سهم 10 درصدی بازی‌های رایانه‌ای ایرانی از فروش 50 میلیونی

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، حدود شش سال از فعالیت رسمی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای که از آن به عنوان متولی عرصه هنر – صنعت گیم کشور یاد می‌شود، می‌گذرد. مجموعه‌ای که با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و براساس فرآیندی حرفه‌ای و مبتنی بر خواست و نیاز جامعه و تأکید مسئولان بلند پایه کشور به ویژه رهبر فرزانه انقلاب، تأسیس و راه‌اندازی شد.
این بنیاد با رویکرد – برنامه با محور اعتمادسازی، جریان‌سازی، فرهنگ‌سازی، جایگزینی بازی ایرانی به جای تولیدات خارجی و توجه به ظرفیت‌های بالقوه این مجموعه و تلاش در جهت بالفعل کردن این ظرفیت‌ها در قالب برنامه‌های کوتاه، میان و دراز مدت وارد عرصه گیم شد.
صنعت گیم با وجود قدمت چند دهه در دنیا، در ایران حوزه‌‌ای جدید تلقی می‌شود و پیش از راه‌اندازی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به عقیده بسیاری از صاحب‌نظران فعالیت‌ها در این گستره ناچیز، پراکنده و غیرملموس بوده است.
حمایت از جریان تولید، شناسایی ظرفیت‌های جدید، سیاست‌گذاری در حوزه اجرا و تبیین فرآیند عرضه تولیدات داخلی به همراه تدوین نظام رده‌بندی سنی برای سالم‌سازی محصولات وارداتی و تولید داخل متناسب با گروه‌های مختلف مخاطب از برنامه‌هایی است که در این سال‌ها در قالب فعالیت‌های بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای رخ‌نمایی کرده است.
این بنیاد با وجود تنگناهای مالی بسیار، نبود ردیف بودجه مستقل و عدم تامین منابع مناسب، اکنون به عنوان مجموعه‌ای کاملا تخصصی و حاکمیتی برای صیانت از حوزه گیم و فعالان این عرصه ایفای نقش می‌کند.

اعتبارات بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای از بدو تأسیس

شورای انقلاب فرهنگی پس از تأکیدات مقام معظم رهبری، مصوبه‌ای را گذراند و تصمیم‌گیری شد تا در قالب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، یک جایگاه فرا وزارتی تشکیل شود که در زمینه بازی‌های رایانه‌ای با عملکرد، نخست محتوای بازی پایش و نظارت شود دوم از محصولات داخلی با محتوای ارزشی حمایت و سوم زیرساخت‌های فناورانه سخت‌افزاری و نیروی انسانی تولید بازی در بنیاد مورد حمایت قرار گیرد.

در ابتدا که این بنیاد تأسیس شد، تعداد بازی‌ها شاید به پنج مورد نیز نمی‌رسید در هفت سال فعالیت این مجموعه، 67 میلیارد تومان براساس برنامه ارائه شده درخواست بودجه شد که در سال اول یک میلیارد و سال بعد به سه میلیارد تبدیل شد و همین طور ادامه پیدا کرد و در سال آخر 17 میلیارد و در سال 92، احتمال اختصاص دو میلیارد است.

از کل بودجه درخواستی(67 میلیارد تومان) در سال‌های فعالیت بنیاد تاکنون بیش از 15 میلیارد به این مجموعه پرداخت شده است که این نشانگر این است که تنها برای 27 درصد برنامه‌های ارائه شده اعتبار مالی به این مجموعه داده شده است.
میزان اعتبار مالی ارائه شده به بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در طول هفت سال فعالیت این مجموعه و در برابر با کارهای انجام شده (راه‌اندازی جریان تولید گیم در کشور، حمایت از تولیدکنندگان، برپایی سه دوره نمایشگاه و جشنواره، نمایشگاه‌های استانی، حضور در مجامع و رویدادهای داخلی و خارجی، راه‌اندازی سازمان نظام رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای، راه‌اندازی انستیتو ملی بازی‌سازی و مرکز رشد، راه‌اندازی دانشکده گیم، مالکیت ساختمان محل استقرار بنیاد و...) ناچیز است.
از 200 بازی رایانه‌ای تولید شده، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای توانست در زمینه تولید 120 بازی به صورت مستقیم با زیرساخت‌های که فراهم شده بود، مشارکت داشته باشد.

حضور بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در نمایشگاه‌های خارجی

پنج سال پیش، زمانی که ایران برای نخستین‌بار در نمایشگاه گیمزکام آلمان شرکت کرده بود، رسانه‌های غربی زمانی که محصولات ایرانی را می‌دیدند برای‌شان تعجب‌آور بود که چگونه جمهوری اسلامی توانسته به تولید بازی دست یابد و این توجه آنها به تولید بازی رایانه‌ای در ایران، نشانگر اهمیت تولید بازی رایانه‌ای در کشورهای غربی است.

