مدرس در سیاست خارجی شخصیتی استقلال‌طلب و واقع‌بین بود
گروه سیاسی: رئیس مجلس امروز در نطق پیش از دستور خود با گرامیداشت یاد شهید مدرس، گفت: وی در سیاست خارجی شخصیتی استقلال‌طلب و واقع‌بین بود که عزت اسلام را جست‌وجو می‌کرد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، علی لاریجانی صبح امروز، 10 آذرماه در نطق پیش از دستور خود در صحن علنی مجلس شورای اسلامی با اشاره به فرارسیدن سالروز شهادت آیت‌الله مدرس و روز مجلس اظهار کرد: مدرس به راستی همان‌گونه که امام خمینی(ره) فرمودند ستاره درخشانی بر تارک کشور بود.
وی با بیان اینکه ابعاد فکری و عملی مدرس بسیار متنوع و آموزنده است، گفت: مدرس در دوره دوم مجلس شورای ملی در سال 1327 هجری قمری به عنوان مجتهد مسلم و یکی از علمای تراز اول مملکت از طرف مراجع نجف نامزد شد و پس از انتخاب برای نظارت در امور شرعی و قوانینی که مجلس می‌گذارد، از اصفهان به تهران می‌آید و به عنوان نماینده مجلس وارد میدان سیاست می‌شود و در تمام دوره دوم مجلس نقشی بی‌بدیل داشت.
منتخب مردم قم در مجلس ادامه داد: نقش مدرس در مجالس بعدی تا مجلس ششم به دلیل فضای متغیر سیاسی ـ اجتماعی کشور در هر یک به نحوی ظاهر شد اما در تمام این دوره‌ها، چه زمانی که رهبری اکثریت را بر عهده داشت و چه زمانی که رهبری اقلیت را بر عهده داشت، یک ویژگی ممتاز در شخصیت او همگان را تحت تأثیر قرار می‌داد و آن تفکر عمیق اسلامی و فضل و کمالات معنویش بود.
لاریجانی خاطرنشان کرد: این امر متأثر از سوابق تحصیلی او چه در مکتب اصفهان و چه در مکتب فقهی نجف بوده است، لذا مدرس جامعیت معقول و منقول را دریافت کرد؛ مدرس در 13 سال تحصیل در اصفهان فرصت یافت در علوم معقول و منقول از محضر میرزا جهانگیرخان قشقایی و آخوند ملا محمد کاشانی حکیم و میرزا عبدالعلی هرندی استفاده کند و در نجف نیز عمدتاً از دو مرجع بزرگ مرحوم آخوند خراسانی و آقا سید کاظم یزدی به مدت 7 سال بهره برد و از آنان اجازه اجتهاد گرفت.
وی اظهار کرد: این تعالیم دینی و معنوی، آن هم از چنین شخصیت‌های بزرگی او را حامل نگاه نافذ به دین و به او قدرت رهبری و تأثیرگذاری بر موافق و مخالف بخشید به طوری که مجلس با حضور او به طور ملموس تغییر شرایط پیدا می‌کرد.
رئیس قوه مقننه با بیان اینکه مدرس به تمام معنا فقیر بود، خاطرنشان کرد: فقری که باعث فخر پیامبر اسلام(ص) بود؛ مدرس پاک و راست و شجاع بود؛ این خصوصیت برجسته در مدرس به نحوی بود که حتی دشمنان او در داخل و خارج تحت تأثیر او قرار می‌گرفتند.
لاریجانی با تأکید بر اینکه مدرس شخصیت مولدی بود، گفت: مدرس در عرصه علمی در مدرسه سپهسالار درس مستمری داشت و در حوزه سیاست که عنصر فعال و طراح بود و در سخت‌ترین شرایط با حضور خود حرکت‌های تاریخ‌ساز به وجود می‌آورد؛ و چه در فعالیت‌های تقنینی مجلس که در تدوین قوانین مادر نقش جدی داشت.
وی با اشاره به سخنان مدرس در مورد حرکت تقنینی مجلس گفت: مدرس می‌گوید من که می‌بینید در مسائل مالی چقدر دقیق هستم و از دیناری هم نمی‌گذرم ولی پیشنهاد می‌کنم چون امروز در ایران شخصی از مشیرالدوله پیرنیا قوی‌تر در زمینه حقوقی نداریم، پیشنهاد می‌کنم مجلس هر چقدر که ایشان می‌خواهد، به ایشان بپردازد که او بنشیند و یک دوره قانون برای کشور تهیه کند.
منتخب مردم قم در مجلس افزود: این دقت نظر مدرس را در یک‌صد سال پیش نشان می‌دهد که تدوین قانون جامع و دقیق احتیاج به کار کارشناسی دارد که باید توسط افراد کاردان صورت گیرد و نتیجه آن جهت تصویب در مسیر مجلس قرار داده شود.
