه به ایران اختصاص می‌دهد. 

سهمیه کشورمان در حج با توجه به اینکه ایران جزو کشورهای پرجمعیت اسلامی جهان است، در رتبه ششم بیشترین سهمیه قرار دارد و اندونزی، پاکستان، هند بنگلادش و نیجریه باتوجه به جمعیت بیشتر خود دارای سهمیه بیشتری در حج هستند.

اما در سال‌‌های اخیر مسئولان حج ایران دوباره مسئله افزایش جمعیت کشور را مطرح و بر لزوم افزایش سهمیه کشورمان تأکید کرده‌اند. البته با توجه به اینکه سرشماری رسمی پس از سال 95 صورت نگرفته است و تعداد جمعیت کشور صرفاً براساس برآوردها اعلام می‌شود، مسئولان حج کشورمان فقط می‌توانند براساس براوردهای تعداد جمعیت ایران، درخواست افزایش سهمیه حج را داشته باشند.

طی چند سال اخیر به ویژه در رسانه‌ها، جمعیت ایران حدود 90 میلیون نفر اعلام می‌شود، این تعداد جمعیت براساس پیش‌بینی  سازمان ملل متحد، عنوان می‌شود که جمعیت ایران را در سال 1404 در حدود 92 میلیون نفر برآورد کرده بود. این درحالی است که آمارهای رسمی داخلی جمعیت ایران در سال 1404 را حدود 86 میلیون نفر تخمین می‌زنند و نکته جالب اینکه هر دو آمار یعنی هم آمار سازمان ملل و هم آمار رسمی کشور تخمینی هستند و آمار دقیقی از سوی هیچ نهادی اعلام نشده است.

بر این اساس باید دید مسئولان سازمان حج و زیارت کدام تخمین تعداد جمعیت را مبنای استدلال خود برای درخواست افزایش سهمیه حج قرار می‌دهند؛ اگر درخواست آنها براساس برآورد جمعیت سازمان ملل باشد، سهمیه حج ایران باید 90 هزار نفر شود و در صورتی که تعداد جمعیت براساس برآوردهای داخلی صورت گیرد، تنها هزار نفر باید به سهمیه حج ایران اضافه شود.

حجت‌الاسلام عبدالفتاح نواب، نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت در آخرین اظهار نظر خود در این خصوص با اشاره به افزایش جمعیت کشور تصریح کرده است: با توجه به اینکه جمعیت ایران اسلامی افزایش یافته، امیدواریم سهمیه کشور نیز متناسب با آن افزایش یابد تا بتوانیم امسال خدمتگزار جمع بیشتری از مشتاقان زیارت بیت‌الله الحرام باشیم.

علیرضا رشیدیان، رئیس سازمان حج و زیارت نیز در دیدار با سفیر عربستان در ایران، خواستار افزایش سهمیه حج ایران شده اما میزان درخواست افزایش سهمیه ایران را اعلام نکرده است.

هر ساله حدود یک میلیون و هشتصد هزار زائر از کشورهای مختلف جهان، برای انجام مناسک حج راهی عربستان می‌شوند و اگر چه به طور کلی دستورالعمل اختصاص یک حاجی به ازای هر هزار نفر جمعیت به طور کلی در حال اجرا است، اما در میزان سهمیه کشورها عموماً مسائل سیاسی نیز دخیل است و سهمیه برخی کشورها با نظر مسئولان عربستانی کاهش یا افزایش داده می‌شود.

در حال حاضر حدود 900 هزار نفر از مردم کشورمان پشت نوبت حج تمتع هستند؛ برخی از این افراد سال 1385 فیش خریداری کرده‌ و سال‌هاست که پشت نوبت هستند در صورتی که سهمیه ایران افزایش پیدا کند می‌توان امیدوار بود که طی 10 سال آینده تمام پشت نوبتی‌های حج تمتع عازم سرزمین وحی شوند و ثبت‌نام‌های جدید البته با روشی متفاوت و با در نظر گرفتن مشکلات روش کنونی صورت گیرد.

هم اکنون رئیس سازمان حج و زیارت برای بستن قراردادهای حج 1405 در عربستان به سر می‌برد و باید منتظر ماند و دید که آیا تغییری در سهمیه حج کشورمان صورت خواهد گرفت یا خیر.