محمد بابایی، مدیر اجرایی و ارتباطات مرکز طبع و نشر قرآن کریم در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، با بیان اینکه عمده فعالیتهای تحقیقاتی مرکز که در سال گذشته آغاز شده بود، در همان سال به اتمام رسید، اظهار کرد: آثاری نظیر «صحیفه سجادیه»، «نهجالبلاغه»، «مفاتیحالجنان» و «محصف جمهوری اسلامی» در این لیست قرار دارند.
رونمایی از قرآن دانشآموزی در اوایل سال جاری
وی در ادامه به قرآن دانشآموزی اشاره کرد و گفت: در روزهای پایانی سال 92 کار چاپ این قرآن نیز به اتمام رسید، اما از آنجا که روزهای پایانی سال زمان مناسبی برای برگزاری مراسم رونمایی نیست، رونمایی این اثر را به اوایل سال جدید موکول کردیم.
بابایی همچنین درباره علت تأخیر پیش آمده در چاپ قرآن دانشآموزی اظهار کرد: درباره علت تأخیر در چاپ این اثر باید به اختلاف نظر پیش آمده در ویرایش ادبی و همچنین «کدنویسی» این مصحف شریف به منظور قابل استفاده شدن با قلمهای هوشمند اشاره کرد.
قرآن جمهوری اسلامی با شیوه اعرابگذاری هندی
وی همچنین به مصحف جمهوری اسلامی با شیوه اعرابگذاری هندی اشاره و اظهار کرد: هر کشور زبان مخصوص به خود را دارد و باید از شیوه اعرابگذاریِ خاص آن کشور برای قرآن مخصوص به آن استفاده کرد. در منطقه شبه قاره نیز حدود یک میلیارد مسلمان در کشورهایی نظیر هند، پاکستان، مالزی، اندونزی، بنگلادش و ... زندگی میکنند.
بابایی ادامه داد: مرکز طبع و نشر قرآن کریم برای کشورهای شبه قاره هند، قرآن را با شیوه اعرابگذاری هندی با مستندسازی بسیار مطلوب فراهم کرده است. البته این مرکز تنها فایل الکترونیکی این مصحف را آماده میکند و چاپ آن مثل قرآن جمهوری اسلامی با شیوه اعرابگذاری مصری برعهده سازمانها و نهادهای متولی آن است.
وی در ادامه به تشریح تفاوت میان اعرابگذاریهای مرسوم پرداخت و اظهار کرد: برای مثال کلمه «یقولون» در قرآن کمعلامتِ مرکز طبع و نشر قرآن کریم، دارای یک فتحه روی حرف «ی» و یک فتحه روی حرف «نون» است؛ در شیوه مصری و عربی علاوه بر دو اعراب مذکور، روی «قاف» و «لام» ضمه افزوده میشود و در شیوه اعرابگذاری هندی غیر از چهار اعراب، روی هر دو «واو» هم علامت سکون قرار میگیرد.
بابایی با بیان اینکه اسکلت خط نسخ هندی نیز تفاوتهایی با نمونههای فارسی و عربی در شیوه خوشنویسی دارد، عنوان کرد: هماکنون نسخه اصلی قرآن با اعرابگذاری هندی آماده شده است که باید با کیفیتی مناسب به چاپ برسد.
قرآن دانشجویی
مدیر اجرایی و ارتباطات مرکز طبع و نشر قرآن کریم به اقدام دیگر این مرکز در سال جدید اشاره و عنوان کرد: «قرآن دانشجویی» نیز در این مرکز در حال آمادهسازی است. البته تمام مراحل تألیف، ویرایش، صفحهبندی و ... به اتمام رسیده است و منتظر چاپ آن هستیم.
وی با بیان اینکه در نشر الکترونیک قرآن دانشجویی از ابزارهایی متناسب با فضای دانشجویی استفاده شده است، ادامه داد: در نگارش و نشر الکترونیک این اثر از نرمافزارهای مناسب برای دانشجویان و همچنین برخی ارجاعها به سایت مرکز استفاده شده است.
