نافرمانی از قرآن و تکفیر؛ مهم‌ترین علل تفرقه امت اسلام
گروه بین‌الملل: نافرمانی از اوامر و دستورات قرآن و گسترش پدیده تکفیر و ارائه تفسیر تکفیری از سوی برخی علما و مفتیان به ظاهر اسلامی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی مسلمان برای تحقق وحدت است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، بخش زیادی از سخنرانی کارشناسان، اندیشمندان و متفکران خارجی شرکت‌کننده در بیستوهفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی امسال به گسترش پدیده تکفیر و راه‌های مقابله با آن اختصاص داشت.
اغلب کارشناسان خارجی حاضر در این گردهمایی بر این باور بودند که امروز مشکلاتی که تکفیری‌ها برای مسلمانان اعم از شیعه و سنی در عراق، سوریه، مصر و برخی کشورهای عربی و اسلامی به وجود آورده‌اند، ناشی از مهجوریت قرآن در میان خود مسلمانان است، که سبب شده گروهی با نام اسلام و با ارائه تفسیری تکفیری از قرآن کریم، گروهی از جوانان را با خود همراه کنند و خون مسلمانان بی‌گناه را بریزند.
طبق معمول ادوار مختلف کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، آزادی قدس شریف از چنگال اسرائیل غاصب و ضرورت مقابله با رژیم صهیونیستی نیز بخشی از محور کنفرانس بین‌المللی وحدت را به خود اختصاص داد.
علی الحکیم، پژوهشگر و متفکر اسلامی مقیم لندن، خلیل حمدان، عضو هیئت رئیسه جنبش«امل» لبنان، ابراهیم جعفری، نخست‌وزیر سابق عراق، علامه سیدابراهیم امین السید، رئیس شورای سیاسی حزب‌الله، احمد بدرالدین حسون، مفتی اعظم سوریه، حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین سیدصدر‌الدین قبانچی، امام جمعه نجف اشرف، احمد محمود کریمه، از علمای برجسته الازهر، موسی اشعری، رئیس دانشگاه اندونزی، شیخ طالب حسین الخزرجی، رئیس مرکز اسلامی برزیل، شیخ احمد الزین، رئیس شورای مرکزی تجمع علمای مسلمان لبنان و هایل عبد الحفیظ داوود، وزیر اوقاف اردن از جمله سخنرانان بیستوهفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی بودند.
مهجوریت قرآن، عاملی مهم در تفرقه امت اسلام
علی الحکیم، پژوهشگر و متفکر اسلامی مقیم لندن بر این باور است که قرآن کریم دعوت‌کننده مسلمانان به وحدت و برادری و همدلی است، اما اگر انسان‌ها پیرو هوس‌ها و امیال شخصی خود شوند، از صراط مستقیم که دوستی و برادری جزو آن است، منحرف خواهند شد.
وی می‌افزاید: قرآن کریم با هدف اتحاد انسان‌ها برای رسیدن به یک هدف واحد که راه آن با دنبال کردن صراط مستقیم هموار می‌شود، نازل شد. هیچ‌کس نمی‌تواند، ادعا کند که قرآن کریم نازل شد تا مسلمانان را به درگیری، نزاع و کشمکش بکشاند و این درگیری‌ها حاصل تبعیت انسان از نفس سرکش است.
خلیل حمدان، نماینده رئیس مجلس لبنان نیز با اشاره به موضوع کنفرانس وحدت اسلامی امسال، بر ضرورت تمسک مسلمانان به تعالیم و آموزه‌های قرآن تأکید دارد و بر این باور است که مسلمانان باید به اوامر الهی از جمله «واعتصموا بحبل الله....» بازگردند و به حبل الهی چنگ زنند.
ابراهیم جعفری، نخست‌وزیر سابق عراق نیز طی سخنانی که در کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی ارائه داد، تأکید کرد: قرآن کریم در بین مشترکات مسلمانان، مهم‌ترین محور برای تحقق وحدت شیعه و سنی است.
