تأسیس شبکه اجتماعی جهان اسلام؛ ظرفیت بالقوه در ایران

امیدعلی مسعودی، عضو هیئت علمی دانشگاه سوره، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره فعالیت شبکه‌های اجتماعی اظهار کرد: شبکه‌های اجتماعی یک رسانه است و ما تصور می‌کنیم، کاربرانی که وارد شبکه‌های اجتماعی می‌شوند، صرفاً برای تفریح و سرگرمی است. البته هر رسانه‌ای می‌تواند هم برای تفریح و سرگرمی، هم برای اطلاع‌رسانی وهم برای کسب دانش و معرفت باشد.

وی افزود: شبکه‌های اجتماعی کارکردهای مختلفی دارند، اما هر شبکه اجتماعی را باید به عنوان یک رسانه نگاه کنیم. ما برای اطلاع‌رسانی و برقراری اطلاعات نیاز به یک رسانه داریم و شبکه‌های اجتماعی هم یک نوع رسانه است و می‌توان همچون رسانه‌های دیگر از آن استفاده کرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه سوره تصریح کرد: امکانات و گستره‌ای که شبکه‌های اجتماعی داخلی دارند، شاید به لحاظ فرهنگی و زبان مفیدتر باشد اما برد جهانی ندارد؛ اما فیس‌بوک و توییتر و دیگر شبکه‌ها هر یک کارکردهای خاص خود را دارند و توانسته‌اند بسیاری از کاربران جهانی را جذب کنند. بنابراین همین کارکردهای شبکه‌های اجتماعی در جذب کاربر تأثیر دارد.

وی با اشاره به ویژگی‌های شبکه اجتماعی داخلی تصریح کرد: یک شبکه اجتماعی داخلی باید از نظر امکانات فنی چیزی کمتر از شبکه‌های اجتماعی خارجی نداشته باشد. متأسفانه مشکلی که ما داریم، زیرساخت، سرعت و کنترل روی شبکه‌هاست. این شبکه‌ها باید بتوانند پیوندی با دیگر شبکه‌های اجتماعی داشته باشند.

مسعودی اظهار کرد: در شبکه‌های اجتماعی داخلی، زمانی که جوانان و اساتید وارد می‌شوند، آنها به دلیل رعایت آداب استاد ـ دانشجویی تلاش می‌کنند تا شأن شبکه را حفظ کنند و مطالب مفیدی را به ثبت برسانند. اگر چنین شبکه‌های اجتماعی داخلی افزایش یابد، قطعاً اثرات مفیدتری برای جامعه ایرانی خواهد داشت.

عضو هیئت علمی دانشگاه سوره تصریح کرد: تفاوت شبکه‌های اجتماعی با وبلاگ و وب‌سایت این است که نمی‌توان آن را مدیریت کرد. برای مثال اکنون که در ایام محرم و عزاداری امام حسین(ع) هستیم، در وبلاگ می‌توانیم هر مطلبی را درج کنیم اما در شبکه‌های اجتماعی اینطور نیست بلکه کاربری موضوعی را مطرح می‌کنند و دیگران به نظرخواهی می‌پردازند. همچنین این نظرخواهی بستگی به هدایت کاربران دیگر دارد که تا چه اندازه بحث را هدایت کنند و معلوم نیست که این موضوع به چه سمتی سوق یابد.

جمع‌بندی موضوعات در شبکه‌های اجتماعی برعهده اعضاء است

وی افزود: مدیریت در شبکه‌های اجتماعی جمعی است. تفاوت این رسانه با رسانه رادیو و تلویزیون در همین است که کاربر تنها می‌تواند اظهارنظر کند یا متقابلا جواب دهد و بحث کند اما جمع‌بندی موضوع برعهده اعضای شبکه است.

مسعودی اظهار کرد: شبکه‌های اجتماعی فضای مناسبی برای بحث‌های طلبگی، دانشگاهی و پروژه‌های تحقیقاتی است. اگر این حوزه را به این سمت گسترش دهیم و افرادی که علاقه‌مند به این جمع‌ها هستند به این سمت گرایش یابند، می‌توانیم با برنامه‌ریزی مناسب تأثیرگذار باشیم.

وی یادآور شد: ما در فضای مجازی با دو تهدید روبرو هستیم. اول آنکه کودکان و نوجوانان به دلیل آنکه دور از والدین وارد فضای مجازی می‌شوند، با خطرات بسیاری روبرو هستند و بسیار مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند؛ بنابراین خانواده‌ها باید با سواد رسانه‌ای آشنا باشند تا مانع از این خطرات شوند. همچنین اگر بتوانیم خانواده‌ها را با این فضا آشنا کنیم، در استفاده از رسانه‌های دیجیتال با کمترین تهدیدها روبرو می‌شویم.

شبکه‌های اجتماعی قدرت بسیج‌کنندگی دارند

عضو هیئت علمی دانشگاه سوره تصریح کرد: شبکه‌های اجتماعی قدرت بسیج‌‌کنندگی دارند و این قدرت آنچنان قوی است که در طول زمان سبب انسجام‌بخشی نیروهای پراکنده می‌شود و همین موضوع می‌تواند جامعه را تهدید کند. ممکن است دشمنان جامعه ما بیایند از این فضا علیه مردم استفاده کنند.

وی بیان کرد: ایران با برخورداری از جوانان متخصص، فرهنگ غنی و با اعتقاد قوی به دین مبین اسلام، پتانسیل ایجاد بهترین و قوی‌ترین شبکه‌ اجتماعی داخلی با بردی وسیع در دیگر کشورهای اسلامی را دارد. جامعه ایرانی مسلمان است و به نشر افکار ارزشی توجه بسیار دارد.

مسعودی اظهار کرد: شبکه‌های اجتماعی باید توسط دولت به صورت غیرمستقیم هدایت شود. از راه‌های غیرمستقیم می‌توان به برگزاری جشنواره‌ها، سمینارها و کمک‌های جانبی و یکسری امکانات اشاره کرد. دولت در حوزه شبکه‌های اجتماعی باید مدیریت را به مردم واگذار کند.