فرهنگ بیداری نتیجه شناخت مفاهیم الهی و معنوی قرآن است

صدیقه سلمان، هنرمند نقاش و منتخب دهمین همایش بین‌المللی بانوان قرآن‌پژوه، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) ضمن معرفی خود اظهار کرد: تحصیلاتم در مقطع لیسانس، نقاشی و در مقطع فوق لیسانس، رشته گرافیک گرایش تصویرسازی از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران بوده و در حال حاضر کارمند شهرداری تهران هستم و در اداره کل برنامه‌ریزی و توسعه شهری معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران اشتغال دارم؛ همچنین عضو مرکز تجسمی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی هستم و از سال 1364 تاکنون در عرصه هنر فعالیت می‌کنم.

وی افزود: در عرصه‌های هنری همچون نقاشی، گرافیک، طراحی، کارگردانی تصویر متحرک (پویانمایی) فعالیت می‌کنم و به تدریس مباحثی چون نقاشی، طراحی، گرافیک، نقاشی کودکان می‌پردازم؛ همچنین با نشریات پست، آیندگان و شاهد بانوان در زمینه تصویرسازی همکاری داشته ‌ام.

سلمان عنوان کرد: از سال 1364 تاکنون در بیش از 25 نمایشگاه گروهی و چند نمایشگاه انفرادی شرکت داشته‌ام و حائز رتبه برتر و دوم در چند جشنواره هنری در موضوع نقاشی شده‌ام؛ همچنین در سابقه کاری خود مشاوره و مدیریت هنری دفاتر و مراکز فرهنگی مرتبط را دارا هستم.

وی با اشاره به آثار پژوهشی خود بیان کرد: در مقطع لیسانس، پژوهش و تالیف دو رساله با موضوع «ذهنیت‌گرایی در سوررئالیسم» و «نقاشی پس از انقلاب اسلامی» را بر عهده داشته‌ام؛ در مقطع فوق لیسانس نیز رساله‌ای با عنوان «تصویر، بیان و عاشورا» ارائه کرده‌ام.

سلمان در مورد دلایل برگزیده شدنش در دهمین همایش بین‌المللی بانوان قرآن‌پژوه عنوان کرد: من طی دو دهه اخیر در زمینه اهل بیت(ع) و مفاهیم قرآنی مرتبط با تاریخ اسلام و احساسات برگرفته از این مفاهیم به نقاشی پرداخته‌ام، احتمالا بررسی این آثار موجب انتخابم شده است.

وی به آثار هنری خود که برگرفته از آیات کلام‌الله است اشاره کرد و گفت: «فاَین تَذهَبوُن...؟»، «شَرابَاً طَهوُراً» و «ثُمّ اَستَقامُوا... فَصبِرُوا بِالجَنَّـه» عناوین آثاری است که در این حوزه، نقاشی کرده‌ام.

این هنرمند نقاش در ادامه متذکر شد: طی پنج سال گذشته با دبیرخانه همایش بین‌المللی بانوان قرآن‌پژوه آشنا شدم و فعالیت‌های هنری‌ام در نمایشگاه سال 90 در نگارخانه برگ سازمان زیباسازی ارائه شد، همچنین در نشست‌های این مرکز حضور داشته‌ام و در حال حاضر درباره سوره «یس» که قلب قرآن است در حال مطالعه هستم تا ملهم از آن به خلق اثر هنری بپردازم.

درک صحیح کلام وحی موجب پرورش جامعه متعالی و انسان والا می‌شود

وی در مورد تاثیرات برگزاری این‌گونه همایش‌ها در ایجاد فضای قرآنی مبتنی بر پژوهش در جامعه به ویژه میان بانوان اظهار کرد: هر آنچه در راستای آشنایی با دین حق و رسول وحی (ص) و کتاب آسمانی قرآن باشد، به همان میزان که جامعه را با فطرت بشری و حکمت خلقت آشنا می‌کند از مطلوبیت برخوردار خواهد شد. این بانوان هستند که با درک صحیح از کلام وحی و برقراری ارتباط صحیح با نمود وحی، یعنی قرآن، خواهند توانست جامعه متعالی و انسان والا بپرورند. این درک صحیح بوجود نخواهد آمد مگر با پژوهش و مطالعه مستمر و خستگی‌ناپذیر در جست‌و‌جوی حقایق پنهان در قرآن و نیز در کلام و سیره نبّی مکرّم (ص) و اهل بیت عصمت و طهارت (ع).

