قصه بهترین روش ارائه غیرمستقیم معارف دینی است
خبرنگاران افتخاری/ محمود لطفیان: آیت‌الله قزوینی در جلسه تدوین و بررسی سیاست کلی و راهبردی برنامه کودک و نوجوان شبکه جهانی ولایت، گفت: قصه بهترین روش ارائه غیرمستقیم معارف دینی است، مستقیم‌گویی ممکن است باعث موضع‌گیری مخاطب شود.
به گزارش خبرنگار افتخاری خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، آیت‌الله حسینی قزوینی، رئیس شبکه جهانی ولایت در سومین جلسه تدوین و بررسی سیاست کلی و راهبردی برنامه کودک و نوجوان شبکه جهانی ولایت، گفت: خداوند بر کسانی که برایشان امکان تبلیغ دین فراهم است، ترویج فرهنگ امامت و ولایت را لازم می‌داند، اما مهارت تبلیغ دین، ضرورتی کمتر از اصل تبلیغ ندارد. هستند افرادی که علاقه و همت دعوت مردم به عمل صالح را دارند اما به علت نداشتن مهارت لازم و متناسب نبودن شیوه تبلیغ با مخاطب به موفقیت چندانی دست نیافته‌اند.
وی بیان کرد: امروزه که سخن از دهکده جهانی است همه می‌کوشند در تبلیغات خود از هر وسیله ممکن افکار کودکان، نوجوانان و جوانان ما را به سوی خود جلب کنند. با توجه به استفاده آنهایی که درصدد رسیدن به منافع خود و تسلط بر دیگران با استفاده از شیوه‌های جذاب تبلیغاتی هستند، راه مقابله با آنها نیز باید هنرمندانه و روش‌مندانه باشد تا بتوانند محتواها و معارف قرآنی را در قالب‌های زیبا بیان کنند.
آیت‌الله قزوینی افزود: چه بسیار افرادی که از اندوخته‌های علمی ارزشمند سرشارند اما به دلیل بی‌بهره بودن از روش مناسب در انتقال آن اندوخته‌ها به دیگران ناموفق هستند. آن وقت هم از کار خود خسته و بی‌انگیزه می‌شوند و هم مدت بیشتری از وقت مخاطبان را به هدر می‌دهند. هدف ما در شبکه جهانی ولایت، ارتباطی دوسویه یا رابطه متقابل بین مربی و کودک و نوجوان است همراه با برنامه‌ریزی، انگیزه و نشاط دهی در جهت تغییر در بینش و رفتار مخاطبان.
وی با اشاره به اینکه لزوم مقابله با جنگ نرم دشمن و لزوم بهره‌گیری از روش‌ها و ابزارهای جدید ارتباط ما را بر آن داشت که کارگروه کودک و نوجوان را در شبکه جهانی ولایت فعال کنیم، گفت: ارتباطات محدود و ناقص و صحبت یک طرفه با مخاطب مورد قبول نیست باید تلاش کنیم در برنامه‌های تبلیغی خود در رسانه نیز بیشتر جنبه آموزشی و علمی و هم جنبه احساسی، عاطفی و تعبدی را تقویت کنیم.
وی یادآور شد: امروز شبکه جهانی ولایت که یک شبکه مستقل غیردولتی است و هدف آن پاسخ‌گویی به شبهات و دفاع از حریم تشیع و اندیشه‌های متعالی اسلام ناب محمدی تأسیس شده می‌کوشد با ایجاد مودت بین مسلمانان و دوری از هرگونه اهانت به مقدسات و اعتقادات دیگر فرق اسلامی با عنایت به اهمیت دوران کودکی و نوجوانی در تربیت دینی و شکل‌گیری بنیان‌های اعتقادی و با توجه به نقش بی‌بدیل رسانه جهانی در زایش و پویش تفکر دینی گروه خانواده شبکه ولایت با مدیریت نفیسه فقیهی در نظر دارد به برنامه‌سازی در این حوزه نیر مبادرت کند.
وی شروع کار را برای کودک و نوجوان بسیار مهم ارزیابی کرد و افزود: برای ایجاد ارتباط و تمرکز، مقبولیت و محبوبیت شروع برنامه کودک و نوجوان شبکه جهانی ولایت باید بسیار دقیق و کارشناسی شده باشد. مکتب هنرپرور اسلام با هدف آموزش به قصه، شعر و مثل تشبیه و مسابقه و خنده حلال حکیمانه اهمیت فراوانی داده است. هنر طنز، آینه تمام‌نمایی است تا کژی‌ها و کاستی‌های فردی و اجتماعی را به افراد و اجتماع بنمایاند تا در پی اصلاح آن باشند و از این راه خنده و لبخندی هم بر لب شنوندگان و بینندگان بشکفد.