سالانه بیش از 50 میلیون نسخه بازی‌های رایانه ای در ایران به فروش می‌رسد که سهم بازی‌های ایرانی تنها 10 درصد است. سهم خرید بازی در ایران ماهانه سه نسخه است در حالی که این رقم در آمریکا به دلیل گرانی بازی‌ها، سالانه سه نسخه است.
GTA که جزو سبک‌های خشن و نامناسب است، در رده اول بازی‌های رایانه‌ای فرزندان این مرزوبوم قرار دارد که این مهم بسیاری از خانواده‌ها را نگران کرده است، زیرا در آینده این نوع بازی‌ها مشکلات و ناهنجاری‌های اجتماعی را به وجود خواهد آورد.

فرصت‌های شغلی در حوزه بازی‌های رایانه‌ای

در آینده، بیشترین رشد در بازار بازی‌های رایانه‌ای متعلق به بازی‌های گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها خواهد بود.
بیش از دو هزار فرصت شغلی در 150 مؤسسه ایجاد شده، که 110 موسسه مبادرت به تولید بازی‌های رایانه‌ای و مابقی مؤسسات در توزیع آن ایفای نقش می‌کنند.
بازار جهانی بازی‌های رایانه‌ای اعم از تجهیزات و نرم‌افزار در سال 2011 حدود 52 میلیارد یورو بوده است. رشد این صنعت از سال 2005 تا 2009 میلادی سالانه معادل 6/10 درصد بوده است.
میانگین سنی کاربران ایرانی 16 سال و میانگین سنی شروع بازی 8 سال است. همچنین 68 درصد کاربران را پسران تشکیل می‌دهند و 20 میلیون کاربر گیم در ایران وجود دارد.
46 درصد کاربران ایران هر روز بازی رایانه‌ای می‌کنند و میانگین بازی در هفته 5/15 ساعت برآورد شده و 60 درصد این افراد برای بازی کردن از کامپیوتر استفاده می‌کنند.
40 میلیون ساعت روزانه صرف بازی‌های کامپیوتری می‌شود که بازار بزرگی را ایجاد کرده است.
اکنون بیش از 150 ژانر گوناگون برای بازی‌های یارانه‌ای مختلف وجود دارد که با ورود کنسول‌های جدید نسل 5 و 6 و 7، یک جهان جدید برای بچه‌ها به وجود آمده که بچه‌ها با آن بازی نمی‌کنند، بلکه با آن زندگی می‌کنند.
در ایران اولین کنسول‌های بازی به نام آتاری، 30 سال قبل وارد شده و تنها پنج سال است که به طور جدی به این فکر افتاده‌ایم که خود تولیدکننده بازی باشیم.
در بنیاد بازی‌های یارانه‌ای، برای کاهش آسیب‌ها نظام رده‌بندی سنی تدوین شده تا با استفاده از این رده‌بندی، بتوانیم آسیب‌ها را به فرصت تبدیل کنیم.

دستاوردها و فعالیت‌های بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای
مطالعه و تدوین برنامه‌ راهبردی و چشم‌انداز صنعت بازی‏‌های رایانه‏‌ای در افق ایران 1404، حمایت از تولید، توزیع و عرضه بیش از 120 بازی رایانه‌ای ایرانی، صدور بیش از 4500 مجوز تولید، توزیع، موسسات، مسابقات و گیم‌نت‌ها، تدوین نظام ملی رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای ESRA، تحلیل محتوا و رده‌بندی سنی بیش از 2500 عنوان بازی رایانه‌ای داخلی و خارجی، ساماندهی و مدیریت بازار مصرف بازی‌های رایانه‌ای، برنامه‌ریزی و تولید محتواهای آموزشی با هدف ترویج فرهنگ استفاده صحیح از بازی‌های رایانه‌ای، حضور فعال بازی‌های ایرانی در مجامع، نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های بین‌المللی و منطقه‌ای، معرفی ایران به عنوان کشور پیشرو منطقه خاورمیانه و جهان اسلام در تولید بازی‌های رایانه‌ای، کسب عناوین بین‌المللی توسط بازی‌های رایانه‌ای ایرانی در نمایشگاه و جشنواره‌های معتبر جهان، برنامه‌ریزی در جهت توسعه و رونق فروش بازی‌های رایانه‌ای در بازارهای داخلی، توزیع عناوین مختلف بازی‌های ایرانی در بازارهای بین‌المللی و منطقه‌ای، راه‌اندازی انستیتو ملی بازی‌سازی ایران و آموزش و تربیت بیش از 300 دانش‌پذیر در رشته‌های مختلف بازی‌سازی، راه‌اندازی مرکز رشد بازی‌های رایانه‌ای و حمایت از 30 تیم دانشجویی، حمایت از جشنواره‌ها و مسابقات دانشجویی در دانشگاه‌های مختلف کشور، راه‌اندازی مرکز آموزش علمی کاربردی بازی‌سازی بنیاد(دانشکده گیم) با حضور بیش از 100 دانشجو در 2 دوره، طراحی، تدوین و تصویب رشته بازی‌سازی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، تألیف، ترجمه و انتشاربیش از 100 عنوان کتاب، نشریه، مقاله و فیلم‌های آموزشی، برگزاری موفق سه دوره نمایشگاه و جشنواره بازی‌های رایانه‌ای تهران با حضور جدیدترین بازی‌های ایرانی، حضور مؤثر و فعال در نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های داخلی، برگزاری پنج دوره نمایشگاه بازی‌های رایانه‌ای در استان‌های کشور با همکاری نهادهای استانی، اجرای طرح‌های ملی پیمایش آماری و ارزیابی میزان مصرف بازی در کشور و اجرای بیش از 150 پروژه مطالعاتی و تحقیقاتی در موضوعات مختلف بازی‌های رایانه‌ای از دستاوردهای بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به شمار می‌رود.

