موزه امام علی(ع)؛ گنجینه هنرهای فاخر دینی در پایتخت ایران اسلامی

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، موزه هنرهای دینی امام‌علی(ع) در سال 79 یعنی سالی که دو عید غدیر در آن واقع شده بود و به همین دلیل به نام سال امام‌علی(ع) از سوی مقام معظم رهبری نامگذاری شد تأسیس و در سال 1382 رسماً فعالیت خود را آغاز کرد و اساسنامه این موزه نیز 25 اردیبهشت سال 85 همزمان با روز جهانی موزه به تصویب ریاست سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران رسید.
اما ایجاد موزه هنرهای دینی امام‌علی (ع) در پایتخت ایران اسلامی در راستای تبلور اندیشه دینی در عالم هنر و به منظور توجه به گوهر آفرینشگری (روح خداوند) در نهاد آدمی، شکل گرفته است و مبنای نظرگاه این موزه به هنرهایی است که در نگاه نخست ژرف‌اندیشانه مفهوم امر قدسی را به ذهن متبادر کند و سوی دیگر آن، توجه به هنر معاصر هنرمندان موحد جهان است.
بیش از یک دهه از فعالیت رسمی موزه هنرهای دینی امام‌علی(ع) می‌گذرد و به این بهانه به شکل اختصار درصدد هستیم که فعالیت‌های جاری  در این مکان فرهنگی و هنری را مورد بررسی قرار دهیم که تا چه اندازه منطبق با اهداف از پیش تعیین شده آن است؛ به همین دلیل ابتدا و به شکل فهرست‌وار اهداف و برنامه‌های موزه را براساس آن چه در وب سایت این موزه درج شده است مرور می‌کنیم:

- شناسایی، گردآوری، ساماندهی، نگهداری و معرفی آثار هنرهای تجسمی با گرایش دینی و آثار هنرمندان موحد،
-  انجام پژوهش‌های مربوط به هنرهای دینی و آئینی، فراهم‌سازی محیطی مناسب بر انجام پژوهش‌های هنر دینی،
- معرفی آثار هنری از طریق برگزاری نمایشگاه‌های مختلف، گردآوری و طبقه‌بندی اطلاعات مربوط به آثار هنرهای دینی در ایران و جهان،
- تماس و ارتباط با دیگر مراکز هم سان به منظور فراهم‌سازی فعالیت در راستای اهداف موزه.
 

موزه امام‌علی(ع) در سه بخش فوقانی، میانی و همکف به فعالیت نمایشگاهی و پژوهشی مشغول است

موزه هنرهای دینی امام‌علی(ع)، در سطح نمایشی 2500 متر مربع شامل بخش فوقانی؛ مجموعه آثار مفاخر هنر معاصر، بخش میانی؛ شامل آثار هنرهای دینی و نقاشی(سنتی، قهوه‌خانه‌ای و مدرن) و گرافیک، نگارگری، نقاشیخط، خوشنویسی و هنر چاپ، طبقه همکف شامل نمایشگاه ادواری و مناسبتی، کتابخانه تخصصی،سالن اجتماعات و واحد اداری موزه است.
امیرعبدالحسینی، رئیس موزه هنرهای دینی امام‌علی(ع) در مورد تحقق اهداف عنوان شده این موزه  با توجه به امکانات سخت‌افزاری آن حداقل در زمان مدیریتش بر برنامه‌های آن به ایکنا می‌گوید: بدون اغراق در طول یک سال مسئولیتم کارهای متفاوتی در این موزه به انجام رسید و همان گونه که مستحضرید این موزه با دو رویکرد اصلی برپایی نمایشگاه‌های محیطی و گنجینه‌ای و نمایشگاه‌های ادواری با مضامین دینی و مذهبی فعالیت می‌کند و از آنجا که نام هنرهای دینی را یدک می‌کشد اهم  برنامه‌های انجام شده چنین ماهیتی داشته است.
 

فعالیت‌های پژوهشی راهکاری برای جبران کمبود فضاهای نمایشی موزه است

اما واحد پژوهشی موزه هنرهای دینی امام‌علی(ع) نیز به انجام پژوهش و تحقیقات در زمینه هنرهای دینی و برگزاری نشست‌های تخصصی در راستای تحقق آرمان‌های دینی می‌پردازد که عبدالحسینی در شرح فعالیت‌های به انجام رسیده این واحد در طول یک سال گذشته به ایکنا می‌گوید: به هر حال کمبود فضاهای نمایشگاهی در عرضه مطلوب آثار هنرمندان یک نقص بزرگ است و لذا باید با برگزاری برنامه‌هایی این نقیصه را جبران کرد لذا در کنار رویدادهای نمایشگاهی رویکرد دیگر این موزه پرداختن به جنبه‌های آموزشی و پژوهشی است که در یک سال گذشته جهش خوبی در این حوزه و برگزاری نشست‌های پژوهشی در سطح دانشگاهی  با محور هنر دینی داشتیم.
وی ادامه داد: با وجود آن که فضای نمایشگاهی این موزه محدود است اما در کنار اماکنی همچون موزه هنرهای معاصر تهران، مؤسسه فرهنگی و هنری صبا، خانه هنرمندان ایران، فضای موجود در این موزه جزء اصلی سرانه‌های فضاهای نمایشی کشور محسوب می‌شود که هم به شکل ثابت در بخش گنجینه و هم ادواری در بخش دیگر نگارخانه‌ای آن مناسبتی به عرضه آثار هنرمندان  به شکلی داخلی، ملی و بین‌المللی مشغول است.
اما از جمله بخش‌های ویژه موزه هنرهای دینی امام‌علی(ع) کارگاه مرمتی آن است که فعالیت رسمی خود را از سال 89 با کار در حوزه‌هایی مانند احیای آثار آسیب‌دیده هنری و تاریخی موزه، ایجاد شناسنامه حفاظتی و مرمتی برای هر یک از آثار موزه، کنترل و ایجاد شرایط  مناسب حفاظتی از آثار موزه آغاز کرده است و همچنان هم این فعالیت را به شکل تخصصی و با در اختیار گرفتن توان فنی و تخصصی کارشناسان پی می‌گیرد.
 