وی خاطرنشان کرد: نگاه مرحوم مدرس را عمیقا باور دارم و معتقدم برای تعمیق مردم‌سالاری در کشور و تقویت مجلس و بهبود شرایط کشور ضروری است مؤسساتی صاحب فکر و تجربه از افراد متخصص را رسمیت بخشیم تا کمیسیون‌های مختلف برای تدوین طرح‌ها از این ظرفیت‌ها استفاده کنند و نتیجه کار آنها در مسیر کار کمیسیون و تصویب مجلس قرار گیرد که این کار نباید صرفا متکی بر مرکز پژوهش‌ها باشد گرچه این مرکز خدمات ارزشمندی کرده و از کارشناسان زبده‌ای برخوردار است.
لاریجانی با اشاره به تأکید مدرس مبنی بر رأی‌دادن نمایندگان بر اساس هوشیاری و دقت، گفت: مدرس ادامه می‌دهد این طریق وضع قانون مملکت نیست باید در اطرافش تأمل کرد و بی‌دلیل رأی نداد؛ لذا می‌گوید من عقیده‌ام این است که مجلس شورا، مجلس انس نیست؛ در مجلس شورای ملی تمام عقاید و مطالب باید گفته شود و حلاجی شده و حل شود.
رئیس قوه مقننه با بیان اینکه مدرس نگاه خاصی در توسعه کشور داشت، اظهار کرد: مدرس استقلال علمی و فنی و اقتصادی کشور را اصل قرار داده بود؛ مدرس به شدت مخالف خرج‌تراشی در هزینه‌های جاری است، مخصوصا اگر این ازدیاد مخارج به وابستگی کشور منجر شود.
وی خاطرنشان کرد: وقتی بودجه عدلیه در مجلس سوم مطرح شد، مدرس که به مسائل مادی حساس بود، گفت «بایستی تزیید عواید بکنیم و مخارج را کم کنیم و در صورتی که مداخل داشته باشیم دست به اصلاحات بزنیم»؛ به نمایندگانی که می‌خواهند بودجه عدلیه را تصویب کنند می‌گوید «باید بدانیم مالیه مملکت چقدر است و چقدر می‌توانیم خرجش را معین کنیم ...»
لاریجانی با تأکید بر الگوگیری از سخنان مدرس در زمینه تأمین بودجه برای بخش‌های مختلف گفت: همه دولت‌ها در ادوار مختلف از کوچک‌کردن دولت و کاهش هزینه جاری سخن گفتند اما کدام موفق شدند؟ امروز متأسفانه درآمد کل کشور برابر با هزینه جاری ادارات شده است و چیزی برای عمران کشور باقی نمانده که مردم از آن منتفع شوند.
وی تأکید کرد: ریشه آن این است که دولت‌ها و مجالس همه با رأی مردم سر کار می‌آیند و این نوع جراحی‌های اقتصادی که قطعاً به نفع ملت و کشور است وقتی در کشمکش سیاست داخلی قرار می‌گیرد، کسی شجاعت اقدام نمی‌یابد.
رئیس قوه مقننه با بیان اینکه این‌گونه اصلاحات با افکار پوپولیستی اتفاق نمی‌افتند، گفت: این نوع افکار نوعی عوام‌زدگی است نه مردمی بودن و نه رعایت مصالح کشور که نمونه این‌گونه تصمیمات در نحوه اجرای هدفمندی یارانه‌ها رخ داد که به جای ایجاد مجال جهت توسعه و عمران کشور، عملاً هزینه‌های جاری کشور را به میزان حداقل 27هزار میلیارد تومان افزایش داد.
لاریجانی خاطرنشان کرد: تصور نشود که مرحوم مدرس به توسعه نگاه تنگ‌نظرانه‌ای داشت، به عکس در زمان خود، کم‌تر کسی نگاه عمیق توسعه‌ای مدرس را درک می‌کرد اما توسعه واقعی نه خرج‌تراشی؛ توسعه‌ای که منجر به بی‌نیازی کشور شود، نه باعث وابستگی به دیگران.
منتخب مردم قم در مجلس افزود: مدرس در سال 1306 گفت «باید صنعت هواپیماسازی در کشور داشته باشیم»؛ در حالی‌که هنوز بعد از یک صد سال ما این صنعت را به معنای درست نداریم؛ در جای دیگری می‌گوید «امروز احتیاج به اقتصادیات و توسعه زندگانی از برای عموم فوق‌العاده است و این در واقع از اهم امور است»، اما راه آن را تکیه بر اقتصاد درونی و بالابردن توان ملی اقتصادی کشور می‌داند.