بازار سرمایه‌گذاری صنعت بازی‌های رایانه‌ای

اکنون عرصه بازی‌های رایانه‌ای به عنوان حوزه‌ای فراگیر، با اهمیت و دارای مخاطب انبوه در اغلب کشورهای جهان به شمار می‌رود و بسیاری از جوامع دارای این صنعت سرمایه‌گذاری، بازاریابی گسترده و حرکت در مسیر پیشرفت را برای تثبیت جایگاه خود در دنیای گیم به عنوان رویکرد غالب در دستور کار دارند.
جمهوری اسلامی ایران به عنوان نخستین کشور جهان اسلام که از این صنعت بهره‌مند است، با داشتن رتبه ممتاز در میان تولیدکنندگان گیم شناخته می‌شود. جایگاهی که به باور بسیاری از کارشناسان با توجه جدی، اختصاص بودجه و منابع مالی مناسب، حمایت از بخش خصوصی و پرهیز از موازی‌کاری مجموعه‌های غیرمسئول و تجمیع سرمایه از طریق نهاد متولی و سرریز کردن آن در حوزه تولید و عرضه تثبیت خواهد شد.
واگذاری امور مرتبط با این عرصه به نهاد متولی از قبیل صدور مجوز‌ها، شناسه(هولوگرام) نشر و کیفیت، کنترل و نظارت بر بازار گیم، ساماندهی گیم‌نت‌ها و... می‌تواند در ایجاد ثبات، عمل به برنامه‌ها و از بروز ناهماهنگی در اجرا جلوگیری کند. بدیهی است که با مشخص شدن گستره فعالیت‌ها و نبود موازی‌کاری و تداخل، نهاد متولی می‌تواند پاسخگوی امور مرتبط باشد.
به اعتقاد صاحب‌نظران با ایجاد جریان متنوع تولید بازی در کشور و حضور جوانان علاقه‌مند به این صنعت و تربیت نیروی انسانی کارآمد و گسترش آموزش در این عرصه، شکل‌گیری جریات توزیع منسجم، علمی - حرفه‌ای متناسب با برنامه‌های ارایه شده نهاد متولی گیم کشور بیش از پیش برای ایجاد چرخه اقتصادی و درآمدزایی فعالان حوزه گیم ضروری است.

دستیابی به برنامه‌های کلان ایران 1404 با صنعت بازی‌های رایانه‌ای
هر چند اصرار بر اجرای برنامه‌های ارائه شده برای دستیابی به برنامه کلان ایران 1404 که نوید بخش ایران پیشرو در همه زمینه‌ها در منطقه است، با تقویت هنر – صنعت گیم که به گفته بسیاری از صاحب‌نظران از صنایع درآمدزا و با اهمیت که اشتغال‌زایی و شکوفایی اقتصادی در پی دارد، می‌تواند در اولویت برنامه‌ریزان در عرصه‌های اقتصادی و فرهنگی قرار گیرد.
تحقق برنامه‌های ارائه شده منوط به همراهی نهادهای فرهنگی و سایر دستگاه‌ها و پرهیز از آزمون و خطا در حصول به نتیجه در قالب تقویم زمانی تعیین شده برنامه کلان صنعت گیم ایران در افق 1404 است.

