گفتمان دینی «امر به معروف؛ طرح مهم اسلام برای رسیدن به سعادت» در قم برگزار شد

به گزارش خبرنگار افتخاری خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین محمود لطفیان سرگزی، کارشناس فرهنگی ستاد اقامه نماز استان قم در این گفتمان طی سخنانی ضمن تسلیت ایام ماه صفر، گفت: براساس آیه 18 سوره توبه، منافقان در مدینه مسجدی در برابر مسجد پیامبر(ص) ساختند و از حضرت برای افتتاح آن دعوت کردند، آیه نازل شد «در آن مسجد نماز اقامه نکن».

وی ادامه داد: البته بعد از آنکه مردم را از مراکز فساد گرچه به نام‌های مقدس نامگذاری شود، بازداشتیم، باید آنان را به مراکز سالم راهنمایی کنیم.همانطور که براساس آیه 108 سوره توبه همان گونه که قرآن در کنار تحریم مسجد ضرار منافقان، مردم را به نماز در مسجد قبا که مسلمانان واقعی ساخته بودند سفارش فرموده است.

مدیر کانون نویسندگان نماز استان قم بیان کرد: گاهی نهی از منکر از طریق اعراض است. قرآن کریم براساس آیه 68 سوره انعام می‌فرماید «هرگاه کسانی را دیدی که در آیات ما به یاوه‌سرایی نشسته‌اند، پس به عنوان اعتراض، آنان را ترک کن یا مسیر حرف را تغییر ده، اگر شیطان تو را به فراموشی انداخت تا متوجه شدی جلسه را ترک کن و با ستمگران منشین». بی‌اعتنایی و قهر گاهی می‌تواند مؤثر باشد. قرآن بارها به پیامبرش می‌فرماید «از فلان گروه اعراض کن و آنان را رها کن».

وی افزود: امام صادق(ع) درباره افرادی که با مخالفان نشستند و یاوه‌های آنان را گوش می‌دهند فرموده است «حتماً آنان را مؤاخذه خواهیم کرد». در تربیت دینی فرزند نیز در برخی مراحل قهر و اعراض موقت والدین لازم است ولی کتک زدن نهی شده است. همچنین در کتاب بحارالنوار آمده است «از هر خلاف‌کاری که نهی از منکر را نپذیرفت باید دوری کرد». اعراض گاهی نسبت به گناه و گناهکار است ولی گاهی اعراض‌ها براساس گناه نیست، بلکه دوستانه است. حضرت موسی و خضر هر دو پیامبر معصوم به خاطر افق فکری و دو شیوه و دو نوع مأموریت کارشان به جایی رسید که از یکدیگر با جمله «هذا افراق بینی و بینک» جدا شدند.

حجت‌الاسلام لطفیان گفت: گاهی انسان ذوق شعر، فقه و یا تاریخ ندارد و اگر مسیر خود را عوض نکند و برخلاف گرایش‌های درونی خود حرکت کند علاوه‌بر یک رنج دائم به خاطر تحصیل در آن رشته‌ای که علاقه ندارد موفق نمی‌شود؛ لذا در انتخاب همسر، همسفر، شریک، شاگرد، نوع کار و منطقه مسکونی و هر کار دیگر، اصل اول برای ما باید رضای خداوند و اصل دوم استعدادها و گرایش‌های درونی باشد. این کنار گذاشتن به معنای عیب و نقص نیست بلکه به خاطر هماهنگی و سرعت بخشی به هدفی است که برای خود در نظر گرفته‌ایم.

وی ادامه داد: از نگاه اجمالی به آیات و روایات شاید بتوان فهمید که ابتدای راه ارشاد، تعلیم، امر به معروف و اقامه نماز؛ اخلاق نیکو، سعه صدر و نرمی و محبت و امثال اینهاست. ولی در شرایطی که نرمش بی‌اثر است باید با برخورد انقلابی جلو فساد را گرفت. شکستن بت به دست امام علی(ع) را نیز می‌توان از این نمونه‌ها دانست.

کارشناس مرکز تربیت مربی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه شیوه تنبیه مجرم از طریق تشویق نیکوکار بهترین شیوه امر به معروف است، گفت: امام علی(ع) می‌فرماید «همین که نیکوکار را پاداش دادی بد کار متنبه و ا زکار خود پشیمان می‌شود». دو تشویق نیکوکار دو اثر نهفته است یکی اینکه نیکوکار به کار خود جدی و دلگرم می‌شود، دیگر اینکه بدکار به فکر اصلاح خود می‌افتد. تشویق یک دانشمند، مبتکر، هنرمند، شاعر، ایثارگر، رزمنده و نویسنده هم می‌تواند مسیر افکار عمومی را به سوی حق سوق دهد و هم برای محرومان هشدار خوبی باشد. لازم نیست همیشه تشویق جنبه مادی داشته باشد. بوسیدن دست کارگر و تجلیل از بزرگان ساده‌ترین راه تشویق است.

وی افزود: وقتی در مسجد افراد با فضیلت در صف اول قرار گیرند این خود یک تشویق عملی است. همچنین در روایات آمده است «نگاه به عالم یا حضور در خانه عالم ثواب دارد». تشویق عملی از علم و عالم است. پیامبر اکرم(ص) در پایان جنگ احد فرمود «من بر شهیدی که بیشتر قرآن حفظ کرده است زودتر نماز می‌خوانم» که این نیز نمونه‌ای از تشویق است.

حجت‌الاسلام لطفیان در پایان یادآور شد: قرآن در همه جا نور و هدایت است همچینن لازم است در شناخت معروف و منکر پای سخن آن بنشینیم و بدین منظور با مرور در قرآن نمونه‌هایی از معروف را به دست آوریم. از جمله احیای مراکز دینی و مساجد، استقلال و دوری از خود باختگی، قصد قربت، تشویق، تحصیل، توجه به مسائل اجتماعی، جذب دل‌های دیگران از طریق کمک‌های مالی و از این دست موارد هستند.