وی با بیان اینکه مدرس مخالف تحصیل در خارج نیست اما راه استقلال کشور را در گسترش دانش و تخصص در داخل می‌داند، اظهار کرد: مدرس راه استقلال اقتصادی را تکیه اقتصاد ملی بر مردم در داخل می‌داند؛ تکیه بر ملت نه دولت.
لاریجانی خاطرنشان کرد: سال‌هاست که سیاست‌های اصل 44 ابلاغ شده و قانون آن تصویب شده است؛ آیا امروز واقعا صنعت و اقتصاد کشور در دست ملت است یا سایه بخش‌های دولتی و شبه‌دولتی همچنان اقتصاد را به بیماری مزمن کم‌بهرگی مبتلا کرده است؟
رئیس مجلس همچنین اظهار کرد: مرحوم مدرس در سیاست خارجی یک شخصیت استقلال‌طلب واقع‌بین بود که عزت اسلام را جستجو کرد؛ در مجلس ششم مدرس گفت « ایرانی مسلمان باید مسلمان ایرانی باشد؛ دشمن دیانت ما دشمن استقلال ماست. عظمت ما در دنیا به قانون اسلام است و بدانید که این قانون است که ما را نگاه می‌دارد. وای بر ما اگر روزی نسبت به این قانون بی‌اعتنا شویم. آن روز نه مملکت برای ما می‌ماند نه شرافت».
وی افزود: مدرس سرافرازی کشور را در استقلال می‌دانست و استقلال کشور را در پناه دیانت اسلام قابل تحقق می‌پنداشت و این امر در تجربه تاریخی این صد سال اثبات شده است، چه در ایران چه در سایر کشورها و به تعبیر شهید مطهری، توفیق نهضت‌های کشورهای اسلامی در پناه اسلام محقق می‌شود.
لاریجانی تصریح کرد: مدرس معتقد بود استقلال و پیشرفت کشور در گرو دیانت در سیاست است، در غیر این صورت تضمینی وجود ندارد؛ این فکر قبل از مشروطه برای او حاصل شده بود؛ این حرف مبنایی مدرس بود که قوام استقلال و توسعه کشور را در یکی دانستن دیانت و سیاست می‌دانست.
رئیس مجلس با اشاره به محورهای فکری مدرس در مورد سیاست خارجی گفت: مدرس معتقد بود، باید در سیاست خارجی توازن عدمی را نسبت به همه مراعات کنیم نه توازن وجودی را؛ همچنین معتقد بود مسلمانان در دفاع از کشورهای اسلامی آمادگی عمومی داشته باشند.
وی با بیان اینکه مدرس معتقد بود سیاست کشور ایران باید پرهیز از درگیری باشد، گفت: مدرس معتقد بود سیاست خارجی کشور همگرایی همه‌جانبه با همسایگان باشد؛ همچنین معتقد بود با همه کشورهای صاحب توان علمی تبادل فرهنگی و علمی و فنی برقرار کنیم.
منتخب مردم قم در مجلس با تأکید بر اینکه مدرس معتقد بود ایران نباید به سازمان ملل و سایر تشکل‌های بین‌المللی با حسن ظن برخورد کند؛ گفت: مدرس با اینکه می‌داند فضای جامعه با او هم‌نظر نیست می‌گوید: گرچه من حسن ظنی نسبت به جامعه ملل ندارم لکن تنها نمی‌توانم استقامت کنم به اینکه حالا عضویت در سازمان ملل را بر هم زنیم، اما می‌گویم من می‌میرم و شما زنده می‌مانید، همین‌قدر می‌گویم حسن ظنی به جامعه ملل نسبت به خودم ندارم.
وی افزود: نگاه مدرس به سیاست خارجی بسیار عمیق و همه‌جانبه است؛ در همین بحث هسته‌ای این تشکیلات سازمان ملل چه آژانس و چه شورای امنیت که با کمک‌های مالی کشورها من‌جمله ایران اداره می‌شود، تصمیم به تحریم و فشار ایران گرفتند وعملا آلت فعل آمریکا شده‌اند.
لاریجانی با بیان اینکه این سازمان‌ها در طی سال‌های گذشته مشکلی از کشورهای اسلامی حل نکرده‌اند، ادامه داد: مدرس از دنیا رفت اما بعد از صد سال حدسش به واقعیت پیوست و سازمان ملل متحد به سازمان ایالات متحده بیشتر شباهت یافت.
رئیس قوه مقننه در پایان سخنان خود با اشاره به زلزله استان بوشهر، ضمن تسلیت به خانواده‌های آسیب‌دیده، به کمیسیون‌های عمران و شوراها دستور داد به وضعیت زلزله‌زدگان رسیدگی کرده و گزارشی به مجلس ارائه کنند.
