ابوذر غفاری

استادیار تاریخ اسلام دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) گفت: شأن نزول برخی آیات در قرآن کریم در مورد امام علی(ع) و اهل بیت(ع) است، مانند آیه ۲۰۷ سوره بقره که به ماجرای «لیلة‌المبیت» و خوابیدن امام علی(ع) در بستر پیامبر(ص) در هنگام هجرت از مکه به مدینه اشاره دارد؛ همین‌طور آیه سوم سوره مائده که شأن نزول آن، ماجرای غدیر خم و ابلاغ جانشینی امام علی(ع) است.

در روایتی از امام صادق(ع) آمده است که شخصی نامه‌ای به ابوذر نوشت و گفت: تحفه‌ای از علومی که داری به من بده، ابوذر در جواب نوشت: «علم بسیار است؛ ولی اگر می‌توانی، به کسی که او را دوست داری بد نکن! ظاهراً وقتی این جواب به دست آن شخص می‌رسد، سراغ ابوذر می‌رود و می‌گوید: «این چه حرفی است که می‌گویی؟ بد نکن به کسی که دوستش داری؟ مگر تو کسی را دیده‌ای که شخصی را دوست داشته باشد و به او بد کند؟ آدم به کسی که دوست دارد، خوبی می‌کند نه بدی». ابوذر به او می‌گوید: «قبول داری که جان تو پیش تو محبوب‌ترین جان‌ها است؟» یعنی ابوذر مسئله «حب به ذات» را مطرح می‌کند که انسان مفطور به این فطرت است و فلاسفه هم همین را می گویند. وقتی سراغ گناه رفتی، این همان موقعی است که به خودت بد می‌کنی. [مرحوم آیت‌الله آقامجتبی تهرانی]

تشیع من، تشیع عبدالرّحمن بن عوف نیست، تشیع ریاضت­‌های فردی برای نجات شخصی آن هم بعد از مرگ نیست، تشیع ابوذر است، که شعارش علی علیه است؛ نه نظام کفر، نظام عثمان، خلافت اسلام، جامع و ناشر قرآن به ظاهر، علیه او قیام می­‌کند؛ و شعارش هم نه نجات و نه تفسیر خاص از این کلام و از این اصل و از آن فرض است، یک چیز است ؛ علیه «کنز» یعنی سرمایه­‌اندوزی از راه استثمار مردم. این شعار تشیع ابوذر است. «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيرًا مِنَ الْأَحْبَارِ وَالرُّهْبَانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّةَ وَلَا يُنْفِقُونَهَا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ ، اى كسانى كه ايمان آورده‏‌ايد بسيارى از دانشمندان يهود و راهبان اموال مردم را به ناروا مى‌خورند و [آنان را] از راه خدا باز مى‌دارند و كسانى كه زر و سيم را گنجينه مى‌كنند و آن را در راه خدا هزينه نمى‌كنند ايشان را از عذابى دردناک خبر ده». (سوره توبه آیه 34) [دکتر علی شریعتی]

ابوذر غفاری از جمله صحابی پیامبر اسلام(ص) بود كه ملازمت و مكانت ايشان نزد رسول خدا در حدی بود كه پيامبر اکرم(ص) وی را صديق امت در زهد دانستند.

فرمانده سپاه انصارالحسین(ع) همدان مصداق نام‌گذاری جشنواره ابوذر را حرکت جالبی دانست و گفت: این نام‌گذاری نشان می‌دهد مسئله مطالبه‌گری و اطلاع‌رسانی از ابتدای صدر اسلام وجود داشته است، ابوذر از آنجا که زبان حکمرانان بود اثرگذار بود.

صاحب تفسیر مشکاة گفت: امام علی(ع) در خطبه ۱۳۰ نهج‌البلاغه بر حرکت در مسیر حق، حقانیت و امید داشتن به خداوند که تنها از این طریق می‌توان به آرامش قلبی دست یافت را به ابوذر تأکید و سفارش می‌کند.

کتاب «تنهاترین عاشق، عاشق‌ترین تنها» دومین مجلد از چهارگانه نصرالله قادری برای چهار یار پیامبر(ص) سلمان، ابوذر، بلال و مقداد است که انتشارات کتاب نیستان چاپ دوم آن را به تازگی روانه بازار نشر کرده است.