جشنواره «ملکوت» پنجره‌ای به جریان جامع و نوین تمدنی است
گروه اندیشه: رئیس بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء، امروز در نشستی خبری گفت: «ملکوت» جریانی علمی است که از آن به جشنواره تعبیر شده است؛ این جریان و جشنواره، پنجره‌ای است به جریان جامع و نوین تمدنی.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، نشست خبری آئین پایانی جشنواره ملکوت پیش از ظهر امروز، 4 اسفندماه، با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی واعظ جوادی، رئیس بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء، مهدی فیض، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی، حمیدرضا صابرفرزام، سرپرست سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان کشور، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی تقوی، رئیس شورای سیاستگذاری جشنواره ملکوت، حمیدرضا یونسی، دبیر جشنواره و مصطفی امرایی رئیس بینالمللی مرکز بینالمللی نشر اسراء در محل سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان کشور برگزار شد.
در این نشست خبری، حجت‌الاسلام مرتضی واعظ جوادی آملی با قرائت آیه « أَفَلَمْ یَنظُرُوا إِلَی السَّمَاء فَوْقَهُمْ کَیْفَ بَنَیْنَاهَا وَزَیَّنَّاهَا وَمَا لَهَا مِن فُرُوجٍ ، پس آیا به آسمانِ بالای سرشان نگاه نکرده اند که چگونه آن را بنا کرده ایم و زینتش داده ایم و هیچ شکافی برای آن نیست؟ » (ق/6)گفت: خداوند همگان را دعوت کرده تا به ملکوت هستی بنگرند و نه تنها به مُلک هستی نظاره کنند که نگاه خود را به ملکوت که باطن هستی است، بدوزند و از این باطن هستی به نظام خلقت بنگرند.
وی ادامه داد: ملکوت جریانی علمی است که از آن به جشنواره تعبیر شده است ولی اگر بخواهیم آن را تعریف کنیم می‌توان به این صورت گفت که این جریان و جشنواره، پنجره‌ای است به جریان جامع و نوین تمدنی. در جریان این جشنواره یکی از کتب آیت‌الله العظمی جوادی آملی به عنوان«سیرت و صورت انسان در قرآن کریم» مورد مطالعه قرار گرفت ولی در پیشرفت کار چنین دیده شد که این کتاب حلقه‌ای از روند منظومه‌ای است که اهل مطالعه باید همراه خود داشته باشند.
همه انسان‌ها مخاطب قرآنند
وی افزود: هیچ انسانی از خطاب قرآنی بیرون نیست و همه افراد در همه اعصار تا روز قیامت در خطاب قرآنی قرار دارند و در روز قیامت است که حقیقت قرآنی خود را نشان می‌دهد و جلوه‌گری می‌کند. این کتاب مستثار علم است و حقیقت آن با حقیقت ائمه اطهار یکی است آن چنان که حضرت علی (ع) فرموده‌اند ما خاندانی هستیم که علم در میدان و جمال ما شکل می‌گیرد.
رئیس بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء با بیان این که قرآن محل شورش علم‌هاست و علوم انسانی خود را در عرصه قرآنی به خوبی نشان می‌دهد و بقیه علوم نیز همین ویژگی را دارند و در عرصه قرآنی خود نمایی می‌کنند، عنوان کرد: جشنواره ملکوت در دو سطح فعالیت کرده است؛ یک سطح علمی و سطح نظری که کارشناسان این سطح در حال تدوین اصول و قواعد حاکم بر تفکرات علمی هستند و دیگری سطح عموم جامعه است که کوشیده شده همه در هر سطحی بتوانند به این متون علمی رجوع کنند.
علم و دین
وی با بیان این که اندیشه‌ای که در پس جشنواره در قالب یک کتاب در سال جاری مطالعه شد بحث از سیرت و صورت انسان بود، اضافه کرد: این بحث در دستگاه سنگین مطالعاتی حکمت متعالیه بررسی شد و تمام مناهج علمی و برهانی را در خود دارد. در بحث علم دینی باید گفت که همه علومی که بر حسب عقل برهانی نضج می‌یابد به صورت علم اصیل شناخته می‌شوند و همه دانشمندان در این منبع معرفتی راه دارند، در این نوع نگاه عقل در مقابل دین و اسلام نیست بلکه درون حیطه معرفتی اسلام جای می‌گیرد و هر چه عقل به دست می‌آورد نه تنها برای جامعه که برای دین نیز مقبول و پسندیده است.
وی اضافه کرد: در تمدن‌های گذشته، تمدنی را که دین می‌ساخت به گونه‌ای بود و تمدنی را که علم می‌ساخت گونه‌ای دیگر ولی در نگاهی که در این نظام فکری مذکور سامان یافته باشد، عقل و نقل دو حجت الهی برای حقایق تدوینی و تکوینی هستند که یک تمدن واحد را می‌سازند. همه علومی که بشر تولید می‌کنند اگر علم باشد نه ظن، گمان و خیال به میدان می‌پایند.
واعظ جوادی اظهار کرد: چنین نگرشی همه علوم را به ساحت قرآن می‌کشاند و آن‌ها را با هویت قرآنی تعریف می‌کند. اگر تا کنون فلسفه اسلامی و حتی عرفان و اخلاق اسلامی با هویت خاصی شکل می‌گرفت، در این نگاه جریان الهی بودن در متن آن راه پیدا می‌کند و هویت آن‌ها را می‌سازد.
وی به نقلی از آیت‌الله العظمی جوادی‌آملی پرداخت و گفت: ایشان می‌گویند که اگر حوزه علمیه به بحث تفسیر قول خدا می‌پردازد، دانشگاه نیز به به تفسیر فعل خدا می‌پردازد. در واقع فعل خدا و قول خدا محور دانش هستند؛ فعل خدا علم تکوینی و قول خداوند نیز علم تدوینی را شکل می‌دهد.
وی اظهار کرد: این نوع نگرش به علم باعث می‌شود تا بدانیم که همه دانش‌ها به همراه دین هم‌افزایی و هم‌گرایی دارند و ما هیچ علمی را از علم دیگر جدا نمی‌کنیم. ممکن است که انسان‌ها و عالمان به لحاظ انگیزه‌های متفاوت واگرایانه به علوم نگاه کنند اما در اصل و ذات هیچ علمی چنین چیزی نیست و این‌ها هم‌گرایی نسبت به هم دیگر دارند.
رئیس بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسرا، در پایان با بیان این که در میان شخصیت‌های معاصر کسی مانند آیت‌الله العظمی جوادی آملی قرآن را در کنار خود و علم خود در نظر نداشته و در همه آثار ایشان از فقهی، حکمی، فلسفی و ... توجه ویژه‌ای به قرآن دیده می‌شود، گفت: طرح جامع مطالعات منظومه علوم به منظور ایجاد تمدن نوین علمی، در مؤسسه اسراء در دست تهیه است و برای تک تک کلمات این طرح، برنامه و دقت ویژه‌ای مبذول شده است.