ابراهیم جعفری با تأکید بر ضرورت تحقق میانه‌روی مبتنی بر قرآن بیان کرد: بسیاری از علمای اسلام در طول تاریخ برای نشر فرهنگ میانه روی تلاش کردند، ما امروز باید این راه را ادامه دهیم و میانه‌روی مبتنی بر قرآن را در همه مسائل اعم از مسائل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی پیاده کنیم.
امام جمعه نجف اشرف نیز تفسیر تکفیری را مهم‌ترین چالش پیش‌روی جهان اسلام دانست و گفت: قتل و خشونت از نشانه‌های این تفسیر‌های اشتباه است.
هشدار نسبت به فراموشی مسئله فلسطین
هشدار نسبت به فراموشی مسئله فلسطین نیز بخش مهمی از محور همه ساله کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی است.
در همین راستا، نماینده «نبیه بری»، رئیس مجلس لبنان، با اشاره به مسئله فلسطین، تصریح نمود: مسئله فلسطین از اولویت‌های اصلی جوامع اسلامی خارج شده است و مسلمانان مشغول درگیری با یکدیگر هستند.
نخست‌وزیر سابق عراق نیز با بیان این که دفاع از قدس و مسجدالاقصی مسئولیت همه مسلمانان است، ابراز امیدواری کرد که سخنرانی ها و مباحث مطرح شده در کنفرانس وحدت به صورت عملی درآمده و به مسائل مهم و اساسی امت از جمله مسئله قدس و فلسطین توجه کند.
سیدابراهیم السید، رئیس شورای سیاسی حزب‌الله نیز جنایت‌های رژیم صهیونیستی در فلسطین را مورد توجه قرار داد و گفت: آمریکا و صهیونیسم با ایجاد اختلاف و درگیری در سوریه سعی می‌کنند افکار عمومی جهان را از مسئله فلسطین و قدس دور سازند. هدف آنان این است که فلسطین و قدس از صفحه روزگار محو شود.
وزیر اوقاف اردن نیز با این محور عنوان کرد: اختلاف و تفرقه در امت اسلام آزادی قدس و مسجدالاقصی را دور از دسترس می‌کند، این در حالی است که اگر فرهیخته باشیم باید به آزادی قدس توجه کرده و اختلافات را کنار بگذاریم.
ضرورت هوشیاری مسلمانان برای مقابله با پدیده تکفیر
مسئله گسترش پدیده تکفیر در جهان اسلام از دیگر محورهای مهم کنفرانس امسال بود که با توجه به گسترش دامنه گروه‌های تکفیری در برخی کشورهای اسلامی این موضوع بخش مهمی از کنفرانس را به خود اختصاص داد.
رئیس شورای سیاسی حزب الله گفت: قتل عام و تکفیر به نام اسلام و پیامبر(ص) صورت می‌گیرد، تکفیری‌ها چهره اسلام را مخدوش کرده‌اند، این مسئله بسیار خطرناک است و ما باید در برابر آن هوشیار باشیم.
وی خاطرنشان کرد: اگر می‌خواهیم در برابر تکفیر بایستیم، باید فعالانه وارد شویم و در این راه مقاومت کنیم. همه امت اسلامی باید به پا خیزند، آینده جهان اسلام به این خیزش بستگی دارد.
شیخ طالب حسین الخزرجی، رئیس مرکز اسلامی برزیل نیز در این باره گفت: مهم‌ترین و خطرناک‌ترین مسئله‌ای که امت اسلامی با آن مواجه است، خشونت و تکفیر است.
وی افزود: راه‌های مقابله با خشونت و تکفیر دو راه یعنی بازگشت به قرآن کریم و اندیشه و ترساندن مردم از عذاب الهی است، بازگشت به خداوند مانع از انجام کارهای خطرناک و خشونت می‌شود و علما و صاحبان قلم و اندیشه باید در این زمینه نقش به‌سزایی ایفا کنند.
یوسف مشریه، از علمای الجزایر نیز طی سخنانی تأکید کرد: الجزایر بزرگترین قربانی پدیده تکفیر است، در دهه نود قرن گذشته میلادی حدود ۲۵۰ هزار نفر از مردم الجزایر به دلیل فتواهای تکفیری کشته شدند و الان نیز به خاطر همین تفکر تکفیری هزاران نفر در سوریه، لیبی و سایر نقاط جهان اسلام کشته می‌شوند.
