آثار پژوهشی در حوزه دفاع مقدس بسیار اندک است

جواد کاموربخشایش، نویسنده حوزه دفاع مقدس، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با اشاره به پیشینه ادبیات دفاع مقدس گفت: دفاع مقدس ژانر جدیدی در ادبیات است که با وقوع جنگ شکل گرفت و تا امروز نیز ادامه یافته است و با توجه به اهمیت دفاع است که تقدسی برای آن وجود دارد و این ویژگی در ادبیات آن نیز به روشنی دیده می‌شود.

کارکرد ادبیات دفاع مقدس

وی با اشاره به کارکرد ادبیات دفاع مقدس در زمان جنگ افزود: در اوایل جنگ، آثار خوبی از سوی نویسندگان منتشر شد که نقش عمده‌ای در تهییج و ترغیب مردم به ویژه جوانان و ایجاد انگیزه در آنها برای حضور در جبهه‌های جنگ داشت و حس عدالتخواهی، شهادت‌‌طلبی، دلاورمردی و دفاع از میهن را در آنها برانگیخت.

کاموربخشایش با اشاره به وضعیت ادبیات دفاع مقدس پس از پایان جنگ تحمیلی اظهار کرد: این نوع از ادبیات با پایان جنگ، به ثبات نسبی دست یافت و نویسندگان در طی روند کاری خود با خاطرات، اسناد و بازمانده‌هایی از جنگ مواجه شدند که از آن با عنوان گنجینه یاد می‌شود و ما در این برهه از زمان شاهد آغاز خاطره‌نویسی در این نوع از ادبیات هستیم.

دوران انس با خاطرات دفاع مقدس

وی با بیان این که علاقه‌مندی مخاطبان به این گونه از خاطرات پس از دهه هفتاد اوج گرفت، تصریح کرد: این علاقه‌مندی و انس با خاطرات دفاع مقدس زمانی شکل گرفت، که برخی از کارشناسان معتقد بودند زمانی که جنگ، به پایان رسیده است، نمی‌توان همانند گذشته مردم را با این وقایع و رخدادها و خاطرات آنها مأنوس کرد.

نویسنده کتاب «نامی که ماند» در ادامه بیان کرد: علی‌رغم فراوانی تعداد کتاب‌ها در حوزه خاطره‌نویسی دفاع مقدس، آثار بسیار کمی در حوزه پژوهش دفاع مقدس به نگارش درآمد و کمتر کتابی هست که در آن به صورت گسترده و جامع کار تحقیقاتی انجام شده باشد.

کاموربخشایش ادامه داد: در مجموع آثاری که در حوزه ادبیات دفاع مقدس خلق شده‌اند، از رشد خوبی برخوردارند و نویسندگان این حوزه با به دست آوردن تجربه توانستند فضای جنگ را واقعی‌تر از آنچه در گذشته بود، نمایان‌تر کنند و آن را انعکاس دهند، از سوی دیگر برخی از اسناد دفاع مقدس نیز آزادسازی شده بود و این موضوع کمک فراوانی به خلق آثار دقیق‌تر و مستندتر شد، هر چند با کشورهای دیگر در این زمینه قابل مقایسه نیستیم.

معیارهای شاخص شدن آثار

وی با اشاره به شاخص و معیار شدن بسیاری از کتاب‌های با موضوع دفاع مقدس در سال‌های اخیر بیان کرد: شاخص شدن یک اثر معیارهای گوناگونی می‌تواند داشته باشد که از جمله آنها می‌توان به توجه مردم به یک اثر، علمی بودن آن، جذابیت‌های بصری، توانمندی نویسنده در چگونگی بیان حوادث و تقریظهای مقام معظم رهبری اشاره کرد.

نویسنده کتاب «یاس در قفس» ادامه داد: در این زمینه آثاری چون «پایی که جا ماند»، «دا»، «لشکر خوبان»، «عباس دست‌طلا» و «نورالدین، پسر ایران» کتاب‌هایی بودند که نگاه نویسنده آن‌ها خاص بوده و نیز توانستند تمام جزئیات یک واقعه را به خوبی تبیین کنند.

تأثیر تبلیغات بر فروش آثار

وی با اشاره به نقش ناشر در پرتیراژ شدن یا شاخص شدن یک اثر گفت: گاهی نویسنده‌ای کتاب خوبی را به نگارش درآورده و زحمات زیادی را متحمل می‌شود، ولی تبلیغ ضعیف اثر سبب می‌شود که مخاطبان آن را نشناخته‌ و اثر مسکوت بماند. اما اثری چون «لشکر خوبان» که چندین سال پیش منتشر شده بود، با توصیه و تقریظ رهبری جایگاه خود را یافت و از سوی دیگر ناشر نیز در راستای تبلیغ آن اقدامات مهمی انجام داد و در حال حاضر بیش از 40 چاپ از آن منتشر شده است؛ از این رو می‌توان به نقش کلیدی تبلیغ کتاب در این عرصه اشاره کرد.