شایسته است انسان وقتی خطاب الهی را در قرآن قرائت می‌کند، لبیک بگوید
گروه خبرنگاران افتخاری / امیرمحسن سلطان‌احمدی: آیت‌لله‌‌العظمی جوادی آملی در جلسه درس اخلاق خود که روز هفتم آذرماه برگزار شد، گفت: شایسته است انسان وقتی خطاب الهی را در قرآن قرائت می‌کند، لبیک بگوید.
به گزارش خبرنگار افتخاری خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، جلسه درس اخلاق آیت‌لله‌‌العظمی عبدا‌الله جوادی آملی، از مراجع عظام تقلید و استاد برجسته حوزه علمیه قم و مفسر تفسیر تسنیم، پنجشنبه، هفتم آذرماه در محل نمازخانه بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء قم با موضوع بررسی شخصیت امام سجاد(ع) برگزار شد.
آیتاللهالعظمی جوادی آملی در این جلسه درس اخلاق با توجه به شهادت امام سجاد(ع) اظهار کرد: این ایام متعلق به وجود مبارک امام سجاد(ع) است. بیان نورانی که مرحوم کلینی از ایشان نقل کرده‌اند این است که اگر همه مردم روی زمین از بین بروند و کسی روی زمین نماند و من تنها باشم در صورتی‌که در خدمت قرآن باشم و قرآن با من باشد، من احساس تنهایی نمی‌کنم. این‌ها هم باور کرده‌اند و هم به این مقام رسیده‌اند که خدا متکلم این کلام است و ما مخاطب خدا هستیم، خطاب خدا نه زمانی و نه زمینی است و همواره این خطاب است. شایسته است انسان وقتی خطاب و ندای الهی را در قرآن قرائت می‌کند، باید بگوید لبیک، چون این خطاب الآن هم وجود دارد.
وی در مورد انس با خدا گفت: اگر کسی گوش شنوا داشته باشد، این کلام را از خدا می‌شنود و خدا با او سخن می‌گوید، پس اگر خدا با او صحبت می‌کند، او انیسی دارد و وحشت از تنهایی ندارد و اگر کسی در مدتی که در جامعه زندگی می‌کند با قرآن این‌چنین برخورد داشته باشد، او نیز احساس قربت نمی‌کند.
مفسرتفسیر تسنیم با اشاره به آیه 21 سوره مبارکه حشر و بیان امام سجاد(ع) در این مورد اظهار کرد: امام سجاد(ع) عرض می‌کند که خدایا من غرضم و تلاشم آن است کاری درباره قرآن بکنم که از کوهها ساخته نیست. خداوند درآیه 21 سوره حشر می‌فرماید «لَوْ أَنزَلْنَا هَذَا الْقُرْآنَ عَلَى جَبَلٍ لَّرَأَیْتَهُ خَاشِعًا مُّتَصَدِّعًا مِّنْ خَشْیَةِ اللَّهِ وَتِلْکَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ»، «اگر این قرآن را بر کوهى فرو می‌فرستادیم، یقیناً آن(کوه) را از بیم خدا فروتن(و) از هم پاشیده می‌دیدى و این مثل‌ها را براى مردم می‌زنیم باشد که آنان بیندیشند). اگر قرآن بر کوه نازل می‌شد کوه متفرق می‌شد، شکافته می‌شد. امام سجاد(ع) در آن دعا عرض می‌کند ما می‌خواهیم درباره قرآن کاری بکنیم که از کوه برنمی‌آید یعنی قرآن را خوب تحویل بگیرم، خوب بفهیم، بدون اینکه متلاشی بشویم. کاری که از انسان ساخته است از کوه ساخته نیست. بخش پایانی سوره احزاب نیز نازل بر همین است کاری که از انسان ساخته است، از کوه ساخته نیست در صورتی‌که انسان آن امانت الهی را که ارتباط با خدا است حفظ کند، اما اگر حفظ نکند، زمین و آسمان از او بالاتر است.
