انتظار جوشش درونی مبتنی بر عقیده است / سه گونه رفتار مؤمنان در عصر غیبت

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدباقر علوی‌تهرانی، محقق علوم دینی، در صفحه شبکه اجتماعی خود یادداشتی را درباره وظایف مؤمنان در دوران غیبت امام(ع) نوشته است که در ادامه از نظر می‌گذرد.

دو نتیجه از غیبت امام زمان (عج)

1ـ عصر امتحان امت
امام کاظم (ع) می‌فرماید: برای صاحب این امر غیبتی طولانی است که مردم از ولایت و امامت او عدول می‌کنند. کسانی که از اعتماد به وی دست برمی‌دارند بدانند که عصر غیبت عصر امتحان است. در ایام غیبت، وفای به عهدِ متدینین مورد امتحان قرار می‌گیرد.

2ـ عصر انکار امام
امام صادق (ع) فرمود: به خدا قسم، امام شما دوره‌ای از روزگار شما را در غیبت به سر می‌برد، شما آنقدر مورد آزمایش‌های سخت قرار می‌گیرید که می‌گویید: او مرده است، او را کشته‌اند، هلاک شده است، در کدام درّه افتاده است؟! (یعنی به مرگ امام زمان (عج) یقین پیدا می‌کنید)

عصر غیبت امام زمان (عج)، عصر غضب خدا است. به این علت که اعتقادات مردم، دچار تزلزل می‌شود. حقیقت انتظار است که می‌تواند ما را از غضب الهی دور کند.

پنج عقیده منتظر

انتظار، تحوّل و جوشش درونی مبتنی بر یک عقیده است که لازمه آن عمل است. چنانکه در روایات آمده است: «اَفضَلُ الاعمالِ انتظارُ الفَرَجِ» انتظار فرج، عمل به حساب می‌آید و باید انتظار منجر به حرکت شود و در حد عقیده باقی نماند.

بر اساس آنچه از متون دینی به دست آمده، منتظر باید پنج عقیده نسبت به امام زمان (عج) داشته باشد:

1ـ امام واسطه  فیض الهی است.
اگر خداوند بخواهد رحمت و نصرتش را شامل حال عالمیان کند، نیاز به واسطه دارد و آن واسطه امام زمان (عج) است. اگر تکه کاغذی را مدتی در برابر خورشید قرار دهید آتش نمی‌گیرد، تا اینکه ذرّه‌بینی در بین خورشید و آن قرار دهید.

همانگونه که ذرّه‌بین، حرارت خورشید را متمرکز می‌کند، امام معصوم (ع) نیز فیض الهی را متمرکز کرده و به عالم می‌رساند. به خاطر وجود امام است که همه موجودات روزی می‌گیرند و همه‌چیز در عالم در جای خودش قرار می‌گیرد.

2ـ امام ولیّ و سرپرست امت است.
امام سجاد (ع) فرمود: آن گروه از مردم که در زمان غیبت او امامتش را پذیرفته و منتظر ظهور ایشانند، برترین مردم همه زمان‌‏هایند، زیرا خداوند چنان خِرَد و درک و شناختى به آنها ارزانى داشته که غیبت امام براى آنها همانند مشاهده و حضور امام است.

3ـ امام حیّ و حاضر است.
در کتاب موسوعة التوقیعات نقل شده که امام زمان خطاب به شیخ مفید فرمود: تمام اخبار شما را می‌دانیم و هیچ یک از اخبار و احوال شما بر ما پوشیده نیست، ما نسبت به اعمال شما بی‌خبر نیستیم و یاد شما را فراموش نکردیم.

روزهای دوشنبه و پنجشنبه نامه اعمال شیعیان به ساحت مقدس بقیةالله (عج) عرضه می‌شود و ایشان برای ما دعا می‌کنند و از گناهان ما اندوهگین می‌شوند. این مطلب بیانگر زنده بودن ایشان است.

4ـ ما سبب غیبت امامیم.
خواجه نصیرالدین طوسی در شرح تجرید الاعتقاد می‌گوید: اینکه خداوند نعمت وجود امام زمان (عج) را به ما ارزانی داشته از باب لطف اوست، و اینکه در امور زندگی ما تصرف می‌کند لطف دیگری است، اما غیبت ایشان از جانب ما است. امام (عج) در توقیعی چنین می‌فرماید: هیچ چیز شما را از ما دور نکرد مگر گناهان شما، چیزی که ما دوست نداریم از شما ببینیم.

5ـ ظهور امام قطعی است.
امام باقر (ع) به ابوحمزه ثمالی فرمود: از رخدادهایی که خداوند وقوع آن را قطعی کرده قیام قائم ما است، هر کس در آنچه می‌گویم تردید کند، خدا را ملاقات خواهد کرد در حالی که کافر است.
حضرت رسول اکرم (ص) می‌فرماید: به خدا قسم اگر از عمر دنیا فقط یک روز باقی مانده باشد، خداوند آن روز را چنان طولانی کند تا قائم ما که از اهل‌بیتِ من است، ظهور کند.

وقتی منتظر به این پنج اصل باور داشته باشد، برای او منشأ عمل می‌شود.

سه گونه رفتار مؤمن در عصر غیبت

ما در زمان غیبت سه نوع  رفتار باید داشته باشیم:

1ـ رفتار مربوط به خودمان
امام صادق (ع) فرمود: هر کس می‌خواهد از اصحاب و منتظران امام زمان (عج) باشد باید انتظار بکشد در حالی‌ که به تقوا و خوش‌خلقی رفتار کند.

2ـ رفتار نسبت به دیگران
در این باره، منتظر سه وظیفه دارد: به مردم معارف اهل‌بیت(ع) را بیاموزد. مردم را به سوی امام زمان (عج) دعوت کند. از دوستداران امام زمان (عج) رفع گرفتاری کند.

3ـ رفتار نسبت به امام زمان (عج)
در ایام غیبت برای امام صدقه بدهد.
هر روز  دعای عهد بخواند.
امام را در زندگی خود داخل کند و اعمال مستحبی مکرر برای او به جای آورد تا حیّ بودن امام خویش را به جهانیان اعلام کند.

کسی‌ که اینگونه منتظر ظهور امام زمان (عج) باشد اگر از دنیا برود و امام را نبیند، خداوند دو پاداش به او می‌دهد: ثواب کسی را که در رکاب امام قرار دارد، یا اینکه او را رجعت می‌دهد تا ایام ظهور امام را درک کند. بحث رجعت مفصّل و جزء اعتقادات مسلّم شیعه است.