صنعت گیم، نوک پیکان فرهنگی کشور

صنعت گیم می‌تواند در عرصه جنگ نرم دشمن به عنوان نوک پیکان فرهنگی کشور عمل کرده و همانگونه که رهبر معظم انقلاب بارها تأکید فرموده‌اند با تولید بازی‌های مفید که چاشنی جذابیت، تکنیک را با خود داشته پیام‌رسان انقلاب اسلامی باشد.
صنعت گیم، دارای ظرفیت‌های بسیار و نیازمند همراهی دستگاه‌ها و گذر از تنگناها و مشکلات اجرایی برای تحقق برنامه هاست.     

سبک‌های پرطرفدار بازی‌های رایانه‌ای در ایران

صنعت گیم در ایران با حدود 20 میلیون نفر کاربر فعال از ارکان پرطرفدار صنعت سرگرمی  با تنوع  گروه‌های سنی در مقایسه با دیگر بخش‌های فرهنگی و هنری نظیر سینما به شمار می‌رود.
براساس اعلام منابع رسمی و آماری حدود 46 درصد کاربران روزانه با گیم سروکار دارند و میانگین بازی در هفته 15/5 ساعت و 60 درصد این افراد برای بازی کردن از رایانه استفاده می‌کنند.
بر این اساس 40 میلیون ساعت روزانه صرف بازی رایانه‌ای می‌شود، اکنون بیش از 150 ژانر برای بازی‌های مختلف وجود دارد که با ورود کنسول‌های نسل جدید، فضای جدیدی برای گروه‌های سنی بخصوص  نوجوانان و جوانان به وجود آورده است.
در طول سال‌های اخیر با ایجاد جریان جدی گیم در کشور بیش از دو هزار فرصت شغلی بوجود آمده است.
این فرصت‌های شغلی در قالب راه‌اندازی 150 موسسه که 110 موسسه به امر تولید بازی و مابقی مجموعه یادشده به حوزه توزیع گیم مشغول هستند، در کشور ایجاد شده است.

سبک ورزشی، پرطرفدارترین سبک بازی‌های رایانه‌ای
براساس اعلام  سازمان رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای(اسرا) از میان سبک‌های بازی در ایران، سبک ورزشی پرطرفدارترین گونه به شمار می‌رود. براین اساس، سبک‌های ورزشی با 1/22 درصد، داستانی- معمایی با 3/16 درصد، اکشن با 2/15 درصد، مسابقه‌ای با 1/ 14 درصد، مبارزه‌ای با 6/12 درصد و استراتژی با 7 /10 درصد از سبک‌های پرطرفدار بازی رایانه‌ای در ایران محسوب می‌شود.
همچنین سبک‌های نقش آفرین با 0/3 درصد، تخته‌ای/پازل با 8/2 درصد، شبیه‌سازی با 9/1 درصد و دوبعدی با 0/1 درصد در رده‌های بعدی گونه‌های پرطرفدار گیم در کشور قرار دارند.
بر اساس این گزارش، سالانه بیش از 50 میلیون نسخه بازی رایانه‌ای در ایران به فروش می‌رسد که سهم بازی‌های ایرانی 10 درصد است.
بسیاری از صاحب‌نظران نبود قانون کپی رایت، نبود نظارت بر ورود بازی‌های خارجی و بازار مصرف به همراه ارزانی عرضه این قبیل محصولات در مقایسه با کالای ایرانی را از دلایل فروش بالای گیم خارجی عنوان می کنند.
صدور مجوز نشر بیش از 2700 بازی ایرانی و خارجی در سال 92
معاونت نظارت و ارزشیابی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای اعلام کرد که مجوز نشر 2 هزار 794 بازی ایرانی و خارجی از ابتدای سال 92 تا نیمه اسفند ماه صادر شده است.
از ابتدای فروردین ماه سال جاری تا نیمه اسفندماه مجوز ساخت 53 عنوان بازی ایرانی در گونه‌های مختلف صادر شد.
بر اساس اعلام معاونت نظارت و ارزشیابی این بنیاد در سال 92 ، مجوز برگزاری چار مسابقه بازی‌های رایانه‌ای صادر و 14 مؤسسه تولید و تکثیر گیم نیز پروانه فعالیت دریافت کرده‌اند.
همچنین مجوز نشر 882 بازی ایرانی ویژه گروه سنی کودک و نوجوان تا پایان آبان ماه امسال صادر و 11 بازی آنلاین ایرانی تا ابتدای زمستان 92 ساخته شد.
مجوز ساخت 32 عنوان بازی ایرانی در نیمه اول و 21 عنوان در شش ماهه دوم  سال جاری صادر شده است.