آیتاللهالعظمی جوادی آملی در مورد پیام امام سجاد(ع) از این آیه بیان کرد: اما اگر انسان بخواهد بار امانت الهی را ببرد، کاری از او ساخته است که از کوهها ساخته نیست. وجود مبارک امام سجاد(ع) عرض کرد که «خدایا من می‌خواهم کاری انجام بدهم که از کوهها ساخته نیست» و این حقیقت قرآن را درک و باور و مشاهده کردن است و این پیام امام سجاد(ع) است. لذا فرمود اگر من تنها بمانم چون دوستی مثل شما و مخاطبی مثل شما دارم، احساس تنهایی نمی‌کنم. ما باید جدا باور کنیم خدا با ما صحبت می‌کند آن‌گاه انس پیدا می‌کنیم وهمچنین، باورکنیم در نماز با خدا صحبت می‌کنیم، آن‌گاه مأنوس می‌شویم.
وی در ادامه گفت: مرحوم صدوق از وجود حضرت امیر(ع) نقل کرد «سؤال کردند ما که نماز می‌خوانیم اذان و اقامه می‌گوئیم و در اقامه می‌گوئیم قد قامت‌الصلاة، این قد قامت‌الصلاة یعنی چه؟ فرمود که نماز زیارتنامه خداست. مگر نمی‌خواهید به زیارت ذات اقدس خدا بروید؟ در نماز نمازگزار با پروردگار خویش سخن می‌گوید».
آیتاللهالعظمی جوادی آملی با اشاره به دعای حمد امام سجاد(ع) در صحیفه سجادیه تصریح کرد: وقتی این صحیفه سجادیه را مطالعه می‌کنید، می‌بینید این صحیفه دارد حقیقت اشیاء را مشخص می‌کند. یکی از ادعیه امام سجاد(ع) دعای حمد است. در دعای حمد عرض می‌کند خدایا شما نعمت به ما داده‌اید، راه شکر نعمت و سپاس را هم به ما یاد دادید، اگر آن رهنمود شما نبود و راه شکرگزاری را به ما نشان نمی‌دادید، این انسان‌ها نعمت‌های تو را در راه باطل صرف می‌کردند. سپاس الهی ساده‌ترین راهش همین الحمد‌الله گفتن است و بالاترین حمد هر نعمتی را در جای خود صر ف کردن است.
استاد حوزه علمیه قم به اهمیت محافل علمی و ضبط و انتقال آن به دیگران اشاره و بیان کرد: بارها این حدیث را شنیده‌اید که کسی به نزد پیامبر اکرم(ص) شرفیاب شد، حضرت مطالبی می‌فرمودند واین‌ها استفاده می‌کردند، بعد وقتی بیرون رفتند، یادشان می‌رفت یکی از این شاگردان عرض کرد محفل شما بسیار لذت‌بخش و مفید علم است، اما وقتی از محضر شما بیرون رفتیم، دیگر چیزی یادمان نیست و این نشاط و لذت را از دست می‌دهیم، حضرت فرمود چرا به من می‌گوئید، به دستت بگو؟ اگر وارد یک مجلس علمی شدید یک قلمی و کاغذی دستتان بگیرید آن مطالب علمی را یادداشت کنید، بعد وقتی به منزل رفتید به منابع مراجعه کنید وقتی به منابع مراجعه کردید و تنظیم کردید، این می‌شود یک مبحث علمی که قابل تدریس هم است.
آیتاللهالعظمی جوادی آملی به حق تعلیم از رساله حقوق امام سجاد(ع) اشاره و بیان کرد: خود امام سجاد(ع) در آن رساله حقوق پنجاه حقوق را ذکر کرده است. فرمود این 50 حق و یکی از آن حقوق حق تعلیم است که معلم چه حقی به شاگرد دارد؟. فرمود وقتی مجلس علم نشستید، کاملاً امین آن‌ها را گوش بدهید و کاملاً امینانه این حرف را به دیگران منتقل کنید تا دیگران هم به برکت شما عالم بشوند. حضور در مجلس علم برای این نیست که فقط خودتان بشنوید، برای آن است که سفیر آن مطلب علمی باشید. این حقی است که وجود مبارک امام سجاد(ع) به عنوان یکی از حقوق پنجاه گانه فرموده‌اند. کاملاً گوش بدهید و آنچه گفته شد را ضبط بکنید و به دیگران نیز منتقل کنید که علم یک چشمه جاری است.
