خیانت در مشورت حتی به غیر مسلمانان یکی از گناهان بزرگ محسوب می‌شود
کانون خبرنگاران نبأ: امام‌جمعه نیک‌شهر در گفتمان دینی «قلب سلیم و خداوند غیور از منظر رساله حقوق امام سجاد(ع)» در این شهرستان گفت: خیانت در مشورت حتی به غیر مسلمانان یکی از گناهان بزرگ محسوب می‌شود.
به گزارش کانون خبرنگاران نبأ، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد لطفیان سرگزی، امام‌جمعه و استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیک‌شهر در گفتمان دینی «قلب سلیم و خداوند غیور از منظر رساله حقوق امام سجاد(ع)» در این شهرستان ضمن تبریک اعیاد شعبانیه و ضرورت توجه به سند جامع فرهنگی با محوریت قرآن در جامعه، با اشاره به حق مشورت‌کننده و مشاور و اهمیت مشاوره در قرآن از دیدگاه رساله حقوق امام سجاد(ع) اظهار کرد: پیامبر اعظم(ص) با قطع نظر از وحی آسمانی آنچنان فکر نیرومندی داشت که نیازی به مشاوره نداشت، برای اینکه از یک سو مسلمانان را به اهمیت مشورت متوجه کند و از سوی دیگر نیروی فکر و اندیشه را در افراد پرورش دهد، در امور عمومی مسلمانان که جنبه اجرای قوانین الهی را داشت و نه قانون‌گذاری، جلسه مشاوره و اتاق فکر دانش‌افزایی و هم‌اندیشی تشکیل می‌داد.
وی ادامه داد: اصولاً مردمی که کارهای مهم خود را با مشورت و صلاح‌اندیشی یکدیگر انجام می‌دهند، کمتر دچار و گرفتار لغزش می‌شوند و به عکس افراد مستبد و خودرأی که خود را بی‌نیاز از افکار دیگران می‌دانند، غالباً گرفتار اشتباهات خطرناک و دردناکی شده و استعدادهای آماده را هم نابود می‌کنند.
لطفیان در ادامه سخنان خود با بیان اینکه در اسلام در مورد مشورت دستور مؤکد داده شده است، در مورد وظیفه مشاور تصریح کرد: وظیفه مشاور این است که از هیچ خیرخواهی فروگذار نکند و خیانت در مشورت حتی به غیر مسلمانان یکی از گناهان بزرگ محسوب می‌شود.
وی پشت‌گرمی و قوت در انجام کار را از جمله فواید و آثار مشاوره بیان کرد و گفت: خداوند متعال توفیق خود را به کسانی عنایت می‌کند که از اندیشه دیگران استمداد و استفاده می‌کنند یعنی خداوند در استفاده از اندیشه دیگران برکت و توفیق قرار می‌دهد. اگر اندیشه و عقل انسان بر همه امور و حقایق لازم به‌ویژه عواقب کارها و برنامه‌ها احاطه کامل داشت نیاز به مشورت نداشت. انسان اگر بخواهد با تکیه بر عقل تنهای خود به هر امری وارد شود و به هر کاری دست بزند، بدون شک ضرر و خسارتش بیش از منفعت او خواهد بود.
امام‌جمعه نیک‌شهر در ادامه با اشاره به آیه 159 سوره مبارکه آل عمران و آیه 38 سوره مبارکه شوری اظهار کرد: همچنان که مؤمن موظف به رفع نیازهای مادی برادران دینی خویش است، در گرفتاری‌های فکری نیز باید دستگیر و دادرس اعضای جامعه باشد. علاوه بر امور زندگی فردی، امور اجتماعی و مربوط به مصالح امت نیز باید بر پایه شوری و مشورت اداره شود.
وی با بیان اینکه انسان‌های مستبد با دست خویش وسایل سقوط و هلاکت خویش را فراهم می‌کنند، اظهار کرد: قرآن کریم در سوره مبارکه آل عمران از اخلاق حسنه پیامبر اکرم(ص) و برخوردهای ملایم ایشان با افراد امت تجلیل کرده و از آن حضرت می‌خواهد که در امور با مردم زیردست و هدایت‌یافتگان خود مشورت کند. خداوند عزوجل در سوره مبارکه شوری نیز یکی از صفات برجسته مؤمنان را اجرای امور بر اساس مشورت ذکر کرده است که شایسته است مردم ازاندیشه‌ها و استعدادهای متفاوت خویش برای پیشبرد امور استفاده کنند.
لطفیان با اشاره به اینکه در مسئله شور و مشورت گاهی فردی از کسی نظر و رأی می‌خواهد و گاهی برعکس رأی و نظر او را می‌خواهد، عنوان کرد: امام سجاد(ع) در رساله سجادیه می‌فرماید که حق مشورت‌خواه این است که اگر در مسئله مورد شور چیزی می‌دانی، با محبت و یکرنگی رأی و دانسته خود را در اختیارش می‌گذاری و اگر موضوع از دسترس و اندیشه و حدود اطلاعات تو بیرون است، او را به‌سوی فردی دانا و آگاه که لیاقت مشورت داشته باشد راهنمایی کنی.