هشدار نسبت به تلاش بی‌وقفه دشمنان برای ایجاد تفرقه
خلیل حمدان در این زمینه اظهار داشت: دشمن، جنگ جهانی تمام عیاری را علیه سوریه به راه انداخته، امنیت لبنان را هدف قرار داده، روزانه تعداد زیادی از کودکان عراقی را به کام مرگ می‌برد و در ایران نیز به دنبال ایجاد تفرقه قومی است.
دلیل این اقدامات دشمن چیزی نیست جز اینکه این کشورها محور مقاومت را در منطقه شکل می‌دهند و ایران نیز به این خاطر هدف دشمنان قرار گرفته است که پایه و اساس امت اسلامی را شکل می‌دهد و مسئولیت دفاع از مسائل این امت را بر عهده گرفته است.
رئیس شورای سیاسی حزب‌الله نیز در این رابطه گفت: امروز دشمنان، مسلمانان را با جنگ داخلی سرگرم کرده‌اند، امت اسلام در این جنگ به نحوی غرق شده است که گویی هیچ مشکل دیگری غیر از جنگ با یکدیگر ندارند.
احمد محمود کریمه، از علمای برجسته الازهر نیز در ادامه این کمیسیون طی سخنانی با تأکید بر اینکه تفرقه حرام است، گفت: وحدت بر همه ما واجب است و همه ما باید برای گسترش وحدت در جهان اسلام تلاش کنیم.
جمال سیدبی، پژوهشگر و متفکر اسلامی مصر نیز با اشاره به این که هرکس صحبت از وحدت می‌کند، از انگیزه‌های قرآن سخن به میان می‌آورد، بیان کرد: اولین چالش جهان اسلام، تفرقه‌افکنی است، قرآن در این باره می‌فرماید از هم دور نشویم و وقتی از هم دور شوید قدرتتان ضعیف می‌شود.
شیخ احمد الزین، رئیس شورای مرکزی تجمع علمای مسلمان لبنان نیز گفت : اروپاییان سال‌ها با هم جنگیدند، اما امروز می‌بینیم که با هم متحد شده‌اند، چرا ما مسلمانان با هم متحد نشویم، ما باید تفرقه را کنار بگذاریم، لازم است که ما یکپارچه شویم همانطور که قرآن ما را به وحدت دعوت می‌کند.
نیاز به علمایی داریم که متعصب و مذهب‌گرا نباشند
احمد محمود کریمه، از علمای برجسته الازهر تصریح کرد: نشست‌های پیرامون وحدت بسیار مفید است اما باید این نشست‌ها قابلیت اجرایی داشته باشد، ما نیاز به علمایی داریم که متعصب و مذهب‌گرا نباشند و صحابه را بر اهل بیت(ع) و اهل بیت(ع) را بر صحابه ترجیح ندهند.
احمد محمود کریمه خاطرنشان کرد: همه مسلمانان باید به اهل بیت(ع) احترام بگذارند و با استناد به گفتار پیامبر اکرم (ص) درباره احترام به خاندان آن حضرت، همه مذاهب اسلامی باید به اهل بیت(ع) احترام بگذارند.
موسی اشعری، رئیس دانشگاه اندونزی نیز با ارائه مقاله‌ای در کمیسیون اظهار کرد: پیامبر اکرم(ص) بهترین الگو برای همه مسلمانان است و این الگو باید در زندگی روزمره همه مسلمانان حاکم باشد و در نحوه اندیشه و فکر خودمان باید از آن پیروی کنیم.
در پایان این گزارش می‌توان این گونه عنوان کرد که بخش زیادی از محورهایی همچون دوری از تفرقه و اختلافات مذهبی و تلاش برای آزادی قدس شریف و ارائه راه‌کارهایی برای وحدت مسلمانان از موضوعات تکراری است که همه ساله در کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی مورد تأکید می‌گیرد، اما باید امیدوار باشیم که این تصمیمات جنبه اجرایی به خود بگیرد و سازوکارهایی برای اجرای آن در سطح جهان اسلام اتخاذ شود.
