رئیس‌جمهور امشب به مردم چه خواهد گفت؟
گروه سیاسی: رئیس‌جمهور امشب برای سومین بار به صورت زنده با مردم درباره مهمترین مسائل کشور گفت‌وگو خواهد کرد، لذا به این بهانه مروری بر مهمترین محورهای دو گفت‌وگوی تلویزیونی قبلی حجت‌الاسلام روحانی کرده‌ایم.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان امشب در یک گفت‌وگوی زنده تلویزیونی برای سومین‌بار با مردم سخن خواهد گفت. به همین بهانه مهمترین محورها و صحبت‌های رئیس جمهور در دو گفت‌وگوی قبلی را مرور خواهیم کرد.
گزارش 100 روزه در اولین گفت‌وگوی تلویزیونی
اولین گفت‌وگوی زنده تلویزیونی رئیس جمهور 5 آذرماه و با محور اصلی گزارش 100 روزه عملکرد دولت و تشریح وضعیت کشور در حوزه‌های مختلف انجام شد.
اولین محور سخنان رئیس‌جمهور ارائه اسامی وزرای کابینه در همان روز تحلیف بود که از نگاه رئیس‌جمهور نشان‌دهنده استفاده از فرصت‌ها از سوی دولت برای انجام سریع‌تر کارها بود.
در بخشی دیگر رئیس‌جمهور هدف از ارائه اینگونه گزارش‌ها را بیان پیشرفت‌ها، مشکلات و برنامه‌های بلند مدت و کوتاه مدت بیان کرد که در مقاطع زمانی گوناگون به اطلاع مردم خواهد رسید
تشریح ارثیه دولت گذشته به دولت یازدهم
در ادامه رئیس جمهور وارد مهمترین محور سخنان خود یعنی مباحث اقتصادی شد. در این قسمت رئیس جمهور به تشریح شرایط آغاز به کار دولت و وضعیت به ارث رسیده از سوی دولت قبل بود. وی اولین مشکل مهم دولت در آغاز کار را شرایط کالاهای اساسی در کشور دانست و اظهار کرد: « در همان روزهای اولیه، اولین گزارشی که من از وزارت صنعت، معدن و تجارت گرفتم این بود که وضع کالاهای اساسی در کشور چگونه است و گزارشی که به من داده شد، من را بسیار نگران کرد، یعنی ما در کالاهای اساسی برخلاف آنچه در ذهنم بود، دچار مشکل بودیم».
رئیس‌جمهور در این قسمت به عنوان نمونه به وضعیت گندم اشاره کرد و گفت: « یک گزارشی در همان روز سوم یا چهارم همان هفته اول به دستم رسید که، البته هنوز تحلیف و تنفیذ انجام نگرفته بود، کشور از لحاظ کالاهای اساسی و از جمله گندم دچار مشکل است، گزارشی رسید که در یکی از استان‌ها گندم تنها برای سه روز در سیلو وجود دارد، بلافاصله برخی از مسئولین اجرایی در همان دولت را خواستم و با آنها نشستم و صحبت کردم ... این اولین مشکلی بود که من با آن روبه‌رو شدم».
