پدیده زیرمیزی با ارتقای تعهدات اخلاقی پزشکان از بین می‌رود

نازآفرین قاسم‌زاده، استاد اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از آذربایجان غربی، در رابطه با آسیب‌های شیوع پدیده زیرمیزی در نظام سلامت اظهار کرد: اولین عاملی که باعث شد سیستم Paternalism یا پدرمآبانه به‌سمت حق دادن مشارکت بیمار در پروسه درمان کشیده شود بروز پدیده‌هایی مانند زیرمیزی بود که باعث می‌شد اعتماد به جامعه پزشکی کم‌رنگ شود.

وی ادامه داد: اگر مریض حس کند که پزشک انتظاری بیشتر از آنچه که حق است می‌خواهد با ارجاع بیهوده می‌دهد طبیعی است که اعتمادش به جامعه پزشکی کمرنگ می‌شود و وقتی‌که اعتماد از بین رفت درمان را هم نمی‌تواند قبول کند و سلامتی فرد و به تبع آن سلامتی جامعه به مخاطره می‌افتد.

نبود آمار درستی از پزشکانی که زیرمیزی دریافت می‌کنند‌

این دکترای اخلاق پزشکی با بیان اینکه در حال حاضر آمار درستی از پزشکانی که زیرمیزی دریافت می‌کنند، وجود ندارد، افزود: گرچه ارائه این آمار و اطلاعات باید مبتنی بر شواهد و اطلاعات درستی باشد اما باید اذعان کرد که پرداخت‌های غیررسمی در گروه پزشکی وجود دارد و به‌نظر می‌رسد که شیوع آن در جامعه کم نباشد.

قاسم‌زاده‌ در تشریح مشکلات حاصل از شیوع پدیده زیرمیزی در نظام سلامت با تأکید بر اینکه باید به این موضوع در جامعه پرداخته شود، اظهار کرد: از بین رفتن اعتماد بیماران، خارج شدن دریافت‌ها و پرداخت‌ها از حیطه انصاف  عدالت و نادیده گرفتن تعهدات اخلاقی در پروسه درمان از جمله مشارکت شیوع این پدیده است.

وی اضافه کرد: خروج دریافت‌ها و پرداخت‌ها از حیطه عدل و انصاف ممکن است دریافت‌های این حوزه را به‌سمت درخواست‌های القا شده از سوی پزشک پیش رود.

استاد اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه گفت: رواج پدیده زیرمیزی ممکن است باعث این تفکر شود که پزشکی که قیمت بیشتر دریافت نمی‌کند حتماً درمان خوبی را هم نمی‌تواند انجام دهد و این باعث می‌شود در نهایت بیمار پروسه درمان را رها کند.

پدیده زیرمیزی به ارائه خدمات آسیب جدی می‌رساند

قاسم‌زاده همچنین اضافه کرد: این پدیده همچنین می‌تواند بر ارائه خدمات نیز آسیب‌های جدی برساند و هر وقت خدمات آسیب ببینند طبیعی است که سلامت جامعه نیز با چالش‌های جدی مواجه می‌شود.
وی با اشاره به اینکه وجود برخی از مشکلات موجود در حوزه پرداخت‌های نظام سلامت به شیوع پدیده زیرمیزی در پزشکی دامن می‌زند، اضافه کرد: راه‌حل این مشکل در ابتدا ارتقای تعهدات اخلاقی پزشکان است و آگاهی آنان به این مهم که پزشکی یک حرفه است که در آن منافع بیمار باید مهم‌تر از منافع پزشک باشد.

استاد اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در پایان قطع ارتباط مالی بین پزشک و بیمار و انجام این کار توسط سیستم‌های بیمه‌ای را از دیگر راهکارهای رفع پدیده زیرمیزی دانست و افزود: وقتی پزشک پولی را از بیمار دریافت نمی‌کند و این عمل از طریق سیستم‌های بیمه‌ای انجام می‌شود قضاوت پزشک قضاوت عینی و مبتنی بر نیاز بیمار است و توصیه می‌شود که سیستم کشوری با تقویت نهادهای بیمه‌گر به‌سمت قطع رابطه مالی در حوزه نظام سلامت پیش رود.