استاد دانشگاه آزاد نیک‌شهر بیان کرد: امام صادق(ع) نیز فرمود که در اموری که اقتضای دینی و امر آخرت است با کسی که از عقل و اندیشه پاک و روش برخوردار باشد، دارای علم و دانش باشد، از عرصه باعظمت تجربه برخوردار باشد، در او روح نصیحت و خبرخواهی و راهنمایی به حق قوت داشته باشد و از محرمات و منهیات در پرهیز بوده و صاحب تقوا و خویشتن‌دار باشد، مشورت کنید. از جمله موارد مشورت با نااهل، مشورت معاویه با عمروعاص، زبیر با فرزندش عبدالله و عمر بن سعد با فرزندانش بود که که همگی به ذلت و بدبختی دچار شدند.
وی با اشاره به اینکه انسان از پائین‌تر از خود و زیردستان نیز خوب است که نظرخواهی و نظرسنجی داشته باشد، گفت: کسی که می‌خواهد عیوب اخلاقی خود را بشناسد، به گفتار و رفتار ناصحیحی خویش واقف شود و آن‌ها را علاج کند، باید از انتقاد افراد پاکدل و دانا استفاده کند و از آنان بخواهد که نواقص را بگویند و نقاط ضعف اخلاقیش را تذکر دهند. انتقاد مردم را واقع‌بین می‌کند و راه رشد و ترقی را به روی فرد و جامعه می‌گشاید.
لطفیان ادامه داد: مسلمانان طبق وظیفه قانونی و اخلاقی مکلف هستند گناه‌کاری را که اهل دروغ، تهمت، شایعه‌سازی و خیانت در امانت است را از عمل ناروایش نهی کنند حتی مواردی که از جهت اخلاقی ناپسند است، مثل زیاد حرف زدن، از خودراضی بودن و با مردم به تلخی برخورد کردن که در این زمینه‌ها نیز بهتر است که مسلمانان از روی خیرخواهی نقطه‌های ضعف برادران خود را تذکر داده و نقایص یکدیگر را با یاری هم برطرف کنند.
وی افزود: اولین شرط انتقاد صحیح آن است که منتقد قبح اخلاقی و منع قانونی مطلب مورد انتقاد را به‌خوبی شناخته باشد و با علم و آگاهی آن را تذکر دهد نه آنکه از روی حدس و گمان سخن بگوید. از چیزهای سودبخش و مفید برای دنیا و آخرت مردم، اصلاح اخلاق و ترک اعمال ناپسند است و انتقادهای خیرخواهانه و به‌جا یکی از طرق وصول به این هدف عالی است. مواعظ خصوصی و چهره به چهره و انتقادهای صحیح و عاقلانه که در حدود اخلاق و ادب و به دور از دخالت انجام شود، اغلب به نتیجه مثبت می‌رسد و اگر به نتیجه مطلوب دست نیابد حداقل باعث پرخاش و خشونت نمی‌شود و کینه و دشمنی به بار نمی‌آورد.
امام‌جمعه نیک‌شهر با اشاره به راه و روش نصیحت، اظهار کرد: نصیحت باید برای خدا باشد تا در طرف مقابل اثرگذار باشد. نصیحت باید به اندازه پذیرش طرف و جامعه هدف باشد. ناصح باید در جواب کسی که طلب نصیحت می‌کند، قدرت و توان پذیرش او را در کلمات بسنجد و به تناسب آن سخن بگوید. ناصح باید در نصیحت خود نیازها و احتیاجات شخص را دقیقاً در نظر بگیرد. حسن برخورد و نرمی اخلاق نه تنها در مورد انتقاد ثمربخش و مفید است، بلکه در سایر شئون زندگی نیز نتایج مطلوب به بار می‌آورد.
وی ادامه داد: ملایمت اخلاقی و مدارا با مردم به زندگی جمال و زیبایی می‌بخشد، افراد را به هم نزدیک می‌کند، محیط تکریم و احترام به‌وجود می‌آورد و برعکس تندخویی و خشونت چهره زندگی را زشت و نامطبوع کرده باعث بدبینی و پراکندگی می‌شود، افراد را به اهانت یکدیگر وا می‌دارد و زندگی را تلخ و ناگوار می‌کند.
لطفیان اظهار کرد: گاهی گناهی که بین مردم یک جامعه شایع شده با تذکرات خصوصی از میان نمی‌رود و این حکومت‌های مقتدر و توانا هستند که می‌توانند به کمک نیروهای اجرایی با گناهان اجتماعی مبارزه کنند و مردم را از انحراف علنی و کج‌روی‌های آشکار باز دارند. اسلام برای اینکه افراد در تذکرات خود تندروی نکنند و از مرز حق و مصلحت فراتر نروند و به نام انتقاد باعث هتک حرمت و تحقیر دیگران نشوند، شرایطی را مقرر کرده که در رساله سجادیه به‌خوبی تبیین شده است.
امام‌جمعه نیک‌شهر در پایان سخنان خود در این زمینه بیان کرد: طبق آیه 69 سوره مبارکه عنکبوت، اگر انسان با خلوص و برای نیل به حق و حقیقت مجاهده کند، قطعاً خداوند متعال وعده خود را درباره او عملی و هدایتش می‌کند. در جامعه مهدوی افراد قبل از اینکه کسی نیازمندی خود را اظهار کند، به کمک او می‌شتابند.
