ولایت فقیه، معنای حکومت و رمز موفقیت جمهوری اسلامی است

به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن (ایکنا)، برنامه درس‌هایی از قرآن با موضوع «نقش ولایت فقیه در نظام اجتماعی»، پنجشنبه، 15 خردادماه با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قرائتی برگزار شد.

از جمله عناوین این برنامه می‌توان به مقایسه ولایت فقیه با ولایت دیگر حاکمان، جامعیت اسلام میان عبادت و حکومت، نقش حاکمیت اسلامی در گسترش اسلام، نقش ولایت فقیه در تصمیم‌گیری کلان  جامعه، ریاست جامعه اسلامی با اسلام‌شناس عادل، نقش امام خمینی(ره) در تغییر نظام شاهنشاهی و نفی حکومت طاغوت، شرط ایمان به خدا اشاره کرد.

حجت‌الاسلام قرائتی در ابتدای این برنامه با اشاره به این که 15 خردادماه آغاز انقلاب اسلامی توسط امام خمینی(ره) بود، گفت: تقریباً اولین خون گروهی که ریخته شد و شهدای جمعی که داده شد، 15 خردادماه بود و آن هم توسط  مردم ورامین، پیشوا و باقرآباد اتفاق افتاد.

وی اظهار کرد: امروزه اگر یک استاد دانشگاه، یک معلم، مربی، دانشجو، دبیرستانی و هرکسی می‌خواهد بداند ریشه این ولایت فقیه چیست؟ هم علمی و هم خیلی روان است. در این راستا 25 سؤال را نوشته‌ام و موضوع ولایت فقیه در این سؤال‌ها روشن می‌شود.

حجت‌الاسلام قرائتی عنوان کرد: در این برنامه می‌خواهم مسأله ولایت فقیه را که معنای حکومت است، مورد بررسی قرار دهم. همان‌طور که می‌دانیم، ولایت به معنی حکومت است و والی یعنی حاکم شهر! متولی مدرسه یعنی کسی که حکومت مدرسه به دست اوست.

مقایسه ولایت فقیه با ولایت دیگر حاکمان

وی بیان کرد: دنیا، ولایت جنایتکار را پذیرفته است، اما ما ولایت فقیه را پذیرفته‌ایم، چون در دنیا، قانونی به نام حق وتو است، حق وتو، یعنی پنج کشور جنایتکار بتوانند رأی همه کشورهای دنیا را لغو کنند. همه کشورها بگویند: الف، این پنج کشور می‌گویند: «ب»، این یعنی چه؟ یعنی ما پنج نفر بر کره زمین ولایت داریم، این را دنیا با کمال تأسف پذیرفته است.

این مفسر قرآن با ذکر این سؤال که آیا اسلام مخصوص زمان پیغمبر(ص) است؟ گفت: اگر اسلام همیشه هست، پس باید حکومت اسلامی هم همیشه باشد، پیغمبر(ص) تشکیل حکومت داد. پیغمبر(ص) جبهه و جنگ داشت، مالیات می‌گرفت، بین فقرا تقسیم می‌کرد، حتی در شهرسازی حضرت در مدینه مسجد ساخت، بعد با نوک عصایش خیابان‌کشی کرد، سپس فرمود: خانه‌هایتان را در این کوچه بسازید که وقتی از خانه بیرون می‌آیید، اول نگاه شما به مسجد باشد. برخلاف ما که الآن شهرک‌های زیادی ساخته‌ایم، همه چیز دارد، ولی مسجد ندارد. 

وی افزود: قرآن می‌گوید: «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ» اول کعبه، بعد جای دیگر، ما می‌گوییم: «ان آخر بیتٍ» فرق ما با خدا این است که خدا می‌گوید: اول مسجد، بعد خودت، ما می‌گوییم: اول خودمان، بعد مسجد! پس توجه کنید، اگر اسلام مخصوص زمان پیغمبر(ص) نیست، برای همیشه هست، همان چیزی که زمان پیغمبر(ص) بوده، باید همانندش زمان ما هم باشد.