«خزانه خالی» از نگاه رئیس‌جمهور
بخش دیگر سخنان رئیس‌جمهور که در واقع بیان‌کننده دومین مشکل پیش روی دولت در روزهای آغازین بود و بیان آن در فضای سیاسی کشور مورد نقد مخالفان دولت قرار گرفت تعبیر«خزانه خالی» بود. رئیس‌جمهور با تبیین منظور خود از خزانه، خالی بودن آن را اینگونه توضیح داد: « طبق قانون بودجه، می‌بایست ماهانه ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان درآمد می‌داشتیم، چون طبق قانون بودجه، درآمد و به همان نسبت مخارج ما ۲۱۰ هزار میلیارد تومان در طول سال بوده است که برای یک ماه، ۱۷ هزار و پانصد میلیارد تومان می‌باید تا پایان مرداد در خزانه می‌داشتیم. روزی که من کار را شروع کردم، یعنی ۱۲ مرداد، موجودی خزانه حدود ۱۲۸۰ میلیارد تومان بود، آخر ماه که ما می‌بایست حقوق را پرداخت می‌کردیم بویژه برای مواردی ضروری در بخش حقوق، ما می‌بایست ۷۵۰۰ میلیارد تومان پرداخت می‌کردیم، نه برای بحث بودجه عمرانی بلکه بحث حقوق جاری کارمندان، از این ۷۵۰۰ میلیارد تومان که باید به عنوان حقوق پرداخت می‌کردیم فقط ۲۸۷۰ میلیارد تومان در خزانه بود، یعنی بیش از ۴۰۶۰ میلیارد تومان ما می‌بایست از بانک استقراض می‌کردیم، برای اینکه بتوانیم حقوق آن ماه را پرداخت کنیم، بنابراین در همان ماه مرداد، دولت برای پرداخت حقوق، تقریبا ۴۶۰۰ میلیارد تومان بدهکار بود و می‌بایست تامین می‌کرد در حالی که کل موجودی حدود ۲۸۰۰ میلیارد تومان نبود، بنابراین ما با یک مشکلی به نام عدم تامین درآمدها مواجه بودیم».
برمبنای این توضیح رئیس‌جمهور اقدام دولت برای رفع مشکل خزانه خالی را بیان کرد و اصلاح بودجه را راهکار دولت برای رفع این معضل دانست و گفت: «ناچار شدیم، بودجه را اصلاح کنیم و آمار و ارقام بودجه را واقعی کنیم، ما با دو فوریت بلافاصله اصلاحیه بودجه را به مجلس دادیم، البته هنوز از مجلس برنگشته و تا امروز هم در مجلس، اصلاحات شورای نگهبان راجع به اصلاحیه بودجه، مطرح بود. به هر حال بودجه ۲۱۰ هزار میلیارد تومانی به ۱۷۱ هزار میلیارد تومان تبدیل شد، یعنی خود مجلس حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان کسر کرد، به دلیل اینکه ارقام بودجه ارقام واقعی و قابل تامین نبود، البته از همین رقم هم، پیشنهاد دولت ۱۵۰ هزار میلیارد تومان بود که برای اصلاح، ۲۰ هزار میلیارد در مجلس اضافه شد، حالا هر مقدار که تامین شود».
به این ترتیب رئیس‌جمهور با این توضیحات تصویری از وضعیت اقتصادی کشور و مشکلات به ارث رسیده از گذشته به دولت را برای مردم ترسیم کرد تا نگاهی واقعی از وضعیت اقتصادی کشور در جامعه و به تبع آن میزان انتظارات از دولت شکل بگیرد.
همزمانی رکود و تورم؛ اتفاق بی‌سابقه طی 50 سال اخیر
رئیس‌جمهور بخش دیگر از این گفت‌وگو را به وضعیت رشد اقتصادی کشور و میزان تورم و اقدامات دولت در این راستا اختصاص داد. در این بخش رئیس‌جمهور رشد اقتصادی کشور در پایان سال 91 را منفی 5.8 و تورم را نیز بالای40 درصد بیان کرد و این رکود و تورم همزمان را در طول تاریخ 50 ساله اخیر بی‌سابقه دانست.
رئیس‌جمهور اقدام مهم دولت در این مدت کوتاه را مهار تورم و رساندن آن از 43درصد به 36 درصد بیان کرد و برنامه مهم سال آینده دولت را نیز مهار تورم بیان کرد و در ادامه مهمترین دلایل ایجاد این تورم با وجود درآمد نفتی بالا را رشد بی‌سابقه نقدینگی در کشور دانست که در طی هشت سال 7 برابر شده بود و براین مبنا رئیس جمهور دو اقدام و برنامه دولت برای مهار تورم را در کنار کنترل نقدینگی، بهبود فضای کسب و کار و رونق تولید بیان کرد.
