«بنیان مرصوص» بر پله هشتم ایستاد
گروه ادب: هشتمین شماره ماهنامه «بنیان مرصوص» با موضوعاتی همچون «نقدی بر محتوای آموزشی و برنامه درسی دوره کارشناسی علوم قرآن و حدیث»، «مهجوریت قرآن در پژوهش‌های اساتید متدین» و «دروس تخصصی؛ عاری از مباحث قرآنی و اسلامی» منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، شماره هشتم ماهنامه خبری، تحلیلی و پژوهشی بنیان مرصوص که به کوشش مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور منتشر می‌شود، به بازار عرضه شد.
قرآن و نخبگان از دیدگاه مقام معظم رهبری، تولید علوم انسانی قرآن‌بنیان به مثابه راهبرد تحقق تمدن تراز اسلامی؛ معرفت‌شناسی قرآنی، کانون اسلامی‌سازی علوم انسانی؛ مهجوریت قرآن در پژوهش‌های اساتید متدین، فرهنگ‌سازی انس با قرآن در جامعه دانشگاهی و دروس تخصصی؛ عاری از مباحث قرآنی و اسلامی، عنوان مطالبی هستند که در سه بخش نخست این نشریه به چاپ رسیده‌اند.
همچنین در چهار مبحث بعدی این نشریه می‌توان مطالبی با موضوعاتی چون نقدی بر محتوای آموزشی و برنامه درسی دوره کارشناسی علوم قرآن و حدیث، جریان‌شناسی ضرورت تحول در رشته علوم قرآن و حدیث، نگاهی به مطالعات قرآنی در غرب با تأکید بر دایرةالمعارف‌نویسی، ارزیابی آزاداندیشی در روش مطالعات قرآنی «اندرو ریپین»، مسابقه قرآنی در سیره پیامبر(ص)، طرح پژوهشی «تزاروس» واژگان قرآن کریم و معرفی پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها را مطالعه کرد.
در کلام رهبر معظم انقلاب در نخستین صفحات این نشریه می‌خوانیم: «واقعیت تلخ این است که قرآن هنوز در جامعه ما یک امر عمومی نشده است. همه به قرآن عشق می‌ورزند و احترام می‌کنند، اما عده کمی همواره آن را تلاوت و عده کمتری در آن تدبر می‌کنند.»
در بخش دیگری از سخنان معظم‌له آمده است: «با قرآن باید عجین شد؛ مفاهیم قرآنی مفاهیمی است برای زندگی؛ فقط معلومات نیست. گاهی انسان معلومات قرآنی‌اش خوب است، اما از قرآن در زندگی او هیچ اثری نیست! ... از یکی از زوجات مکرمه پیغمبر اکرم(ص) وقتی درباره اخلاق پیامبر پرسیدند، ایشان در جواب گفتند که «کان خلقه القرآن»؛ اخلاق او قرآن بود؛ یعنی قرآن مجسم بود. این باید در جامعه با تحقق پیدا کند.»
در مطلبی با عنوان مهجوریت قرآن در پژوهش‌های اساتید متدین که ضمن گفت‌وگویی که با محمود گلزاری از اعضای هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی(ره) گرفته شده، از اینکه در دانشکده‌ها دیده می‌شود که مدیر گروه متدین است، اعضای گروه متدین هستند، رئیس دانشگاه و مسئولان فرهنگی متدین هستند، اما موضوعات قرآنی پذیرفته نمی‌شود اظهار تاسف شده است.
گلزاری اظهار کرده است که «اگر گفته می‌شود که مثلاً با قرآن در ماه رمضان ارتباط داشته باش، اصرار ندارد به اینکه حتماً قرآن را تندتند تمام کند. ما از ائمه(ع) هم داریم که فرمودند یک نفر قرآن را در یک شب تمام می‌کند. امام معصوم(ع) فرمودند که من دوست ندارم این کار را بکنی، من دوست دارم که شما در یک ماه این کار را بکنید و در معنایش دقت کنید. این حالت که بشود، دانشجو با این انس و لذت وارد دانشگاه می‌شود؛ در دانشگاه باید قرآن در درس‌ها بیاید».
در گفت‌وگو با حسن عابدی جعفری، عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران از این موضوع سخن به میان آمده است که دروس تخصصی از مباحث قرآنی و اسلامی عاری هستند. وی در این مصاحبه به فرموده رهبر معظم انقلاب اشاره کرده و گفته است، «به فرموده معظم‌له، خواندن یک صفحه از قرآن در هر روز بسیار خوب است، اما تدبر آن از بقیه موارد مهمتر است. به نظر من از این قسمت می‌توان وارد بحث تخصصی شد. باید تمام بودجه‌ها و سرمایه‌ها را به این سمت سوق داد. البته ممکن است مقاومتی در این میان وجود داشته باشد، ولی نتیجه کار، ارزش سرمایه‌گذاری دارد».
در مبحث تعامل حوزه و دانشگاه برای استنطاق قرآن، حجت‌الاسلام و المسلمین یوسفی‌مقدم اظهار کرده است که «توجه به نیازمندی نظام مورد توجه مرکز فرهنگ و معارف قرآن است. رهبر معظم انقلاب اخیراً بحث سبک زندگی اسلامی را مطرح کردند و ما کلان‌پروژه‌ای تصویب کردیم با عنوان سبک زندگی بر مبنای قرآن و روایات با توجه به اینکه برای ارائه سبک زندگی نمی‌توان به قرآن اکتفا کرد و حتما باید وارد روایات هم شد. امیدوارم بتوانیم چند مقاله با توجه به جوانب مختلف سبک زندگی ارائه کنیم. البته ما هیچ گاه غافل از فعالیت‌های بنیادن در عرصه قرآنی نخواهیم بود و در کنار آن رویکردهای جدید هم مورد نظر خواهد بود.»
نگاهی به مطالعات قرآنی در غرب با تأکید بر دایرةالمعارف‌نویسی از دیگر مباحث مطرح شده در این نشریه است. این مطلب با تکیه بر کتاب‌شناسی مطالعات قرآنی در زبان‌های اروپایی نوشته شده است.
با قرآن‌پژوهان جهان نیز در این شماره به «نیل رابینسون» اختصاص دارد. وی استاد مطالعات اسلامی دانشگاه ولز و مؤلف چهار کتاب و بیش از 20 مقاله است و در تألیف دایرةالمعارف روتلج و قرآن نیز مشارکت داشته. آثار وی عبارتند از: کشف قرآن، رویکردی معاصر به متن مستور؛ بیانات محمد؛ اسلام، یک معرفی دقیق و مسیح در اسلام و مسیحیت.
در صفحات پایانی این نشریه نیز درباره کتاب «زندگی و شیوه قرآنی سیدمحمود طالقانی» مطلبی از ابوالفضل خوش‌منش ارائه شده است. مراد از زندگی طالقانی، صحنه‌های مختلف زندگی وی به عنوان معلم قرآن و مبارزی ناصح و امین و مراد از شیوه طالقانی، شیوه وی در تبلیغ و تبیین است.
«بنیان مرصوص» به کوشش مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور در 108 صفحه منتشر شده است.