برگزاری مراسم‌ نکوداشت چهره‌های شاخص علمی و فرهنگی از جمله برنامه‌های ثابت این موزه است

برگزاری مراسم‌های نکوداشت چهره‌های شاخص فرهنگی و هنری به ویژه در حوزه هنرهای تجسمی از جمله فعالیت‌های مؤثر و مستمر این موزه از بدو تأسیس است که در سال گذشته با جدیت بیشتری دنبال شد و همین اواخر یعنی 10 اسفند نیز آخرین آئین نکوداشت با حضور مسئولان فرهنگی و هنری کشور در تجلیل از ایرج نعیمایی؛ پیشکسوت خوشنویسی و قرآن‌پژوه برگزار شد.
ایرج نعیمایی، هنرمند خوشنویس در مورد برگزاری چنین مراسم‌های نکوداشتی به ایکنا می‌گوید: قطعاً نکوداشت هنرمندان، بیشتر از آن که تجلیل از فرد خاصی باشد، تجلیل از هنری است که به دست آنها در حال انجام است و موزه امام‌علی(ع) جزء مراکزی فرهنگی و هنری است که در این امر پیشتاز است.
 

مؤثر بودن نکوداشت‌های هنری بر روی نسل جوان به شرط بازتاب مطلوب رسانه‌ای

وی به اهمیت برگزاری این مراسم‌ها در عرصه فرهنگ و هنر اشاره کرده و ادامه می‌دهد: در شرایطی که مردم و به ویژه نسل جوان الگوپذیری از جریان‌های و شخصیت‌های ناهنجار و بی‌اخلاق دارند، پرداختن به شخصیت والای هنرمندان و زحمتی که آنها طی چند دهه در عرصه هنر متعالی کشیده‌اند می‌تواند به عنوان الگو و سرمشق در زندگی آنها نقش‌آفرینی کند مشروط بر این که این‌گونه اقدامات بازتاب مطلوب رسانه‌ای داشته باشد.
این قرآن‌پژوه در ادامه اظهار می‌دارد: در موزه هنرهای دینی امام‌علی(ع) و اماکن دیگر فرهنگی و هنری اقدامات ارزنده، فاخر و مؤثری اتفاق می‌افتد اما به دلیل فقدان پوشش رسانه‌ای مؤثر کمتر کسی از آنها با خبر می شود.
رئیس موزه هنرهای دینی امام علی(ع) در مورد مراسم‌های نکوداشت برگزار شده در این موزه به منظور تجلیل از هنرمندان قرآنی و دینی به ایکنا می‌گوید: نسل جوان بی‌انگیزه شده و از انجام کارهای فرهنگی و هنری بیشتر از این که به اصل هنر توجه کند درگیر حواشی و جریانات زودگذر می‌شود، تصور نمی‌کنم که برگزاری چنین مراسم‌هایی نتواند آن چنان انگیزه‌ای در میان هنرمندان جوان ایجاد کند اما بی‌فایده هم نیست و حداقل در معرفی مفاخر فرهنگی و هنری به علاقه‌مندان کمک می‌کند.
 

ارائه خدمات نمایشگاهی با بازیدکنندگان و میهمانان نوروزی

وی در مورد فعالیت این موزه در ایام نوروز به منظور پرکردن اوقات فراغت مردم نیز می‌گوید: فعالیت‌های این موزه در حوزه هنر تخصصی و حرفه‌ای است و کمتر به مبحث تفریح و پر کردن اوقات فراغت توجه دارد، با این وجود با توجه به رسالت موزه‌ای که داریم همچون سال گذشته به شرط صدور مجوز از سازمان که البته مواردی هم طرح شده است، فضاهای نمایشگاهی موزه هنرهای امام‌علی(ع) به روی بازدیدکنندگان و میهمانان نوروزی باز است.
عبدالحسینی در پایان گفت: بخش‌های دیگری همچون نگارخانه لاله، موزه عکسخانه شهر و باغ موزه امام‌علی(ع) از جمله مراکزی است که زیرنظر این موزه در ایام تعصیلات نوروزی به شرط کسب مجوز از سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران با به نمایش گذاشتن آثار هنرمندان گوناگون به ارائه خدمات مشغول خواهند بود.
علاقه‌مندان به منظور استفاده از برنامه‌های فرهنگی و هنری موزه هنرهای دینی امام‌علی(ع) می‌توانند به نشانی   تهران - خیابان حضرت ولی‌عصر (عج)- روبروی بزرگراه نیایش - بلوار اسفندیار - شماره 35 مراجعه کنند.