جامعیت اسلام میان عبادت و حکومت

حجت‌الاسلام قرائتی با ذکر سؤالی دیگر با این مضمون که آیا اسلام فقط نماز و روزه و مسائل اخلاقی و فردی است؟ عنوان کرد: بعضی مثل سکولارها می‌گویند: مسلمان باش، بین خودت و خدا نمازت را بخوان. شب‌ها دو لیتر هم گریه کن. ولی لازم نیست حکومت دست مسلمان‌ها باشد. ما برای شما برنامه‌ریزی می‌کنیم. اسلام فقط برای نماز و روزه و مسائل فردی و شخصی و اخلاقی است، ما این را هم قبول نداریم، اینجانب به عنوان طلبه‌ای که کمی شاید با قرآن آشنا باشم، می‌دانم که چند صد آیه در قرآن است که مربوط به سیاست است.

وی بیان کرد: کسی که می‌گوید دین از سیاست جداست، یعنی باید آیات قرآن را حذف کنیم. چون بسیاری از آیات قرآن سیاسی است. ما تبری و تولی داریم. یعنی باید به کسی بگوییم زنده باد، به کسی بگوییم مرده باد! در نماز به صالحین سلام می‌دهی، «السلام علینا و علی عبادالله الصالحین» به یک عده هم می‌گوییم نه، «غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّینَ» (فاتحه/7) یک عده مغضوب و ضال هستند، یعنی مورد غضب و منحرف هستند، ما از این‌ها متنفر هستیم و یک عده را هم باید سلام کنیم. در هر نمازی پنج بار سلام می‌کنیم. اسلام فقط برای نماز و روزه نیست، چون دین حکومتی است باید ولایت فقیه هم داشته باشد.

این مفسر قرآن اظهار کرد: آیا نباید صدای اسلام به همه جا برسد؟ بله باید برسد، قرآن می‌گوید: «نَذیراً لِلْبَشَرِ» (مدثر/36)، «کَافَّةً لِلنَّاس‏» (سبأ/28)، «لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّه‏» (توبه/33) در قرآن آیاتی داریم که اسلام برای کره زمین است. اگر اسلام برای کره زمین است، پس باید حکومت و تبلیغاتی باشد که صدای اسلام را به دنیا برساند. حالا ما عقب هستیم این حسابش جداست. اصلاً اگر حکومت نباشد، به بسیاری از آیات عمل نمی‌شود.

وی با ذکر مثالی، گفت: به عنوان مثال قرآن می‌فرماید: اگر دیدید یک گروهی تجاوز کردند، قیام کنید و متجاوز را سرکوب کنید. افراد یاغی را قلع و قمع کنید، سرکوب کنید. اگر حکومت و قدرت نباشد، جنایتکارها را نمی‌شود سرکوب کرد. صدام به ما حمله کرد، اگر ما تک‌تک در خانه نماز می‌خواندیم، صدام با لشگرش تا درون خانه ما هم می‌آمد. وقتی صدام سیلی خورد که کسی مثل امام(ره) فرمود: من به صدام سیلی می‌زنم، مردم هم لبیک گفتند.

نقش حاکمیت اسلامی در گسترش اسلام

حجت‌الاسلام قرائتی با اشاره به چند نکته مهم، عنوان کرد: اول این که اسلام مخصوص زمان پیامبر(ص) نیست، بنابر این اگر اسلام مربوط به زمان ما هم هست، همین‌طور که پیغمبر(ص) حکومت را تشکیل داد، الآن هم باید مانند زمان پیغمبر(ص) باشد. نکته دوم اینکه اسلام فقط نماز و روزه نیست. اگر اسلام مسائل اجتماعی دارد، جامعه رهبر می‌خواهد. این ریشه ولایت فقیه است و سومین نکته این که صدای اسلام باید به همه جا برسد. اگر صدای اسلام باید به تمام دنیا برسد، پس باید یک تبلیغات قوی داشته باشیم. در خانه که صدای اسلام نمی‌رسد.

