به گزارش خبرنگار افتخاری خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، حجتالاسلام والمسلمین احمد لطفیان سرگزی، امام جمعه نیکشهر در این نشست با اشاره به نقش استثنایی نماز در تنظیم انگیزههای روانی فرد و تأمین فضای مساعد برای تحمل بارهای سنگین وظیفه در جامعه، بیان کرد: براساس آیه 71 سره مریم اراده حتمی و تغییرناپذیر الهی بر این قرار گرفته که همه انسانها اعم از کافر و مؤمن به جهنم برده شوند و مؤمنان که مرزهای بندگی را رعایت کردند را از آن نجات دهند و کفار و ستمگران را در آن به حال خود واگذارند.
وی ادامه داد: البته عبور مؤمنان از جهنم برای مشاهده عذاب است تا بیشتر به منَت الهی آگاه شوند و لذت نعمتهای بهشت را بیشتر احساس کنند. وقتی «عبدالله بن رواحة» صحابی بزرگوار پیامبر اعظم(ص) میخواست به جنگ «موته» برود مسلمانان برای وداع آمدند، او گریه کرد و گفت «متوجه باشید که به خدا سوگند من محبتی به دنیا و علاقهای به شما ندارم ولکن گریهام برای این است که از رسول خدا(ص) شنیدم که این آیه را میخواندند (و ان منکم الا واردها کان علی ربک حتماً مقضیاً) و من فهمیدم که ناگزیر داخل آتش میشوم اما نمیدانم چطور بیرون بیایم».
وی عنوان کرد: آیا نجات ما حتمی است؟ خیر. مگر این که نام خود را در لیست با تقوایان ثبت کنیم و چه زیانکارند کسانی که عمرشان گذشته و هیچ قدمی به سوی تقوا برنداشتهاند.
این استاد دانشگاه با اشاره به سوره طه، افزود: آیه 14 سوره طه میفرماید شالوده و زیربنای مکتب موسی(ع) همانند سایر ادیان الهی براساس توحید و یگانهپرستی پیریزی میشود و با امر به نماز که از کاملترین مهرههای عبادت است پایههای آن استوار میشود. در واقع عبادت فرع بر معرفت خداست و لازمه جداییناپذیر خدایی و صاحباختیاری است. از طرفی همچنان که خدایی، خاص خداوند است، عبادت هم باید خاص او بوده و به شرکآلوده نشود.
وی گفت: به دیگر سخن گویا خدا میگوید چون من تنها هستم نه هیچ چیز دیگر پس عبادت هم از آن من است و دیگران را در عبادت من شرکت ندهید.
لطفیان با اشاره به اخلاص در عبادت و ارزش الهی نماز و رابطه خداشناسی با نماز، گفت: گرچه نماز عبادت است و امر به عبادت در حقیقت امر به نماز هم هست، ولی بیان خصوصی نماز نمایانگر اهمیت خاص آن است و این روش (ذکر خاص بعد از عام) در گفتوگوهای عمومی نیز رایج است. جمله «اقم الصلاة» که امر به برپایی نماز است و دلیل بر واجب بودن آن، نشان میدهد که نماز در ادیان گذشته هم واجب بوده و اختصاص به دین اسلام ندارد.
وی افزود: طرح مسئله نماز پس از توحید، نمایانگر پیوند عمیق و ناگسستنی نماز با خداشناسی است به همین جهت است که نماز در مکتب قرآن و اهل بیت(ع) بهترین و مطمئنترین راه نزدیکی به خدا و شناخت او معرفی شده است. نماز وسیلهای است که شخص پرهیزگار را به خدا نزدیک میکند.
لطفیان ادامه داد: در پایان آیه به فلسفه نماز اشاره میکند و میفرماید «نماز را فقط برای یاد من به پا دارید» پس هدف نهایی نماز به یاد خدا بودن و ذکر اوست. در واقع ذکر بر دو نوع است ذکر زبانی و ظاهری و ذکر قلبی و باطنی. نماز کامل نمازی است که هر دو ذکر را دارا باشد. خداوند خود را به عنوان یگانه خداوند، خالق و معبود به حضرت موسی(ع) شناساند و او همه موحدان را به یکتاپرستی دعوت کرد و دستور داد برای یادآوری ربوبیت پروردگار و اثبات عبودیت خود نماز به پا دارید.
امام جمعه نیکشهر بیان کرد: خداوند در آنچه در دست موسی(ع) بود پرسید و حضرت در جواب به شرح اوصاف آن پرداخت و از فرصت پیش آمده نهایت استفاده را کرد تا هرچه بیشتر از لذت صحبت با محبوب بهرهمند شود، چرا که دوستدار برای انس با محبوب دنبال بهانه میشود. لذت گفتوگو با محبوب و شیرینی گفتوگو با خداوند قابل وصف نیست.
