İmam Əlinin (ə) baxışında yoxsulluq
Sosioloq və din sahəsində tədqiqatçı olan İmad Əfruğ “Nəhcül-bəlağə”dən iqtibaslar haqqında mühazirəsində İmam Əlinin (ə) fikirlərini təqdim edir. O, İmam Əlinin (ə) nəzərindən “Yoxsulluq; Böyük ölüm” adlı mövzunu və onun cəmiyyətdəki təsirlərini müzakirə edib. Bunu aşağıda ətraflı şəkildə oxuya bilərsiniz.
Sosial ədalət və Əmirəl-mömininin (ə) Beytul-Mala qarşı hədsiz həssaslığı, cəmiyyətin məhrum və imkansız təbəqələrinə diqqəti haqqında apardığımız müzakirələrin davamında Həzrət Əmirin (ə) bir məktub və bir neçə hikmətli kəlməsini qeyd edəcəyəm.
İmam Əli (ə) “Nəhcül-bəlağə”nin 45-ci məktubunda Bəsrə valisi olan və varlılardan birinin məclisində iştirak etmiş Osman ibn Hüneyfə xitab edərək buyurur: “Ona tərəf tələsdin, onlar sənə rəngarəng yemək gətirdilər. yeməklərlə dolu kasaları bir-birinin ardınca qarşınıza qoydu. Sənin, kasıb və yoxsullarını qovan, varlıları isə dəvət edən bir camaatın qonaqlığına getməyini güman etməzdim. Harada olduğunuzu və hansı masada yemək yediyinizi düşünün. Odur ki, halal və ya haram olduğunu bilmədiyin yeməkləri atın, təmiz və halal olduğuna əmin olduğunuzu yeyin”.
İmam Əli (ə) həmçinin qısa bir kəlamında buyurur: "Yoxsulluq böyük bir ölümdür." Bu cümlə o deməkdir ki, bizə gələn ölüm kiçik bir ölümdür. Yoxsulluqla mübarizə aparan isə sanki böyük bir ölümlə mübarizə aparır. Həzrət Əmirin (ə) bu qısa ifadəsi yoxsulluğun cəmiyyətdəki yerini göstərir.
O həzrət 319-cu hikmətli kəlamında da oğlu Muhəmməd ibn Hənəfiyyəyə xitab etdi: “Ey oğul! Sənin yoxsul olmağından qorxuram. Yoxsulluqdan Allaha sığın, çünki yoxsulluq insanın dinini yarımçıq edər, ağlını azdırar və düşmənçiliyə səbəb olar”. Bu o deməkdir ki, biz cəmiyyətdəki kasıblara, məhrum təbəqəyə, məhrumiyyət məsələsinə diqqət yetirməliyik. İmam Xomeyni (rəh) məhrumiyyət haqqında çox düşündürücü bir fikrə malikdir və bu barədə buyurur: “Elə hesab etməyin ki, istikbar və zalımlar sizin istikbara qarşı mədəniyyətə sahib olduğunuza görə sizinlə düşməndirlər. Bu belə deyil, həqiqətdə, yoxsulluqla mübarizə etdiyinizə görə sizinlə düşməndirlər. Yəni bu yoxsulluğa qarşı durma siyasətinizdən əl çəksəniz, artıq sizə düşmənçilik etməyəcəklər”.
İmam Əli (ə) də “Nəhcül-bəlağə”nin 328-ci hikmətində imkanlılarla yoxsullar arasındakı qaşılıqlı əlaqəni açıqlayır. İmam Əli (ə) buyurur: “Həqiqətən, Allah-taala kasıbların ruzisini imkanlıların mülkündə qərar verdi. Ona görə də imkanlıların tamahkarlığı olmasa heç bir yoxsul ac qalmaz. Allah da acların aclığını onlardan soruşar”.
Sosial həyatda bütün təbəqələr və siniflər bir-birilə bağlıdırlar. İmam Əli (ə) da Malik Əştərin məktubunda bu əlaqəni gözəl ifadə edir. İmkanlı şəxsin başqa təbəqələrlə əlaqəsi olmadan öz var-dövlətini əldə etməsini necə təsəvvür etmək olar?Hər halda ictimai həyat qarşılıqlı həyat və ünsiyyətdir. yəni məhz bu həyatda və qarşılıqlı ünsiyyətdə bəziləri imkanlı olur, bəziləri isə yox. Məlumdur ki, məhrum təbəqənin haqqı imkanlıların boynundadır. Onlar bu haqqı sığorta, vergi və digər rıçaqlar kimi müxtəlif vasitələrlə əldə etməlidirlər.
3966610