وی افزود: حدود هفده سال قبل، به چین سفر کرده بودم. سیصد نفر در چین تربیت شده بودند که خیلی راحت فارسی حرف می‌زدند. یعنی چین برای هفتاد و پنج میلیون جمعیت ما، سیصد نفر تربیت کرده است. ما برای یک میلیارد نفر در چین، چند نفر را تربیت کرده‌ایم که چینی صحبت کنند؟ عقب هستیم. این موضوع، حکومت، قدرت، پول و تبلیغات می‌خواهد.

این مفسر قرآن با اشاره به این که بدون حکومت، بسیاری از قوانین قابل اجرا نیست، اظهار کرد: صدام و حمله‌اش، یک منکر است. ما بدون قدرت نمی‌توانستیم این منکر را برداریم. حفظ مرزها واجب است. اگر حفظ مرزها واجب است، پس داشتن قوای مسلح هم واجب است. شهر و کشور و روستای اسلامی باید حفظ شود. اگر حفظ جاده و مرز واجب است، بدون حکومت نمی‌شود مرزها را حفظ کرد.

وی گفت: تا مادامی که اسلام، دشمن دارد، باید قوای مسلح هم باشد و باید همه مردم مسلح باشند. زن و مرد! «عَلِّمُوا أَوْلَادَکُمُ السِّبَاحَةَ وَ الرِّمَایَةَ» (کافی/ج6/ص47) همه دختر و پسرها باید تیراندازی یاد بگیرند. قرآن نگفته: «علموا ابنائکم» ابناء، ابن، به معنی پسر است. اولاد هم شامل پسر و هم دختر است. «عَلِّمُوا أَوْلَادَکُمُ» چون وقتی انسان دشمن دارد، وقتی در شهر دزد است، همه خانه‌ها باید قفل بزنند. چون اسلام دشمن دارد، پس باید ما مجهز باشیم، بدون حکومت نمی‌شود.

حجت‌الاسلام قرائتی با ذکر سؤالاتی عنوان کرد: دشمنان همه امکاناتی دارند و فعال هستند، بنابراین همینطور که دشمن امکانات دارد و فعال است، پس ما هم باید امکانات داشته باشیم و فعال باشیم. بدون ولایت و حکومت نمی‌شود. حکومت می‌خواهیم، حالا که حکومت می‌خواهیم، حکومت، حاکم می‌خواهد. شهر، فرماندار و شهردار می‌خواهد. مدرسه، مدیر می‌خواهد و کلاس، معلم می‌خواهد.  بیمارستان، پرستار و پزشک می‌خواهد. اگر شما می‌گویید که حکومت، قدرت و قوای مسلح لازم است، پس باید فرمانده کل قوا هم باشد که به قوای مسلح دستور دهد.

نقش ولایت فقیه در تصمیم‌گیری کلان جامعه

وی گفت: هروقت در جامعه اختلاف پیش می‌آید، هرکس یک چیزی می‌گوید: یک نفر باید حرف آخر را بزند و کشور را از بن‌بست نجات بدهد. در آمریکا هم بین بوش و رقیبش، رئیس جمهور قبلی آمریکا دعوا شد، بالاخره رئیس قوه قضاییه آمد و حرف آخر را زد. گفت: رئیس جمهور بوش! همه هم قبول کردند، بعضی کشورها حرف آخر را شاه می‌زند. بعضی کشورها حرف آخر را رئیس جمهور می‌زند. بعضی کشورها حرف آخر را رئیس قوه قضاییه می‌زند، زنده باد جمهوری اسلامی! می‌گویند: حرف آخر را یک مجتهد عادل بزند.