کسری پرداخت و چگونگی شناسایی نیازمندان؛ مشکلات اساسی اجرای دقیق فاز دوم هدفمندی
سپس رئیس‌جمهور به بحث هدفمندی یارانه‌ها و مشکلات پیش روی دولت در اجرای فاز دوم آن پرداخت و کسری پرداخت و چگونگی شناسایی افراد نیازمند و غیرنیازمند را دو مشکل مهم در اجرای دقیق این قانون قلمداد کرد و در عین حال تنها راه حل را نیز اصلاح روند پرداخت یارانه‌ها با وجود این دو مشکل اساسی دانست.
دیگر محور سخنان دکتر روحانی بخش سلامت بود و وی در این راستا رفع تقریبا کامل کمبود دارو و بهبود نسبی قیمت دارو را از اقدامات مهم دولت در این صد روز دانست. همچنین رئیس‌جمهور بحث یکسان‌سازی نرخ ارز را از اهداف دولت در سال 93 مطرح کرد.
سیاست خارجی؛ اولویت اصلی کشور در دولت تدبیر و امید
در بخش بعد حجت‌الاسلام روحانی سیاست خارجی و اقدامات دولت در این حوزه را برای مردم تشریح کرد که در حقیقت برجسته‌ترین اقدامات دولت در طی این صد روز نیز در این حوزه بود. وی در این رابطه گفت: « سیاست خارجی جزو اولویت‌های دولت تدبیر و امید بود و همین را هم به مردم اعلام کرده بودیم، البته این معنایش این نیست که از نظر دولت، سیاست‌های فرهنگی یا سیاست داخلی یا اجتماعی اهمیتش کمتر است، به خاطر مشکلی که به هرحال کشور با آن مواجه بود، به این دلیل دولت برای سیاست خارجی اولویت قایل بود».
تحریم‌های ظالمانه و ایران‌هراسی؛ عوامل اهمیت یافتن سیاست خارجی در این دولت
روحانی دلیل اهمیت سیاست خارجی در دولت تدبیر و امید را تحریم‌های ظالمانه و ایران‌هراسی ایجاد شده در سطح جهانی و کاهش سطح روابط ایران با بسیاری از کشورها دانست که مشکلات فراوانی برای ایرانیان داخل و خارج کشور ایجاد کرده است. البته روحانی همه مشکلات اقتصادی را محصول تحریم‌ها ندانست، بلکه بی‌تدبیری مسئولان را نیزعامل مهم مشکلات اقتصادی قلمداد کرد و به عنوان نمونه وضعیت واردات کشور قبل از وقوع این تحریم‌ها را مثال زد و گفت: «در سال قبل از ۸۴، واردات کشور حدود ۳۸ میلیارد دلار بود ولی بعد به کجا رسید؟ در سال ۹۰ به ۷۵ میلیارد دلار رسید. می‌بینید وقتی با دنیا در حال مبارزه هستید باید به خودتان و داخل تکیه کنید، با شعار که نمی‌شود مقابله کرد، باید تدبیر کنیم و در برابر زورگویی‌ها بایستیم. اولین راهش این است که به خودمان متکی شویم و واردات را کم کنیم، اینکه مقام معظم رهبری بر اقتصاد مقاومتی بارها و بارها تاکید کردند، به همین دلیل است که کشوری که می‌خواهد بایستد، باید روی پای خودش بایستید، نه اینکه به دیگران بیشتر تکیه کند».
بخش مهم دیگر صحبت‌های روحانی درباره مذاکرات هسته‌ای و توافقنامه ژنو بود که رئیس‌جمهور معتقد بود توانستیم با این توافقنامه ساختمان تحریم‌ها را بلرزانیم و در عین حال به مردم اطمینان داد که اصول و چارچوب‌های مورد قبول مقام معظم رهبری و مردم در این مذاکرات کاملا مراعات شده است و خواهد شد و غنی سازی به رسمیت شناخته شده است و هیچ‌گاه متوقف نخواهد شد و آن را خط قرمز مذاکرات بیان کرد.
