معرفی رشته‌های معارفی دانشگاه‌ها/6
ملزومات موفقیت در رشته فقه و حقوق اسلامی
گروه دانشگاه: مدیر گروه فقه و حقوق اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه تحصیل در رشته فقه و حقوق مقدماتی لازم دارد، گفت: زبان فقه، عربی است و برای موفقیت در این رشته تسلط بر این زبان لازم است.
غلامرضا پیوندی، مدیر گروه فقه و حقوق اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در معرفی رشته فقه و حقوق اسلامی، اظهار کرد: در رشته فقه و حقوق اسلامی دو جهت فقهی و حقوقی مطرح است؛ به این معنی که هم بحث‌های فقهی و هم حقوقی دارد.
وی ادامه داد: البته رشته فقه و حقوقی که در حال حاضر در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود شامل بحث‌های ترکیبی فقهی و حقوقی است. با توجه به اینکه مبنای حقوق، فقه است بیشتر مباحث فقهی که در حقوق کاربرد دارد مورد بررسی قرار می‌گیرد.
مدیر گروه فقه و حقوق اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه در کشور ما از ابتدای تأسیس رشته حقوق، بحث‌های فقهی نیز در کنار آن بوده است، گفت: رشته فقه و حقوق در ابتدا زیرمجموعه رشته فقه و معارف اسلامی بود که چهار گرایش داشت و یکی از گرایش‌های آن گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی بود. بعد از مدتی دانشگاه‌ها رشته فقه و حقوق را مستقل از رشته معارف اسلامی تأسیس کردند و در حال حاضر به‌طور مستقل رشته فقه و حقوق وجود دارد.
وی در پاسخ به این سؤال که این رشته چه موضوعی را دنبال می‌کند؟ بیان کرد: حقوق به روابط بین افراد با یکدیگر، روابط افراد با حکومت و همچنین تنظیم روابط دولت‌ها با یکدیگر می‌پردازد و در کنار آن فقه نیز به همین حوزه‌ها می‌پردازد؛ به همین دلیل مبنا و پایه حقوق در کشور ما فقه است؛ لذا مباحث فقهی که در این حوزه قرار می‌گیرد در کنار مباحث حقوقی مطرح می‌شود و می‌توانیم بگوییم بخشی از فقه ما که بیشتر فقه معاملات است به معنای اعم کلمه در روابط حقوقی نیز مطرح می‌شود. جدای از اینکه حقوق مجموعه قوانین و مقرراتی است که در یک اجتماع به‌عنوان اینکه اجتماع است حاکم است و در اینجا فقه هم وارد می‌شود و مباحث زیادی را مطرح می‌کند.
پیوندی در رابطه با مقاطع رشته فقه و حقوق اسلامی، گفت: رشته فقه و حقوق اسلامی در مقطع کارشناسی تدریس می‌شود؛ اما بعد از مقطع کارشناسی گرایش برای این رشته تعریف شده است، در بعضی از دانشگاه‌ها فقه و حقوق جزا و در بعضی از آن‌ها رشته فقه و حقوق خصوصی داریم. تعداد واحدهای این رشته نیز همانند دیگر رشته‌های علوم انسانی است.
پیشنهاد به علاقه‌مندان
وی در ادامه به بیان پیشنهاداتی برای افراد علاقه‌مند به ورود به این رشته پرداخت و عنوان کرد: تحصیل در رشته فقه و حقوق یکسری مقدمات لازم دارد. با توجه به اینکه زبان فقه به‌طور کلی عربی است، تسلط بر زبان عربی و بحث‌های مربوط به فقه بسیار کمک می‌کند. اصول فقه نیز یکی از درس‌های اصلی رشته فقه و حقوق است و تقریباً یک دوره اصول نیز خوانده می‌شود. اگر بر زبان عربی تسلط نداشته باشند نمی‌توانند خیلی موفق باشند.
پیوندی در رابطه با بازار کار این رشته، گفت: این رشته در کشورمان پا به پای حقوق است، رشته حقوق نیز یکی از کارآمدترین رشته‌های علوم انسانی است، فقه و حقوق نیز به همان معناست. موقعیت شغلی برای این رشته فراوان است. برای تصدی کارهایی مثل قضاوت و وکالت، باید حتماً لیسانس حقوق داشته باشند، به طور مثال اگر کسی در مقطع لیسانس فلسفه بخواند و برای مقطع ارشد فقه و حقوق بخواند کافی نیست.
وی در پایان بیان کرد: هدف اصلی رشته فقه و حقوق اسلامی شناخت نظام حقوقی اسلام و مقایسه آن با نظام‌های حقوقی دیگر جهان است، یکسری بحث‌های مقدماتی مثل فلسفه فقه و فلسفه حقوق نیز می‌تواند به این بحث کمک کند. به‌طور کلی هر نظام سیاسی در دنیا ضرورتاً به یک نظام حقوقی نیاز دارد و اسلام هم به این عنوان که داعیه‌دار حکومت جامعه است نمی‌تواند بی نیاز از نظام حقوقی باشد؛ لذا این رشته می‌تواند هم از جهت نظری و هم از جهت کاربردی بسیار مفید باشد.