قرآن 120 حزبی
بخش دیگری از سخنان بابایی به چاپ قرآن کریم به شکل 120 حزبی اختصاص داشت. وی گفت: این قرآن کریم برای مساجد و مجالس ختم چاپ میشود. در زمانهای گذشته، ناشران، قرآنهایی را که در انبارها مانده بود در قالب 120 حزبی دوباره جلد میکردند که محصول مناسبی نبود.
وی در تبیین چرایی مناسب نبودن قرآنهای موجود در مجالس که براساس حزبهای قرآن چاپ شدهاند، اظهار کرد: معمولاً یک جلد از اول تا آخر حزب را تشکیل میدهد که معنی آیات گاه با تمام شدن آیه به پایان نمیرسد و در ادامه آیه بعدی که در حزب بعدی است میآید که ناشران به آن توجهی ندارند و به همان شکل آنها را چاپ میکنند.
بابایی ادامه داد: مرکز طبع و نشر قرآن کریم، قرآن 120 حزبی را با تحقیقات جدید و با توجه به معنای آیات آماده کرده است. برای نمونه در جزء چهارم قرآن کریم، حزب در آیه 24 سوره «نساء» به اتمام میرسد، در حالی که معنای آیات تا انتهای آیه 25 ادامه دارد که این موارد اصلاح شده است.
مدیر اجرایی و ارتباطات مرکز طبع و نشر قرآن کریم با بیان اینکه قرآن 120 حزبی در قطع وزیری و با خط درشت، با صفحهبندی مناسب چاپ میشود، گفت: تحقیقات در حوزه کتابت، نظارت بر چاپ، خوشنویسی و ... که جزء فعالیتهای مرکز است به روال خود انجام میشود.
قرآن مصری را به هند فرستادند
بابایی همچنین از اشتباه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ارسال قرآن جمهوری اسلامی با شیوه اعرابگذاری مصری به پاکستان خبر داد و اظهار کرد: علیرغم حضور دو معاون از معاونان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جلسات کارگروه ویژه، تعدادی قرآن کریم با شیوه اعرابگذاری مصری که برای توزیع در منطقه کشورهای عربی به ویژه حوزه بیداری اسلامی چاپ شده بود، به کشور پاکستان که در حوزه شبهقاره قرار دارد، ارسال شده است.
وی با بیان اینکه این قرآن در دولت دهم چاپ و در دولت یازدهم توزیع شده است، اظهار کرد: به احتمال فراوان، تغییر مدیران در وزارت ارشاد از دولت دهم به یازدهم باعث بروز این اشتباه شده که امید است پس از چاپ قرآن با شیوه اعرابگذاری هندی دیگر شاهد این مسائل نباشیم.
تولید «نرمافزار جامع رسم کلمات قرآن کریم»؛ خدمت بزرگ مرکز طبع و نشر
بخش پایانی سخنان بابایی به معرفی یک نرمافزار اختصاص داشت که وی در این باره گفت: یکی از فعالیتهای بسیار اساسی و مهم مرکز طبع و نشر قرآن کریم تولید «نرمافزار جامع رسم کلمات قرآن کریم» است که در نوع خود بینظیر محسوب میشود.
مدیر اجرایی و ارتباطات مرکز طبع و نشر قرآن کریم اظهار کرد: در این نرمافزار تک تک کلمات قرآن کریم به تفکیک در جدول درج شدهاند و برای آنها نظرات درج شده در کتابهای معتبر علم نشر از قرن چهارم تا امروز قید شده است.
وی ادامه داد: همچنین درباره شیوه نگارش کلمات در این نرمافزار نیز استفاده از 30 مصحف معتبر جهان اسلام به تفکیک، ویژگی خاصی به آن میدهد. در مجموع این نرمافزار وسیله مناسبی برای محققان، کاتبان وحی و دستاندرکاران نشر محصف شریف است که جمعآوری محتوا برای آن در حال تکمیل بوده و انتظار میرود در سال جاری منتشر شود.