سبک زندگی اربعین منحصر به این ایام نشود

حجت‌الاسلام والمسلمین ترکاشوند، محقق و عضو هیئت علمی پژوهشکده حج و زیارت در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با بیان این مطلب گفت: اربعین و خواندن زیارت آن رفتن به کربلا بسیار مورد سفارش معصومان(ع) و بزرگان دینی بوده و هست.

وی با تاکید بر ویژه بودن شعائر مرتبط با عاشورا در ادیان و مذاهب و مکاتب بشری و غیر آن افزود: اربعین از شعائر مختص به شیعه است که در هیچ یک از مکاتب قبل نظیر و مشابه ندارد و زیارت مخصوص آن نیز شعار ویژه شیعه است و برای هیچ فردی از معصومان(ع) حتی پیامبر(ص) نیز این موضوع را شاهد نیستیم.

ترکاشوند بیان کرد: این اختصاص، نشانه عمق فاجعه عاشورا و مصیبت‌هایی است که بر وجود مطهر حضرت اباعبدالله الحسین(ع) رفته است و اهتمام اهل بیت(ع) به زنده نگاه داشتن پیام این واقعه نیز از این حیث و آثار زیادی است که دارد.

این محقق و عضو هیئت علمی پژوهشکده حج و زیارت عنوان کرد: این همه توصیه و روایت در این زمینه بیان شده است تا این حماسه عظیم برای همیشه در یادها بماند، بنابر این اگر امروز که فرصت اربعین خاتمه یافته است و ماه صفر نیز رو به پایان است، واقعا می‌خواهیم در زمره کسانی باشیم که توشه‌ای برای آخرت و خود از این ایام برداشته‌اند باید درس‌های عاشورا و اربعین در زندگی ما جاری باشد.

ترکاشوند با بیان اینکه بعد از مصیبت کربلا مشهور روایات شیعه بر این است که امام سجاد(ع) همراه با اهل‌بیت(ع) در راه بازگشت از شام به کربلا رفته و اقامه عزا کردند اظهار کرد: اگرچه از لحاظ تاریخی محل اختلاف است و این رخداد مورد بررسی اندیشمندان شیعه و مورخان قرار گرفته است، ولی امکان وقوعی برای آن وجود دارد و حتی مشهور بر این است که سر مطهر امام نیز بر بدن ایشان ملحق شده است.

عضو هیئت علمی پژوهشکده حج و زیارت و مدیر گروه کلام این پژوهشکده ادامه داد: هیچ گزارشی مبنی بر حضور امام سجاد(ع) بر قبر مطهر امام حسین(ع) جز اربعین نداریم، ولی فارغ از این بحث که اربعین در چهلمین روز رخ داده یا نداده است مورد سفارش موکد بزرگان دین و روایات معصومین(ع) است.

عضو هیئت علمی پژوهشکده حج و زیارت به روایت امام حسن عسکری(ع) در این زمینه اشاره کرد و گفت: در این روایت 5 چیز نشانه مومن برشمرده شده است؛ 51 رکعت نماز، دست کردن انگشتری بر دست راست، پیشانی بر خاک گذاشتن، گفتن بسم الله و زیارت اربعین؛ از این رو کسانی که از فرصت اربعین امسال باز مانند و جزء بازماندگان بوده‌اند می‌توانند با عمل کردن به موارد دیگر این روایت، آثار و سبک زندگی اربعینی را در طول مسیر زندگی خود زنده نگه دارند.

عضو هیئت علمی پژوهشکده حج و زیارت با بیان اینکه همین تاکید از سوی معصومین(ع) و توجه به زیارت برای ما کافی است چه به لحاظ تاریخی این موضوع اثبات شود و یا نشود تصریح کرد: اربعین از دیرباز مورد توجه بوده است و علما و بزرگان برای آن مراسم می‌گرفتند و در دوره معاصر و به ویژه سال‌های اخیر هم شاهد رشد روزافزون مراسم‌ باشکوه در سراسر کشور بوده و هستیم که نشان می‌دهد این پدیده به پدیده‌ای حیرت انگیز و حماسه‌آفرین تبدیل شده است و ظرفیت بزرگ معنوی و فرهنگی برای داخل و خارج کشور دارد.

ترکاشوند با تاکید بر ظرفیت فوق‌العاده چنین مراسمی برای معرفی شیعه به جهانیان تاکید کرد: در علائم ظهور داریم که امام زمان(عج) خود را فرزند امام حسین(ع) معرفی می‌کنند پس این ظرفیت برای بهره‌گیری ما از این شعائر و معرفی اسلام ناب و چهره زیبا از معارف اهل‌بیت(ع) وجود دارد.

عضو هیئت علمی پژوهشکده حج و زیارت ادامه داد: مهربانی، عطوفت، معنویت، صفا و صمیمیت در میان مردم در این روزها و به خصوص در میان کسانی که وارد فضای اربعین و پیاده‌روی آن شدند موج می‌زند که نماد اسلام ناب و رحمانی است.

ترکاشوند تصریح کرد: البته در عین اینکه این مراسم، ظرفیت فوق‌العاده برای جنبه‌های ایجابی است، می‌تواند از منظر سلبی نیز آثاری داشته باشد و آن بستری برای برخی افراد سودجو در ترویج انحرافات و افکار غلط است و همه باید مراقب آن باشند تا خدای ناخواسته گرفتار چنین آسیب‌هایی نشویم.

وی تاکید کرد: رعایت قانون، احترام به آداب و رسوم ملت عراق، تلاش برای زدودن افکار غیر معقول و انحرافی و مشورت با کارشناسان فن از جمله مواردی است که به خصوص باید در چنین مراسمی رعایت شود.

ترکاشوند در خاتمه با تاکید بر اینکه عاشورا و اربعین، ظرفیت زیادی برای تمدن‌سازی اسلامی دارد و ظرفیت بالقوه آن کم نظیر است، عنوان کرد: فضای اربعین، جلوه مختصری از سبک زندگی اسلامی است و مهمترین پیام آن این است که ما در طول مسیر زندگی و در طول سال از این فرهنگ بهره ببریم و تصور نکنیم امکان پیاده‌سازی آن وجود ندارد.