سلمان ادامه داد: باید آگاه بود و آگاهی را بدون هیچگونه هراسی نشر داد. باید رشد و تعالی بیابیم و باید بخواهیم که حرکت رو به تعالی داشته باشیم و آنگاه اراده حق را نظاره کنیم که چگونه بر طلب ما از درک حقیقت هستی، منطبق می‌شود.

وی افزود: بطور عام ادیان الهی و بطور اخص قرآن و وحی الهی به من می‌آموزد که چطور اشرف مخلوقات، پیامبر اسلام(ص)، با سعی و تلاش در رفتار، اندیشه و گفتارش برای ادراک کامل حقیقت هستی و رابطه بی‌واسطه با خالق در ظهور عبودیت محض، توانست قلبی به وسعت کلام خدا بیابد و آنرا به باور خویش بنشاند و باورش را و تمامی نمود آنرا به رفتار آورد و این ایمان را در انسان‌های عصر خود بپرورد و به همه اعصار پس از خود منتقل کند؛ و زمان تبلور انسان کامل معاصر و قرآن مجسم، قائم آل محمد(عج)، آشکارکننده دین حق، در قرن بیست و یک، قرن حاضر، خواهد بود.

وی به ارائه پیشنهاد برای اثرگذاری بیشتر همایش پرداخت و عنوان کرد: بطور مشخص پیشنهاد من این است که چنانچه براساس چشم‌انداز و اهداف موسسه، یک مهندسی مطلوب و استراتژیک در بخش اطلاع‌رسانی صورت پذیرد، اثرگذاری آن دارای تحقق‌پذیری بالا، قطعی، فراگیری وسیع و در سطح مخاطبان گسترده خواهد بود.

سلمان در مورد رویکردهای بهتر برای برگزاری این همایش گفت: بهترین رویکرد، با برنامه و استراتژی حرکت کردن است. اگر آنچه تاکنون ارائه شده آغازی بر ترویج پژوهش در عرصه قرآن بوده، شایسته است امروز پله‌ای عمل کردن و ترسیم راه با پیوستگی و استمرار را از دست ندهیم، اعتصام حبل‌الله را در «طی طریق» فراموش نکنیم، یاریگر حرکت‌های مشابه باشیم و تصور نکنیم در این مفاهیم موازی‌کاری صورت می‌گیرد. هر برنامه مطلوبی در این مسیر راهگشاست و به این حرکت نیرو می‌بخشد؛ کافیست محوریت قرآن و اهل بیت(ع) حفظ شود. با همه این اوصاف نباید از برنامه در راستای اهداف والا غافل شد.

وی در مورد راهکارهایی برای پررنگ‌تر شدن ابعاد بین‌المللی همایش بانوان قرآن‌پژوه توصیه کرد: هر نگرش، از افکار ناشی می‌شود. این نگرش در رفتار فردی و سپس در رفتار اجتماعی تبلور می‌یابد، برای وسعت بخشیدن به این مسیر تعالی‌بخش، اولا باید آنرا باور داشت و بر آن اساس عمل، رفتار و زندگی کرد، سپس می‌توان الگوی ذهنی و رفتاری موثر، به صورت راه و طریق عملی ارائه کرد.

افکار منبعث از مفاهیم قرآنی همواره زنده، مانا و بی‌بدیل است

این فعال قرآنی اظهار کرد: افکار پاک منبعث از مفاهیم قرآنی، حدیث عشق را می‌ماند که هر چند از ازل تکرار شده؛ باز هم نامکرر، جذاب، پرکشش و همواره زنده، مانا و بی‌بدیل است. این افکار اگر در چهارچوب مطالعه و پژوهش باشد و یا در قالب یک تصویر هنری با انواع ابزار و صورت‌ها ارائه شود از آنجا که در تار و پود فطرت تنیده و با روح عجین است، محال است تلاش برای تظاهر آن نتیجه‌بخش نباشد و متجلی نشود.

وی در مورد وضعیت پژوهش‌های قرآنی در جامعه به ویژه در میان بانوان اظهار کرد: جامعه پژوهش، مجموعه‌ای مطالعاتی است که در قالب گزارش، رساله، مقاله و یا کتاب به زیور تبع آراسته می‌شود و به چاپ می‌رسد. فکر می‌کنم توجه به آن در سال‌های اخیر مطلوب بوده و با برنامه‌ریزی به آن پرداخته شده و دستاوردهای آن نیز در قالب فناوری‌ها، علوم تجربی و انسانی به‌خوبی خود را نشان داده است، در این مسیر نقش بانوان در جامعه علمی انکارناپذیر است.