آیت‌الله قزوینی با بیان خاطراتی از روش تبلیغ حجت‌الاسلام محسن قرائتی در صدا و سیما به عنوان یک مبلغ موفق، افزود: گاهی زمینه‌سازی برای شنیدن به وسیله یک پرسش در ابتدای کلاس و درگیر کردن ذهن مخاطب با موضوع موجب گیرایی و نفوذ کلام در شنونده می‌شود. برگزاری مسابقات جذاب در شبکه جهانی ولایت باعث تحریک حس کنجکاوی مخاطب، تشویق مخاطب به مشارکت در بخث پرورش روحیه خلاقیت مخاطب، مقابله با کم‌رویی مخاطب و بهبود روحیه اجتماعی آنان می‌شود.
وی یادآور شد: استفاده از قصه و داستان نیز که مخاطب بتواند اتفاقات آن را در ذهن خود به سرعت مجسم کند نیز لازم است. در دنیای ناآرام و پرغوغای ما، نه تنها بازار قصه‌پردازی از رونق نیفتاده بلکه رشد این هنر شتاب بیشتری به خود گرفته است. آدمی از همان کودکی شیفته شنیدن قصه و خواندن آن است. این شیفتگی به سبب علاقه‌ای است که انسان‌ها به سرنوشت قهرمان و شخصیت‌های داستان دارد.
رئیس شبکه جهانی ولایت بیان کرد: در قرآن کتاب آسمانی ما حدود 268 داستان وجود دارد که هم جاذبه دارند و هم عبرت‌آموز و گاهی یک داستان می‌تواند جامعه‌ای را امیدوار یا ناامید کند بنابراین باید مراقب تبعات و آثار خروجی آن بود. قصه و داستان بهترین روش ارائه غیرمستقیم معارف دینی است، مستقیم‌گویی ممکن است باعث موضع‌گیری مخاطب شود.
وی عنوان کرد: از جمله فواید روش‌های هنری و رسانه، تقویت و گسترش دانش‌ها و مهارت‌ها مشارکت والدین در امر تربیت، تجربه و لذت انجام کار نیک را چشیدن، پرورش حس مسئولیت‌پذیری تسهیل یادگیری و یاددهی، همراهی با روحیه تنوع‌طلبی مخاطب، تحریک حس زیباگرایی مخاطب است. برنامه‌ها باید هدفمند باشد و مخاطب را به مقصد از پیش تعیین شده به صورت تدریجی و احساس خوشایند همراه با تفکر و تعقل برساند.
شعار شبکه جهانی ولایت در رسانه کودک؛ تأثیرگذاری عمیق‌تر و یادگیری سریع‌تر
آیت‌الله قزوینی یادآور شد: فایده دیگر روش‌های هنری و هنرمندانه برانگیختن حس کنجکاوی مخاطب، کمک به ماندگاری پیام در ذهن مخاطب، دسته‌بندی، نظم و ترتیب و تنوع بخشی در آموزش است. آیت‌الله مشکینی در کتاب «مواعظ العددیه» از زبان پیامبر اکرم(ص) نقل کرده است که حضرت، کودکان را به علت داشتن پنج خصلت دوست داشت که شامل این است که آنها بسیار می‌گریند، با خاک بازی می‌کنند، بدون کینه نزاع و دشمنی می‌کنند، چیزی را برای فردا ذخیره نمی‌کنند و آنکه می‌سازند آنگاه خراب می‌کنند.
وی در پایان بیان کرد: موضوعات مطرح شده در رسانه برای کودکان و نوجوانان باید مورد نیاز مخاطب باشد تا انگیزه مخاطب را برای دیدن و شنیدن بالا برود. باید سعی کنیم آموزش مهارت‌های زندگی به مخاطب و ارائه و معرفی شیوه‌های رفتاری بزرگان و خوبان جامعه مدنظر باشد. هدف ما و شعار ما در رسانه کودک تأثیرگذاری عمیق‌تر، یادگیری سریع‌تر، تمرکز بخشی بهتر، شادی و نشاط بیشتر است. کاربرد ابزارهای مختلف هنری نقش مؤثری در تقویت انگیزه مخاطبان دارد. روح و روان انسان با تنوع سازگاری دارد و عدم تنوع در انسان خستگی روحی و روانی به وجود می‌آورد و ملال‌انگیز می‌شود.
یادآور می‌شود، سومین جلسه تدوین و بررسی سیاست کلی و راهبردی برنامه کودک و نوجوان شبکه جهانی ولایت با حضور حجج‌الاسلام والمسلمین محمود لطفیان سرگزی، از ستاد اقامه نماز استان قم، ابطحی سلطانی، حقیقت، صالحی و افشاری از دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شب گذشته، اول بهمن‌ماه در مرکز آموزش‌های کاربردی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد.