این مفسر قرآن اظهار کرد: در تمام کشورها وقتی اختلاف می‌شود، یک نفر می‌آید حرف آخر را می‌زند. نمی‌شود کشور در بن‌بست بماند. در حکومت اسلامی، مردم باید به حاکم اعتماد کنند و بدانند حاکم روی هوس حرف نمی‌زند، بیسواد نیست و از همه باسوادتر، بصیرتر و شجاع‌تر است. باید مردم اطمینان داشته باشند این آقا که حکومت می‌کند، نمی‌ترسد و نمی‌شود او را تهدید کرد. وقتی آیت‌الله مطهری شهید شد، امام(ره) در فیضیه آمد و گفت: ما را بکشید! هرچه ما را بکشید، نظام ما محکم‌تر می‌شود. مثل میخ که هرچه بیشتر بر سرش بزنی، بیشتر در چوب فرو می‌رود و محکم‌تر می‌شود.

حجت‌الاسلام قرائتی عنوان کرد: زمانی که کارتر، رئیس جمهور آمریکا بود، گفت: ما ایران را تحریم اقتصادی می‌کنیم. امام(ره) فرمود: اگر کارتر در عمرش یک حرف خوب زده باشد، همین است. ما نمی‌خواهیم با آمریکا رابطه داشته باشیم. رابطه آمریکا با ما رابطه گرگ و میش است. یک کسی باید باشد که شجاع باشد. کسی باید باشد که دین، شجاعت و تقوایش در قله باشد که وقتی دستور داد، مردم با عشق اجرا کنند، با تبصره و آیین‌نامه و اضافه‌کار نمی‌شود که مردم به جبهه بروند. اگر به مردم بگوییم، یک پول اضافه بگیر برو جبهه جان بده، این کار را نمی‌کنند. باید روی عشق باشد. اگر اسلام دشمن دارد و نیاز به حکومت هست، باید حاکم محبوب باشد. علم در حد اعلی و تقوا در حد اعلی، این‌ها ولایت فقیه است.

ریاست جامعه اسلامی با اسلام‌شناس عادل

وی در پاسخ به این سؤال که ریشه ولایت فقیه کجاست؟ افزود:  ریشه‌اش عقل است، رئیس مسلمان‌ها باید مسلمان باشد. رئیس خلبان‌ها باید خلبان باشد. رئیس امت اسلامی باید یک اسلام‌شناس درجه یک باشد. همان‌طور که لباس سفید را با نخ سیاه نمی‌دوزند. اگر لباس سفید است، باید نخ قرقره‌اش هم سفید باشد. اگر امت اسلامی است، باید رئیس آن امت، اسلام‌شناس باشد، نمی‌توانیم بپذیریم که مردم مسلمان باشند، ولی حاکمش یک آدم جاهلی باشد. نمی‌توانیم بپذیریم که در صدر اسلام پیغمبر(ص) حاکم بود، ولی در آخرالزمان دست ما در دست یک آدم هرج و مرجی باشد. آیا این عدالت است که خداوند صدر اسلام دست مردم را در دست پیغمبر(ص) بگذارد. در غدیر خم دست مردم را در دست امیرالمؤمنین(ع) بگذارد، حالا بگوییم جمع شوید و هرکس هرکاری می‌خواهید بکنید؟ این روش، درست نیست.

