دو پاسخ آیت‌الله سیدان به امام جمعه اهل سنت + فیلم

به گزارش ایکنا، جلسه تفسیر قرآن آیت‌الله سیدجعفر سیدان روز گذشته 23 آذرماه در حوزه علمیه برگزار شد.

وی در این جلسه به تفسیر آیه سوم سوره سبأ پرداخت. خداوند متعال در این آیه می‌فرماید: «وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَا تَأْتِينَا السَّاعَةُ قُلْ بَلَى وَرَبِّي لَتَأْتِيَنَّكُمْ عَالِمِ الْغَيْبِ لَا يَعْزُبُ عَنْهُ مِثْقَالُ ذَرَّةٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَلَا فِي الْأَرْضِ وَلَا أَصْغَرُ مِنْ ذَلِكَ وَلَا أَكْبَرُ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ؛ و كسانى كه كافر شدند گفتند رستاخيز براى ما نخواهد آمد بگو چرا سوگند به پروردگارم كه حتما براى شما خواهد آمد [همان] داناى نهان[ها] كه هم‌وزن ذره‏‌اى نه در آسمان‌ها و نه در زمين از وى پوشيده نيست و نه كوچكتر از آن و نه بزرگتر از آن است مگر اينكه در كتابى روشن [درج شده] است».

متن جلسه را می‌خوانید؛

بحث ما بحث بسیار مهم و مفصلی است، آیات احتجاجی معادی است، یعنی آیاتی که به صورت احتجاج در مسئله معاد است. پیرامون تعدادی از این آیات صحبت شده است. این آیه‌ای که خواندم آیه چهار سوره سبأ است. درباره آیات احتجاجی معاد مباحث مختلفی مطرح است. یکی از آنها در ارتباط با اصل معاد است، یکی در ارتباط با خصوصیات معاد است. در این جلسه در ارتباط با اصل معاد صحبت می‌کنیم.

حرف کفار این است که می‌گویند قیامتی در کار نیست. همین زندگی که اینجا هست، هست و بس و دیگر قیامتی نخواهد آمد. جواب پیامبر(ص) این است که به خدا سوگند، معاد حتما خواهد آمد. اینجا به خوبی این سوال مطرح می‌شود که این چه پاسخی است؟ آنها منکر خدا و معاد شدند بعد پیامبر(ص) می‌فرماید به خدا قیامت خواهد بود. اینکه استدلالی برای اشکال آنها نیست. کجای این پاسخ، جواب انکار معاد است؟ مضاف بر اینکه مسئله اعتقادی و اصولی با قسم اثبات نمی‌شود. با قسم که انکار منکرین معاد پاسخ داده نمی‌شود. پس دو سوال مطرح شد؛ در این آیه که به عنوان احتجاج مطرح است، این چه جوابی است؟ دوم اینکه مسئله اصولی و اعتقادی با قسم اثبات نمی‌شود.

پاسخ این دو سوال از خود آیه استفاده می‌شود. بحث آیه در اصل وقوع قیامت است و اینکه زندگی پس از این زندگی هست یا نه. آنها می‌گویند نیست، تو بگو نیست. دلیلش هم این است اگر زندگی محدود به همین دنیا باشد، در این عالم برخی تا آخر عمر مظلوم هستند و برخی تا آخر عمر ظالم‌اند و اگر دنیای دیگری وجود نداشته باشد، خلاف حکمت است. پس استدلال این است؛ حتما ساعت هست. چرا ساعت هست؟ چون اگر قیامتی نباشد، مسئله پاداش در کار نخواهد بود و اگر پاداش در کار نباشد، برخلاف حکمت است.

بعضی خواستند از صفت «عالم الغیب» هم برای استدلال استفاده کنند؛ یعنی ما معتقدیم پروردگار عالم الغیب است و همه چیز را می‌داند. این ذات مقدسی که همه چیز را می‌داند می‌گوید قیامت هست. پس چون او می‌گوید قیامت هست، ما قیامت را اثبات می‌کنیم. البته همان استدلال اول بهتر است ولی این احتمال هم داده شده است.

پاسخ به شبهه امام جمعه اهل سنت

معمولا فاطمیه که می‌رسد بعضی از اهل سنت حرف‌های نادرستی می‌گویند که جای تاسف است. از جمله حرف اخیری که امام جمعه اهل سنت گفته است. چون شبهه افکنده است من دو کلمه عرض می‌کنم. پاسخ شبهه این است اگر جنگی واقع شد و غنائمی گرفته شد و به اذن امام معصوم نبود، نص روایات ما این است که همه آن غنائم ملک امام می‌شود. وقتی ملک امام شد مسئله‌ای ندارد.

دوم اینکه خلیفه دوم می‌خواست زنان بزرگان عجم را بفروشد. حضرت امیر(ع) فرمود اینها نباید فروخته شوند، بلکه باید آزاد باشند و اگر خودشان دوست دارند ازدواج کنند. اتفاقا این‌چنین شد و مسئله فروش نسبت به آنها مطرح نشد. آنها آزاد شدند. بعد به شهربانو گفته شد می‌خواهی ازدواج کنی؟ ایشان ساکت شد. امیرالمومنین(ع) فرمود معلوم است می‌خواهد ازدواج کند. او خودش امام حسین(ع) را انتخاب کرد. بنابراین اصل قضیه به این صورت است. پس حرف ایشان بر اساس بی‌توجهی به این مطلب بوده است. امیدواریم دست‌اندرکاران به یک عذرخواهی و بیان محکومیت کفایت نکنند و برخورد جدی و عملی اقدام گیرد.