حجت الاسلام سید مهدی محمودی - صفحه 2

حجت‌الاسلام سیدمهدی محمودی؛ پژوهشگر حوزه دین در گفت‌وگو با ایکنا می‌گوید: وقتی شیخ طوسی در سال ۴۴۸ قمری در ناآرامی‌های شدید از بغداد فرار می‌کند و به نجف پناه می‌برد در ۱۲ سالی که در نجف ساکن بوده‌، یعنی در زمان سلجوقیان که شیعیان دیگر نتوانستند شعائر شیعی را اظهار کنند و درگیری‌ها از بین رفت، کتاب مصباح المتهجد را بازنگری و تحریر دومی از این کتاب را ارائه می‌کند؛ ایشان کاستی‌های زیارت عاشورا را در تحریر دوم جبران می‌کند. بر این باورم که نسخه نقاش رازی از روی نسخه بغداد مصباح المتهجد کتابت شده است؛ اما سایر نسخه‌های مصباح از روی نسخه نجف استنساخ شده و علت اختلاف نسخه‌ها، تقیه شیخ طوسی بوده است.

حجت‌الاسلام سیدمهدی محمودی؛ نویسنده و پژوهشگر حوزه دین در گفت‌وگو با ایکنا می‌گوید: یکی از دلایل آقایانی که مدعی وقوع تحریف زیارت عاشورا هستند قدیمی‌ترین نسخه مصباح المتهجد شیخ طوسی است که در کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. کاتب این نسخه شخصی به نام نقاش رازی است. در این قدیمی‌ترین نسخه مصباح که ۴۲ سال بعد از وفات شیخ طوسی کتابت شده، زیارت عاشورا این‌گونه آمده است: «اللهم العن اباسفیان ثم تسجد و تقول» یعنی یک بخش عمده از پایان زیارت عاشورا در این نسخه محذوف است. در کتاب «زیارة عاشوراء في المیزان» ادعا شده اصلِ زیارت عاشورا این‌گونه بوده است.

حجت‌الاسلام سیدمهدی محمودی؛ نویسنده و پژوهشگر حوزه دین در گفت‌وگو با ایکنا می‌گوید: زیارت عاشورا براساس شواهد، زیارتی بوده که همواره میان شیعیان معروف بوده است و در واقع «شعار شیعه» به شمار می‌آمده و هویت تشیع با زیارت عاشورا پیوند خورده است. حالا اشکال به فقره پایانی و اینکه این عبارت در زمان صفویه افزوده شده و زیارت عاشورا تحریف شده است طبعاً باعث می‌شود عموم شیعیان نسبت به اصل تبری دچار تردید شوند؛ وگرنه برائت شیعی منحصر در این فقره از زیارت عاشورا نیست. دو رکن مهم اعتقادی شیعه، ولایت و برائت است؛ اگر رکن برائت خدشه‌دار شود، هویت شیعه زیرسؤال رفته است.

حجت‌الاسلام سیدمهدی محمودی؛ نویسنده و پژوهشگر حوزه دین در بخشی از گفت‌وگو با ایکنا گفت: زیارت عاشورا مضامین متعددی را به شیعیان منتقل کرده است؛ اما مهم‌ترین موضوعی که در زیارت عاشورا تعلیم داده شده، دو رکن مهم اعتقادی شیعه است که یکی قبول ولایت اهل بیت و اظهار محبت و پذیرش سرپرستی و ولایت ایشان است و دیگری اظهار برائت نسبت به دشمنان اهل بیت(ع). این دو مفهوم در زیارت عاشورا، پررنگ‌تر از سایر مفاهیم است.

پژوهشگر قرآن و حدیث ضمن اشاره به اهمیت لعن پایانی زیارت عاشورا، توضیح داد که عدم ذکر این فراز از زیارت در برخی نسخه‌ها به دلیل تقیه و رازداری عالمان شیعه و کاتبان نسخه‌های خطی بوده است.

کتاب «زیارت عاشورا از آغاز تا امروز» نوشته سیدمهدی محمودی‏ با تقریظ مرحوم آیت‌الله صافی گلپایگانی به چاپ رسید.