تمام نهج‌البلاغه

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدصادق موسوی، استاد حوزه، محقق و پژوهشگر دینی متولد 1333 در نجف اشرف است. از آثار فاخر او کتاب «تمامِ نهج‌البلاغه» است که مورد تحسین مقام معظم رهبری و برخی مراجع عظام واقع شده است. ایکنا به انگیزه میلاد مولی الموحدین علی(ع) به گفتگو با این دارنده نشان ولایت و محقق نهج‌البلاغه نشست.

حجت‌الاسلام سیدصادق موسوی، نویسنده کتاب «تمامِ نهج‌البلاغه» در بیان فلسفه نگارش این کتاب به عنوان راهنمایی برای اهل علم و اندیشه دینی به مطالعه بیش از 80 هزار جلد کتاب اشاره کرد و همچنین از مراجعه به کتابخانه‌های مختلف دنیا برای نگارش این اثر طی 20 سال گفت.

سیدصادق موسوی، نویسنده کتاب « تمام نهج‌البلاغه » می‌گوید: ما برای اینکه بتوانیم با حُسن نیت به خود و همچنین برای مخالفان که سوءنیت دارند، سخنی بگوییم، باید لیست منابع و سلسله سندهایی که در آن منابع وارد شده را داشته باشیم که کسی نتواند ادعای خدشه در کار ایجاد کند. در اینجا مسئله مهمی وجود دارد؛ حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد منابع اهل سنت است و آنها هم روند علم رجالی خود را دارند، ما باید چه می‌کردیم؟ باید می‌رفتیم منابع آنها را بررسی می‌کردیم و منابع خود را هم در نظر می‌گرفتیم، در نهایت بر نقطه‌های مشترکی که در منابع شیعی و سنی بر آن اتفاق نظر وجود داشت، تمرکز کنیم.

سیدصادق موسوی، نویسنده کتاب « تمام نهج‌البلاغه » می‌گوید: تسلسل تاریخی، مسئله خیلی اساسی برای صحیح فهمیدن مقصود امیرالمؤمنان(ع) است. در «تمامِ نهج‌البلاغه» ما همه مشکلات را یک‌جا حل کردیم، دیگر «مِن خطبه لهو(ع)» نیست، مِن در عربی یعنی گزیده‌ای، در این کار دیگر آن گزیده نیست به جای آن «خطبه له(ع)» یعنی خطبه کامل آمد.

سیدصادق موسوی، نویسنده کتاب « تمام نهج‌البلاغه » می‌گوید: بعد از ۱۴۰۰ سال اگر بخواهیم علی‌شناس شویم در درجه اول باید بدانیم امیرالمؤمنین علی(ع) چه می‌گفتند! چون حضرت که در جمع ما حضور ندارند پس ما باید از راه گفتارهای ایشان نسبت به شخصیت و مشی حضرتشان شناخت پیدا کنیم، وقتی گفتارها بریده و تقطیع شده باشد، مثل آیینه‌هایی است که چند قسمت هستند، آیینه وقتی یک قسمت باشد، شما را یک‌جا نشان می‌دهد، جلوی آن می‌ایستید و خود را می‌بینید، اما اگر این آیینه شکسته شده باشد آنجا دیگر هر قطعه‌ای برای خود یک آیینه است.

آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی در پیام تصویری به کنگره بین‌المللی نهج‌البلاغه، گفت: بسیاری از بیانات عمیق و علمی علی بن ابیطالب(ع) در نهج‌البلاغه فعلی نیامده است. ایشان را با خطبه باید شناخت، نه با خطابه و سیدرضی، خطبه‌ها را نقل نکرده، خطابه‌ها را نقل کرده و همگان باید با مطرح کردن نهج‌البلاغه اصیل، از غربت علی بن ابیطالب(ع) بکاهند.

گروه بین‌الملل ـ کتاب نفیس « تمام نهج‌البلاغه » به کتابخانه تاریخی و مهم اسکوریال و کتابخانه بزرگ اسلامی مادرید اسپانیا، اهدا شد.