امکان مقابله با گسترش رقابت‌های تسلیحاتی با تکیه بر گنجینه حکمی قرآن و آموزه‌های نبوی(ص)
گروه اندیشه: رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با بیان این‌که گنجینه بی‌پایانی از نکات حکمی قرآن و آموزه‌های نبوی پیش روی ماست، گفت: این میراث بی‌بدیل می‌تواند مشکلات بشری را حل کند و از گسترش رقابت‌های تسلیحاتی و افراطی‌گری جلوگیری کند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، همایش «فقه هسته‌ای»، صبح امروز 30 بهمن‌ماه در سالن همایش‌های سازمان انرژی اتمی ایران برگزار شد.
بر اساس این گزارش، علی‌اکبر صالحی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به ایراد سخنانی در مورد دیدگاه‌های فقهی در مورد مسئله هسته‌ای پرداخت و اظهار کرد: برای من جای خرسندی است که پیرو پیام رهبر مبنی بر حرمت تولید، انباشت و به کار گیری سلاح هسته‌ای صحبت کنم. از این چشم‌انداز، فرصت خوبی برای اندیشمندان و دین‌پژوهان فراهم شده تا نسبت به تشریح دیدگاه اسلامی و رحمانی آیین اسلام در پرتو این فتوا بپردازند.
جلوگیری از گسترش رقابت‌های تسلیحاتی با میراث بی‌بدیل اسلامی
وی افزود: با نگاهی گذرا به آموزه‌های قرآن و تعالیم رسول اکرم(ص) و خاندان طاهرش، می‌توان دریافت که گنجینه بی‌پایانی از نکات حکمی پیش روی ماست که این میراث بی‌بدیل می‌تواند مشکلات بشری را حل کند و از گسترش رقابت‌های تسلیحاتی و افراطی‌گری جلوگیری کند.
وی با ذکر مثالی گفت: به عنوان مثال، در فرازهای بسیاری از آیات قرآن کریم در شیوه مواجهه با طبیعت و ارتباط و تعامل انسان‌ها با یکدیگر، نمونه‌های درخشانی وجود دارد. برای نمونه آیه شریفه «وَإِذَا تَوَلَّى سَعَى فِی الأَرْضِ لِیُفْسِدَ فِیِهَا وَیُهْلِکَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ وَاللّهُ لاَ یُحِبُّ الفَسَادَ؛ چون برگردد [یا ریاستى یابد] کوشش مىکند که در زمین فساد نماید و کشت و نسل را نابود سازد و خداوند تباهکارى را دوست ندارد»(بقره/۲۰۵) به این نکته اشاره دارد.
وی ادامه داد: در تبیین جلوه‌ای از این آیه باید گفت که در اندیشه اسلامی، طبیعت تجلی محبوب ازلی است و از این رو دارای قداستی بی‌بدیل است که انسان نمی‌تواند آن را به عنوان سرچشمه حیات نابود کند.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران افزود: آیات دیگری که اصولی را تبیین کرده‌اند که جامعه اسلامی بر صراط مستقیم الهی مستدام بماند، عبارتند از: «... وَلاَ تَقْرَبُواْ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ ذَلِکُمْ وَصَّاکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ؛ به کارهاى زشت چه علنى آن و چه پوشیده[اش] نزدیک مشوید و نفسى را که خدا حرام گردانیده جز بحق مکشید اینهاست که [خدا] شما را به [انجام دادن] آن سفارش کرده است باشد که بیندیشد»(انعام/۱۵۱) و «مَّنِ اهْتَدَى فَإِنَّمَا یَهْتَدی لِنَفْسِهِ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا یَضِلُّ عَلَیْهَا وَلاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى وَمَا کُنَّا مُعَذِّبِینَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا؛ هر کس به راه آمده تنها به سود خود به راه آمده و هر کس بیراهه رفته تنها به زیان خود بیراهه رفته است و هیچ بردارندهاى بار گناه دیگرى را بر نمی‌دارد و ما تا پیامبرى برنینگیزیم به عذاب نمی‌پردازیم»(اسراء/۱۵).
کارنامه درخشان فقیهان مجاهد اسلام در ایضاح تعاملات بشری
وی افزود: در رهگذر این تعالیم، کارنامه درخشان فقیهان مجاهد اسلام و علمای تشیع سرشار از باریک‌اندیشی و تدبیرهای کارسازی است که به ایضاح شیوه تعاملات پرداخته است. این میراث بزرگ علمی و فقهی محصول علمایی است که جان خود را صرف استخراج اصول از تعالیم اسلامی، قرآن و سنت نبوی کرده‌اند.
صالحی با بیان این‌که قاعده فقهی «سعی بر فساد» و برخی قواعد فقهی سازوکار حقوقی مستحکمی فراهم کرده که همه از وحی و سیره نبوی نشئت گرفته‌اند، افزود: در تاریخ فقه اهل سنت، باچهره‌هایی مانند شیخ طوسی مواجه می‌شویم که در سایه فکر عمیق خویش، میراثی پیش روی ما گذاشته است تا در شاخه‌های معرفت بشری رهنمای ما باشند.
سوء استفاده غرب از قاعده فقهی «مصلحت»
وی ادامه داد: با ظهور محی‌الدین زمان، امام خمینی(ره)، تفکر شیعه و فقه امامیه وارد مرحله جدیدی از رشد خود شد و در حوزه حقوق بین‌الملل و حقوق بشر و حقوق محیط زیست، یار انسان معاصر گشت. ایشان با دم مسیحایی خود روحی تازه در کالبد انسانی دمید و با عطف توجه به الزامات و مقتضیات زمانه طرحی نو درانداخت.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اظهار کرد: در پرتو تعالیم ایشان، قاعده مصلحت در فقه شیعه با عنایت به زوایای گوناگون آن زمینه‌ای را فراهم کرده تا دیگر مفاهیم فقهی در پرتو این قاعده قرار بگیرد. اصل مصلحت، مجوز شرعی برای هر اقدامی از طرف حکومت اسلامی در جهت حفظ منافع اسلامی را مجاز می‌شمارد.
وی ادامه داد: این قاعده باعث شده تا غربیان کار پاکان را مانند رسم خود بدانند و تصور کنند که مانند تفکر خود که هدف وسیله را توجیه می‌کند، در اسلام نیز به همین گونه است. این تصور برآمده از تعریف مصلحت در اندیشه غربی و تفاوت آن با اندیشه اسلامی است. در تعریف غربی، مصلحت معادل تأمین فایده و متناسب بودن با هدف است که این هدف فردی و گروهی است. اما در اندیشه اسلامی، مصلحت تمامی منافع بشری را در نظر می‌گیرد و همه جوامع انسانی را در بر می‌گیرد.
صالحی همچنین گفت: مقام معظم رهبری در قامت یکی از مبرزترین رهروان فقهی مکتب امام، فتوای تاریخی خود را در حرمت تولید، انباشت و به کارگیری سلاح هسته‌ای صادر نموده تا جلوه‌ای از اندیشه امام در حوزه حقوق بین‌الملل را نشان دهد.
وی با تأکید بر این‌که ایشان رویکرد طرفین غربی را به چالش کشیده است، افزود: فتوای ایشان در متون فقهی دیده می‌شود و این بیانگر رویکرد جهان‌شمول اسلام در رابطه با سلاح کشتار جمعی بود که از تفکر غربی این مسئله خارج است. این فتوا می‌تواند در سطح جهانی هم‌تراز با میثاق‌های جهانی دیگر قرار بگیرد.