وی ادامه داد: البته رشته فقه و حقوقی که در حال حاضر در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود شامل بحث‌های ترکیبی فقهی و حقوقی است. با توجه به اینکه مبنای حقوق، فقه است بیشتر مباحث فقهی که در حقوق کاربرد دارد مورد بررسی قرار می‌گیرد.
مدیر گروه فقه و حقوق اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه در کشور ما از ابتدای تأسیس رشته حقوق، بحث‌های فقهی نیز در کنار آن بوده است، گفت: رشته فقه و حقوق در ابتدا زیرمجموعه رشته فقه و معارف اسلامی بود که چهار گرایش داشت و یکی از گرایش‌های آن گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی بود. بعد از مدتی دانشگاه‌ها رشته فقه و حقوق را مستقل از رشته معارف اسلامی تأسیس کردند و در حال حاضر به‌طور مستقل رشته فقه و حقوق وجود دارد.
وی در پاسخ به این سؤال که این رشته چه موضوعی را دنبال می‌کند؟ بیان کرد: حقوق به روابط بین افراد با یکدیگر، روابط افراد با حکومت و همچنین تنظیم روابط دولت‌ها با یکدیگر می‌پردازد و در کنار آن فقه نیز به همین حوزه‌ها می‌پردازد؛ به همین دلیل مبنا و پایه حقوق در کشور ما فقه است؛ لذا مباحث فقهی که در این حوزه قرار می‌گیرد در کنار مباحث حقوقی مطرح می‌شود و می‌توانیم بگوییم بخشی از فقه ما که بیشتر فقه معاملات است به معنای اعم کلمه در روابط حقوقی نیز مطرح می‌شود. جدای از اینکه حقوق مجموعه قوانین و مقرراتی است که در یک اجتماع به‌عنوان اینکه اجتماع است حاکم است و در اینجا فقه هم وارد می‌شود و مباحث زیادی را مطرح می‌کند.
پیوندی در رابطه با مقاطع رشته فقه و حقوق اسلامی، گفت: رشته فقه و حقوق اسلامی در مقطع کارشناسی تدریس می‌شود؛ اما بعد از مقطع کارشناسی گرایش برای این رشته تعریف شده است، در بعضی از دانشگاه‌ها فقه و حقوق جزا و در بعضی از آن‌ها رشته فقه و حقوق خصوصی داریم. تعداد واحدهای این رشته نیز همانند دیگر رشته‌های علوم انسانی است.
پیشنهاد به علاقه‌مندان
وی در ادامه به بیان پیشنهاداتی برای افراد علاقه‌مند به ورود به این رشته پرداخت و عنوان کرد: تحصیل در رشته فقه و حقوق یکسری مقدمات لازم دارد. با توجه به اینکه زبان فقه به‌طور کلی عربی است، تسلط بر زبان عربی و بحث‌های مربوط به فقه بسیار کمک می‌کند. اصول فقه نیز یکی از درس‌های اصلی رشته فقه و حقوق است و تقریباً یک دوره اصول نیز خوانده می‌شود. اگر بر زبان عربی تسلط نداشته باشند نمی‌توانند خیلی موفق باشند.
پیوندی در رابطه با بازار کار این رشته، گفت: این رشته در کشورمان پا به پای حقوق است، رشته حقوق نیز یکی از کارآمدترین رشته‌های علوم انسانی است، فقه و حقوق نیز به همان معناست. موقعیت شغلی برای این رشته فراوان است. برای تصدی کارهایی مثل قضاوت و وکالت، باید حتماً لیسانس حقوق داشته باشند، به طور مثال اگر کسی در مقطع لیسانس فلسفه بخواند و برای مقطع ارشد فقه و حقوق بخواند کافی نیست.
وی در پایان بیان کرد: هدف اصلی رشته فقه و حقوق اسلامی شناخت نظام حقوقی اسلام و مقایسه آن با نظام‌های حقوقی دیگر جهان است، یکسری بحث‌های مقدماتی مثل فلسفه فقه و فلسفه حقوق نیز می‌تواند به این بحث کمک کند. به‌طور کلی هر نظام سیاسی در دنیا ضرورتاً به یک نظام حقوقی نیاز دارد و اسلام هم به این عنوان که داعیه‌دار حکومت جامعه است نمی‌تواند بی نیاز از نظام حقوقی باشد؛ لذا این رشته می‌تواند هم از جهت نظری و هم از جهت کاربردی بسیار مفید باشد.
مطالب مرتبط