دولت به دنبال سپردن فرهنگ به صاحبان اصلی آن است
محور پایانی اولین گفت‌وگوی زنده رئیس جمهور درباره فرهنگ بود. رئیس‌جمهور سیاست دولت در حوزه فرهنگ را کاهش دادن مداخلات دولت در این حوزه و سپردن ان به دست صاحبان فرهنگ دانست و اعتماد به صاحبان فرهنگ را به عنوان نگاه مبنایی دولت بیان کرد و البته در عین حال بر قانونمداری در این حوزه و شفافیت قانونی به جای حاکم بودن سلیقه های شخصی تاکید کرد.
گفت‌وگوی دوم تلویزیونی و حاشیه‌های پخش زنده آن
دومین گفت‌وگوی زنده تلویزیونی رئیس‌جمهور 16 بهمن برگزار شد که خود برگزاری آن به دلیل اختلاف صدا و سیما و نهاد ریاست جمهوری بر سر انتخاب یک نفر از مجریان این گفت‌وگو حاشیه‌های فراوانی را در رسانه‌ها ایجاد کرد و سبب شد پخش زنده این گفت‌وگو با حدود یکساعت و نیم تأخیر آغاز شود.
در این گفت‌وگو که در دهه فجر برگزار شد رئیس جمهور در ابتدا به تشریح ماهیت انقلاب اسلامی و نقش رهبری امام خمینی(ره) در وقوع این معجزه بزرگ قرن پرداخت و از مردم خواست 22 بهمن متفاوتی را نسبت به سال‌های قبل رقم بزنند.
این گفت‌وگو از آنجا که همزمان با بارش‌های شدید برف و باران در شمال کشور و خسارتهای فراوان به اهالی این منطقه بود، رئیس جمهور را بر آن داشت که از صبر و تحمل مردم این استان‌ها تشکر و قدردانی کند.
سپس رئیس جمهور وارد مباحث سیاست داخلی شد و با تاکید بر اینکه دولت از نقدها استقبال می کند در عین حال تصریح کرد که انتقادات نیز باید دلسوزانه و سازنده باشد.
عصبانیت صهیونیست‌ها از توافق ژنو و روابط رو به پیشرفت با همسایگان
در ادامه رئیس جمهور به تشریح وضعیت سیاست خارجی پرداخت و روابط با کشورهای همسایه را روبه پیشرفت دانست و روابط با کل کشورهای منطقه را جزو اولویت‌های سیاست خارجی کشور دانست و در عین حال به روابط با سایر قدرت‌های جهانی اشاره کرد و گفت: «مردم ما شاهد بودند که توانستیم با قدرت‌های بزرگ در این زمینه در قدم اول با حفظ حقوق ملت به تفاهم برسیم و امروز شاهد این هستیم که زنجیرهای ظالمانه و ناحقی که بر تحرک اقتصادی جامعه ما بسته بودند، در حال پاره شدن است». رئیس جمهور در تحلیل خود از این توافق به عصبانیت رژیم صهیونیستی از برنامه اقدام مشترک اشاره کرد و این توافق و تعامل با جهان را از موضع عزت، حکمت و مصلحت دانست.
حجت‌الاسلام روحانی سپس به بحث تعامل قوا با یکدیگر پرداخت و روابط قوا و سایر نهادها را با هم صمیمانه توصیف کرد.
اتخاذ تصمیمات عملیانی، نه فی البداهه؛ هدف سفرهای استانی
در بخش دیگر رئیس جمهور بحث سفرهای استانی را مطرح کرد و آن را فرصتی مغتنم برای دولت دانست که سبب می‌شود دولت از نزدیک نظرات نخبگان، فرهیختگان و علمای هر استان را بشنود و نکته مهم در این سفرها را اتخاذ تصمیمات عملیاتی، نه فی البداهه دانست.