این مفسر قرآن اظهار کرد: در جمهوری اسلامی به رأی مردم احترام گذاشته می‌شود، انتخابات صورت می‌پذیرد، ولی رأی مردم مثل لامپ است. در مسجد لامپ‌های زیادی نور می‌دهند، اما همه این لامپ‌ها به برق وصل شده است، برق این لامپ‌ها ولایت فقیه است. اگر برق باشد، لامپ نباشد، مثل امیرالمؤمنین(ع) است که در خانه نشست، امیرالمؤمنین(ع) برق بود، اما لامپ نداشت. در خانه نشسته بود، غصه می‌خورد. برق باشد، لامپ نباشد، تاریک است. برق باشد، لامپ نباشد، فلج هستیم. لامپ باشد، برق نباشد، مانند همین انتخاباتی می‌شود که در مصر است. هر روز یک کسی یک تفنگ دست می‌گیرد، یک عده را می‌کشد و یک عده را می‌گیرد، رمز موفقیت ما در جمهوری اسلامی همین ولایت فقیه است، وگرنه ما هم مثل لبنان و عراق و همین کشورهایی می‌شدیم که نتوانستند تصمیم بگیرند.

نقش امام خمینی(ره) در تغییر نظام شاهنشاهی

وی تصریح کرد: واقعاً اگر امام خمینی(ره) نبود، نمی‌شد شاه را بیرون و دنباله‌های وی را اعدام کرد، اگر امام(ره) نبود، حریف صدام نمی‌شدیم، چون فقط صدام نبود، یک دنیا پشت صدام بود. ولایت فقیه دلیل نمی‌خواهد. من نمی‌دانم چرا مردم پیشوا و ورامین و باقرآباد، سی سال قبل از خواص می‌فهمند. بعضی خواص می‌گویند: دلیلش چیست؟ دلیل نمی‌خواهد. گاهی هم ژست کارشناسی می‌گیرند.

حجت‌الاسلام قرائتی افزود: فردی به کفاشی رفت و کفش خرید، کفش برایش تنگ بود. به کفاش گفت: کفش تنگ است. گفت: حرف نزن. من سی سال است کفاش هستم. گفت: تو حرف نزن. تو سی سال است که کفاش هستی، من هم چهل سال است که کفش می‌پوشم. تنگ است! آیا حوض آب دارد یا آب ندارد. شک داری، تو را در آب هُل می‌دهند. اگر امام(ره) نبود، نمی‌شد شاه را بیرون و این‌طور مردم را در جبهه بسیج کرد.

وی عنوان کرد: عده‌ای نزد پیغمبر(ص) آمدند و گفتند: ماه را دو تا کن، ما ایمان می‌آوریم. پیغمبر(ص) از خدا خواست و ماه دو تا شد، گفتند: نه! گفت: عجب آدم‌هایی هستند. این‌ها با چشم خودشان می‌بینند، قرآن هم می‌گوید: «وَ إِنْ یَرَوْا آیَةً یُعْرِضُوا وَ یَقُولُوا سِحْرٌ مُسْتَمِرٌّ» (قمر/2)  هر معجزه‌ای هم ببینند می‌گویند: این سحر و جادو است. بدون ولایت فقیه نمی‌شود مردم را جمع و سلیقه‌ها را متحد کرد.

این مفسر قرآن با بیان این که اگر کسی می‌خواهد بداند ولایت فقیه چیست، می‌تواند کشوری که تابع ولایت فقیه است با کشورهای دیگر مقایسه کند، گفت: مرجع تقلید غیر از ولایت فقیه است. ما زمان شاه هم مرجع تقلید داشتیم. ولایت یک چیزی بالاتر از مرجعیت است. یادمان نمی‌رود، کنار یکی از مراکز مهم مذهبی تهران یک مرکز فساد بود. وقتی شما ولایت فقیه نداشته باشید، یک مرکز فساد را صد متر نمی‌توانید تکان بدهید، اما وقتی ولایت فقیه داشتید، با یک قانون، کل مرکز فساد، حذف می‌شود.