سلمان اظهار کرد: از نظر من روح جست‌و‌جو در درون همه انسان‌ها نهفته است، مفهومی است که از خود آغاز می‌شود و به خود می‌رسد، در جست‌و‌جوی چرایی‌ها روح غلیان پیدا می‌کند و می‌کاود تا تعالی را می‌آموزد و در خلقت می‌نگرد. نگاه پرسشگر انسان، پژوهش است. چه بسا این جستجوی زیبا در کتاب وجود، او را به وحدانیت، معاد و موعود متصل می‌سازد، بویژه اگر راهنمایش قرآن باشد. حتی اگر هم قرآن راهنما نباشد هر پژوهشی در وادی معرفت، انسان را به قرآن که معدن وحی الهی است می‌رساند.

وی در مورد نقش بانوان قرآن‌پژوه در ایجاد بصیرت قرآنی در جامعه گفت: شکر نعمت «روح جست‌و‌‌جوگر» در بشر موجب یافتن بصیرت قرآنی است، شکر نعمت و موهبت بزرگ اختیار و انتخاب که پروردگار در وجود ما نهاده است. انس با قرآن فرصتی برای تدبر و اندیشیدن درباره حکمت خلقت، یافتن راه سعادت، در پناه حقیقت هستی ره سپردن و به تعالی و کمال دست یافتن است.

این هنرمند نقاش ادامه داد: مسئولیت ما جز این نیست که دینی را زندگی کنیم که باورمان است و بدان یقین داریم؛ راه و طریقی که سلامت‌مان را تضمین می‌کند و اعتدال و آرامش و همدلی می‌آفریند و روح پیوستگی، همبستگی و وحدت را در روح جمعی به تجلی می‌نشاند. ایمان دارم پرورش نسلی با بصیرت موجب بوجود آمدن بشری به‌مراتب کمال یافته‌تر و درخور خواهد شد. اگر با خود روراست باشیم، از خود فرار نکنیم و خود را بشناسیم، جستجو در این اصل که «ازکجا آمده‌ام، آمدنم بهر چه بود/ به کجا می‌روم آخر ننمایی وطنم» ما را از مسیر قرآن‌پژوهی به پاسخی کمال‌بخش خواهد رساند.

وی درباره نقش بانوان قرآن‌پژوه در ایجاد و ترویج فرهنگ بیداری اسلامی اظهار کرد: هر یک از بانوانی که در هر یک از زمینه‌های تدبر و پژوهش در حوزه قرآن و کلام وحی، ورود کرده‌اند قطعاً خود باید نمونه انسان مورد انتظار قرآن باشند؛ پس خود یک الگوی عملی هستند. نه تنها هر بانو که هر مسلمان و مومنی، فارغ از جنسیت، اینگونه خواهد بود. کما اینکه پرورش و تربیت از خصایص خلقت بانوان است و همین معنا در ترویج مفاهیم والا بواسطه روح پرورندگی و مربی‌گری زنان به فرزندان و نسل‌های آینده امری بدیهی است.

سلمان اظهار کرد: به عقیده من امروز و در جهان معاصر، هر انسان «ابر رسانه‌ای» با ابعاد گسترده طولی و عرضی، لایه‌های پیچیده، توانمندی‌های نامحدود و مسلح به پیشرفته‌ترین ابزار ارتباطی و اطلاعاتی است که هر میزان به سوی تعالی نیل یابد، جامعه بشری را به سطح بالاتر و والاتری از مفاهیم بشری صعود می‌دهد و این شعور جمعی که حاکم بر خلقت در حال رشد و ارتقاء است، همه را هم‌راستا در طریقت خود به سوی کمال الهی پیش می‌برد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: لذا با این تعبیر ذهنی، می‌توان گفت هرچه مداقه و معرفت در مفاهیم الهی و معنوی قرآن، چه در جامعه بانوان و چه در اجتماع مردان بیشتر باشد، فرهنگ بیداری اسلامی آشکارتر می‌شود؛ چرا که اختیار و انتخاب در قاموس خلقت است و آزادی فطری بشر در ذات حکمت الهی برای خلق آدم است که با بهره‌گیری عملی از قرآن، در این زمان، جلوه‌گر فرهنگ اسلامی خواهد شد.