وی افزود: راز این پرسش و پاسخ چه بود شاید علت این پرسش «وَمَا تِلْکَ بِیَمِینِکَ یَا مُوسَی» این باشد که میخواهد سری عظیم به او نشان دهد که چگونه از این چوب که جامد و بیجان است و هیچ تناسبی با موجود جاندار ندارد، ماری چست و چابک بیرون خواهد آورد و آن را معجزه و علامت صدق نبوت او قرار خواهد داد و با آن دریا را خواهد شکافت و سنگ را به چند چشمه جوشان آب مبدل خواهد کرد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: یکی از وجوهی که برای جواب طولانی حضرت موسی(ع) بیان شده عبارت است از: تناسب و اقتضای مقام یعنی ایشان در مقام خلوت و گفتوگو با محبوب بود و چه مدت مکالمه بیشتر باشد، لذت آن گواراتر است.
وی عنوان کرد: حضرت موسی(ع) مایل بود با محبوبی که برای اولین بار او را به حضور پذیرفته و با او به سخن گفتن پرداخته است بیشتر سخن بگوید. بدین جهت به برشمردن آثار عصا پرداخت. موسی(ع) این سر نهفته را بر لذت گفتوگو با محبوب در جای دیگر از مناجاتش فاش ساخت. هنگامی که خدا از موسی(ع) پرسید که چرا درآمدن به کوه طور از قوم خود پیشی گرفتی؟ در جواب چنین میگوید «خدایا عشق مناجات و کسب رضای تو مرا این چنین بیقرار ساخت و آتش در خرمن وجودم افکند».
حجتالاسلام لطفیان یادآور شد: وارد کردن همه به جهنم و نجات دادن با تقوایان از آن، پندار جاهلانه کفار که اینان را سبب فقر و فلاکت و کفر را باعث رفاه و آسایش انگاشتند در واقع جواب قرآن به یادآوری هلاکت دنیا داران کافر در گذشته و اینکه سنت خدا بر مهلت دادن به کافران است و به هنگام قیامت برایشان معلوم میشود که کدام یک از کفر و ایمان نیکوتر است.
وی با شرح حق نماز، حق خردسالان، حق فرزند در رساله حقوق یا رساله سجادیه، گفت: پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) نیز به پیروی از خداوند متعال والدین را به آموزش نماز به فرزندان دستور داده و براساس آیه 132 سوره طه این وظیفه را برعهده آنان گذاشته است.
لطفیان درخصوص نقش زیارت و دعا در تربیت دینی، گفت: دعا سخن گفتن با خداوند است و زیارت سخن گفتن با الگوها و راهنمایان راستین. ما در دعا و مناجات چهار عنصر اساسی را در نظر میگیریم، نیاز، عشق، آگاهی، معرفت و شناخت، مبارزه با شیاطین و طاغوتیان. در زیارت کسانی را میخوانیم که در نیاز و عشق به خدا و آگاهی و مبارزه با ظلم و ستم بهترین و عالیترین نمونهها هستند. رمز جاودانگی عاشورا خدایی بودن آن، افشاگریهای اسرای اهل بیت(ع)، احیاگریها مانند ذکر، گریه، نوحه، شعر، زیارت، و ... و کیفیت این حادثه عظیم است.
وی افزود: چطور فاطمه لیلةالقدر نباشد و حال آن که 11 قرآن ناطق از دامن مطهر و مقدس او نازل شدهاند. توسل به مادر قرآنهای ناطق همه برکات شب قدر را برای ما به دنبال خواهد داشت. خانواده قرآنی جلوهگاه دیگر دوستی، مایه آرامش، کانون مهر و محبت و میدان رشد و کمال است. خانواده با این ویژگیها بهترین محیط برای اقامه نماز و بهترین محیط برای آموزش نماز به فرزندان است.
امام جمعه نیکشهر بیان کرد: زن و شوهر همانگونه که برای رشد، کمال و سعادت فرزندان خود که میوه زندگی مشترک آنان و ادامه وجودی آنان هستند، برای رشد و کمال آنان از هیچ کوششی دریغ ندارند. قرآن و اهل بیت(ع) در هدایت فرزندان به سوی نماز و آموزش نماز به آنان، والدین را مسئول دانسته و این وظیفه را در درجه اول به عهده آنان گذاشته است که در رساله حقوق امام سجاد(ع) حق فرزند را آموزش تدریجی شمرده است.