آیتاللهالعظمی جوادی آملی به لقب ماءمعین حضرت حجت(عج) اشاره و اظهار کرد: مستحضرید یکی از القاب نورانی وجود مقدس حضرت حجت(عج) ماءمعین است، از این جهت که آب زندگانی است و جریان دارند و این از القاب اختصاصی نیست، از القاب عامه است که عالم هم ماءمعین است. مجلس علم هم ماءمعین است و مستمعین این مجلس کامل مطلب را ضبط می‌کنند و بعد به دیگران منتقل می‌کنند و دیگران نیز به افراد دیگر منتقل می‌کنند. این مطالب علمی مثل یک نهر جاری بدون اینکه دست خورده باشد، تحریف شده باشد، کم و زیاد شده باشد، جریان پیدا می‌کند. امام سجاد(ع) فرمود که یکی از حقوق پنجاه‌گانه الهی انسانی این است انسانی که محفل علم نشسته ماءمعین بشود.
وی به سنخیت دعاها در صحیفه سجادیه اشاره و بیان کرد: این دعاها از سنخ من و پدر و مادر مرا بیامرز نیست، این از سنخ تعالیم معارف الهی است، عرض کرد آن توفیق را به ما بده که نظام ارزشی داشته باشیم، مبادا کسی که وضع مالی‌اش خوب است او را عزیز بداریم و کسی که وضع مالی‌اش خوب نیست او را عزیز ندانیم، معیار داشتن مال نیست.
آیتاللهالعظمی جوادی آملی در مورد مدیریت خوب بیان کرد: یکی از مسائلی که فعلاً در مملکت ما و همه جا مطرح است، آن مدیریت صحیح است. وجود مبارک امام سجاد(ع) در دعای مکارم‌الاخلاق عرض کرد خدایا این تاج را به من بده که در قلمروی مسئولیتم یک مدیر لایق و کافی باشم. علامت مدیریت خوب را به من عطا کن اگر معلمم در حوزه تعلیم والی خوبی باشم، اگر نویسنده‌ام درقلمروی ولایت والی خوبی باشم و اگر مسئول یک وزارتخانه‌ام در حوزه آن وزارت یکی والی خوبی باشم. این دعاهای نورانی حضرت برای احیای زندگی مردم است. درست است صحیفه سجادیه به عنوان دعا معروف است، اما در بخش‌های گوناگون شعارهای مختلف را کاملاً ترسیم می‌کند.
آیتاللهالعظمی جوادی به روح فداکاری و ایثار اشاره و بیان کرد: دعای مکارم اخلاق به ما آموخت که خدایا تو به مردم خیر می‌رسانی و عده‌ای هم مجرای خیر رساندن به مردم هستند. به ما آن توفیق را بده که ما مجرای این خیررسانی باشیم، آن واسطه خیر ما باشیم که به دست ما نیازهای مردم برآورده بشود. این روح فداکاری و ایثار را نشان می‌دهد. دست بگیر، پست‌ترین دست است و دست بده، بالاترین دست است. از خدا بخواهید توفیق دست بالا نصیبمان کند. ما را به کرامت و عزت دعوت کرده‌اند این دعاها در ما شوق ایجاد می‌کند به دنبال این دعاها حرکت می‌کنیم تا به مردم خیر برسانیم تا مردم در کنار سفره ما بنشینند نه اینکه ما سرسفره دیگران باشیم. آن مدیریت را از خدا بخواهیم که نیازهای مردم را برطرف کنیم.
یاد آور می‌شود، در این جلسه جمعی از فضلا و طلاب حوزه علمیه قم، بانوان حوزه علمیه امام حسن مجتبی(ع) تهران، نیروی دریایی سپاه، کارمندان وزارت جهاد کشاورزی، دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اهواز، دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران، کارمندان اداره پست قم و مسئولان حراست کل کشور حضور داشتند.