نفی حکومت طاغوت، شرط ایمان به خدا

وی با اشاره به آیه‌ای از قرآن، بیان کرد: «فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُؤْمِنْ بِاللَّه‏ فقد استَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقى‏» (بقره/256)، عروة‌الوثقی نخ محکم است. هرکس می‌خواهد طنابی که گرفته در دریا و امواج محکم باشد، کفر به طاغوت است. وقتی می‌گوید: به طاغوت کفر بگو، یک چیزی باید جای طاغوت بگذاری. وقتی شما سرشیشه‌ای را از دهان بچه می‌گیری، باید مادر سینه‌اش را در دهان بچه بگذارد. چون نمی‌شود سرشیشه را بگیریم، چیزی هم به او ندهیم. وقتی قرآن چند بار می‌گوید: به حکومت ظلم، کفر بورزید. یعنی در مقابل طاغوت خم نشوید. اطاعت از طاغوت نکنید. وقتی می‌گوید: «لا تُطِع‏» (کهف/28) پس باید بگوید: «أَطیعُوا» (آلعمران/32) در قرآن آیاتی داریم «لا تُطِع‏»، گوش به حرفش نده! «لا تُطیعُوا» (شعرا/151)، «لا تَتَّبِع‏» (مائده/48)، «لا تَتَّبِعُوا» (بقره/168) به حرفش گوش نده. وقتی می‌گوید: گوش به حرف جنایتکارها، مفسدین، مسرفین، اسراف‌کارها، عیاش‌ها، جاهل‌ها و بدسابقه‌ها ندهید، پس باید گوش به حرف این‌ها ندهید.

حجت‌الاسلام قرائتی عنوان کرد: مملکت که هرج و مرج نمی‌شود. بالاخره یکی باید حرف آخر را بزند. دستمان را از دست ولایت فقیه برداریم در دست چه کسی بگذاریم؟ اصلاً همین که دیدیم دشمن روی ولایت فقیه حساس است، پیداست که حق است. گاهی آدم یک کاری می‌کند، ببینیم چه کسی حساس است. اگر دیدیم یک کسی حساس است، پیداست این نقش دارد. گاهی برای یک افرادی خیلی طنز درست می‌کنند، پیامک می‌زنند، این پیداست یک آدم مفیدی است. چون اگر درخت میوه نداشته باشد، این همه سنگ نمی‌زنند. اگر دیدید یک درخت را خیلی سنگ می‌زنند، پیداست این میوه دارد.

وی افزود: ما همین که دیدیم دشمن روی ولایت فقیه چقدر حساس است، پیداست ولایت فقیه مهم است. ولایت فقیه فقط برای مسلمان‌ها نیست، برای قبل از اسلام هم هست. قرآن در سوره مائده می‌گوید: ولایت فقیه برای قبل از اسلام هم بوده است. «إِنَّا» یعنی ما، «أَنْزَلْنَا» ما نازل کردیم، «التَّوْراةَ» ما تورات را نازل کردیم. تورات قبل از حضرت عیسی(ع) و پیغمبر(ص) بود. ما تورات را فرستادیم. «فیها هُدىً وَ نُورٌ» در این تورات هدایت و نور است. «یَحْکُمُ بِهَا النَّبِیُّونَ» طبق همین قانون تورات، انبیاء داوری و حکومت می‌کنند، بعد می‌گوید: «وَ الرَّبَّانِیُّونَ وَ الْأَحْبارُ» حکومت و داوری علما براساس تورات است. این را ولایت فقیه می‌گویند.

این مفسر قرآن تصریح کرد: مگر ولایت فقیه چه می‌کند؟ ولایت فقیه یعنی یک مجتهدی براساس قرآن و روایات دستور می‌دهد. این هم می‌گوید: ما تورات فرستادیم، براساس همین تورات، «یَحْکُمُ بِهَا النَّبِیُّونَ» بعد می‌گوید: «وَ الرَّبَّانِیُّونَ وَ الْأَحْبارُ» انبیاء و علما براساس تورات حکم می‌دهند. این ولایت فقیه است. 15 خرداد نقش ولایت فقیه را تثبیت کرد. اولین سیلی که حکومت شاه خورد، از 15 خرداد خورد.