همچنین حجت‌الاسلام روحانی مجددا اهداف اصلی دولت در اقتصاد را متذکر شد و کنترل تورم وحرکت از رکود به سمت رونق تولید را اهم برنامه‌های اقتصادی دولت مطرح کرد. البته دراین بین رئیس جمهور در کنار تحرک داخلی در حوزه اقتصاد، تعامل سازنده با بیرون برای جذب سرمایه گذاری خارجی را نیز لازم و ضروری دانست.
توافق ژنو ضربه اساسی به موضوع ایران‌هراسی
روحانی سپس به نقشه دشمنان در جاانداختن مسئله ایران‌هراسی در سطح جهانی اشاره کرد و توافق ژنو را ضربه ای اساسی به این دروغ دانست و گفت: «به نظرم ما قبل از اینکه ضربه به تحریم بزنیم اول ضربه به توطئه ایران‌هراسی بزنیم. فضای منطقه و فضای دنیا را برای تعامل بیشتر آماده کرده‌ایم. البته در بحث تحریم هم اولین ضربه را زدیم و این قدم اول است و راه بلندی در پیش رو داریم. اینکه شما می‌بینید دیگران اینقدر دارند حرف می‌زنند امریکایی‌ها هر روز مصاحبه می‌کنند و ما در کشور نیاز به مصاحبه نداریم خیلی توفیق بزرگی است. ما نیاز به شعار نداریم، مردم ما کاملاً می‌فهمند. انتقاد اشکال ندارد، یک عده‌ای باید انتقاد کنند و این کشور آزاد است، نمی‌گوییم کار ما نقص ندارد. ممکن است نقص داشته باشد».
عذرخواهی از مشکلات ایجادشده برای مردم در ارائه سبد کالا
بخش دیگر سخنان رئیس جمهور به سبد کالا و دلایل ارائه این سبد و مشکلات ایجاد شده برای مردم در دریافت این سبد غذایی اختصاص یافت که در این قسمت رئیس جمهور با پذیرفتن برخی اشکالات به ویژه نبود یک سیستم شناسایی شفاف برای شناسایی افراد نیازمند از مردم بابت مشکلات ایجاد شده در این زمینه عذرخواهی کرد.
رئیس جمهور در ادامه به بحث هدفمندی یارانه‌ها پرداخت و سیاست‌های دولت را در این زمینه تشریح کرد و گفت: «دولت چنین تصمیمی ندارد که یارانه کسی را قطع کند. ممکن است فرمی در اختیار مردم قرار بگیرد و آن را تکمیل کنند. یارانه کسی را قطع نخواهیم کرد، اما در عین حال از مردم هم می‌خواهیم آنهایی که نیازمند نیستند خودشان از دریافت یارانه انصراف بدهند. به دلیل اینکه هر چه آنهایی که نیاز ندارند انصراف بدهند، دست ما بازتر می‌شود برای بخش نیازمند».
محیط زیست، سلامت و انرژی؛ اولویت‌های مهم دولت در فاز دوم هدفمندی
سپس رئیس جمهور به مشکلات محیط زیست، آلوگی هوا، سلامت و درمان و بخش انرژی اشاره کرد و آنها را در راس اولویت‌های دولت برای حل مشکلات از طریق درآمدهای حاصل از هدفمندی یارانه‌ها دانست.
در پایان حجت‌الاسلام روحانی به بحث مبارزه با فساد پرداخت و یک بخش از مشکلات در مبارزه با فساد را مشکلات ساختاری قلمداد کرد که دولت وظیفه دارد این مشکلات ساختاری را حل کند و همراهی قوای سه گانه با یکدیگر را در مبارزه با فساد ضروری دانست.
با نگاهی اجمالی به محورهای دو گفت‌وگوی تلویزیونی قبلی رئیس‌جمهور با مردم، به نظر می‌‌رسد بحث فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، مذاکرات نهایی هسته‌ای و پاسخ‌گویی به برخی انتقادهای اخیر به دولت از جمله مهمترین محورهای سخنان امشب دکتر روحانی است.
