سرفصل‌های الگوی پایه مورد بررسی قرار گرفت

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به نقل از واحد ارتباطات مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، صادق واعظ‌زاده رئیس شورای عالی و رئیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در نشست هم اندیشی تدوین سند الگوی پایه، اظهار کرد: این نشست اولین قدم در تدوین الگوی پایه نیست بلکه جلسات متعدد شورای عالی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، شورای تلفیق و هماهنگی مرکز، شورای مدیران و نیز نشست هم اندیشی شورای عالی و اعضای اندیشکده‌های الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به منظور تدوین الگوی پایه برگزار شده است.
وی ادامه داد: البته فعالیت‌های زیادی در اندیشکده‌های مرکز صورت گرفته است که فعالیت‌های تخصصی محسوب می‌شود اما سند الگوی پایه جنبه عمومی‌تری دارد که در تدوین آن می‌توان از ظرفیت‌های اندیشکده‌ها نیز استفاده کرد.
الگوی پایه نسخه اجمالی الگو اسلامی ایرانی پیشرفت است
واعظ‌زاده درخصوص چیستی سند الگوی پایه گفت: الگوی پایه نسخه اجمالی الگو اسلامی ایرانی پیشرفت است و چارچوب، هسته مرکزی و کلیات الگوی تفصیلی را ارائه خواهد‌ کرد. وی ویژگی‌های ضروری الگوی پایه را عقلانی، اسلامی، علمی و بومی بودن ذکر کرد و ادامه داد: این الگو باید غیرانتزاعی و راهنمای عمل، انعطاف پذیر، پویا و بالنده، محرک جامعه ایران و ارکان نظام، معرف شاخص‌های جامعه پیشرفته، تعیین کننده ساختار و فرآیند پیشران جامعه، هم افزاینده علم و فناوری و فرهنگ و اقتصاد، پاسخگوی سؤالات و مسائل اساسی جامعه، برکنار از جزئیات و متفاوت از اسناد برنامه‌ای کشور باشد.
به گفته وی تفاوت الگو اسلامی ایرانی پیشرفت باید در مرحله پایه و اجمال از سایر اسناد کشور مشخص شود.
رئیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت درباره ساختار الگوی پایه توضیح داد و گفت: مفاهیم بنیادین، مبانی، آرمان‌ها، رسالت ملی، افق، عرصه‌های پیشرفت، ظرفیت‌ها و قابلیت‌ها و سرمایه‌های ماندگار ملی، راهبردها، شاخص‌ها، کارکردها و پیوست گفتمان‌سازی از جمله عناوین فصل‌های سند الگوی پایه به شمار می‌روند.
وی با بیان اینکه مبانی الگوی پایه شامل مبانی عمومی و اختصاصی است، گفت: مبانی عمومی پیش فرض‌های موجه نظری و عملی (هست‌ها و بایدها) اسلامی، فلسفی و علمی جهان‌شمول معطوف به هدف و مسیر پیشرفت هستند و در مقابل مبانی اختصاصی شامل پیش فرض‌های موجه نظری و عملی (هست ها و بایدها) برون حوزه‌ای (پیشینی) اسلامی، فلسفی و علمی جهان‌شمول معطوف به هدف و مسیر پیشرفت در حوزه مورد نظر و در چارچوب مبانی پایه است. همچنین آرمان‌ها که منبعث از مبانی خواهند بود، فاقد بعد زمانی و مکانی هستند.
رئیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت درباره سرفصل رسالت گفت:‌ رسالت از آنجا لازم دانسته شد که برخی مدیران که تخصص مدیریت داشتند پیشنهاد وارد کردن عنوان ماموریت در الگوی پایه را دادند که در برخی اسناد کلان کشورهم تأکید شده است اما از آنجایی که ماموریت متناسب با موضع فعالیت بنگاه‌ها بود و نه برای کشور و یک حرکت ملی؛ به وا‍ژه رسالت رسیدیم.
واعظ‌زاه در خصوص سرفصل افق در سند الگوی پایه تصریح کرد: افق مقوله جدیدی است که در الگو تعیین می‌شود؛ پیشنهاد تعیین افق ملی از بحث‌های مربوط به چشم انداز آغاز شد که در اسناد ملی قبلی دیده شده است. تمامی تلاش‌ها بر این است که سند الگوی پایه از سایر اسناد کشور متمایز باشد چرا که در صدد این نیستیم که سند الگو جایگزین اسناد برنامه‌ای حاضر شود. به طور کلی جای الگو اسلامی ایرانی پیشرفت در کشور خالی بوده است و این الگو باید به عنوان سند بالادستی اسناد کشور قرار بگیرد. بنابراین به جای اینکه چشم انداز در الگوی پایه مورد توجه قرار بگیرد به افق رسیدیم.
وی افزود: کرانه و نهایت آنچه که از اطراف پیداست افق نام دارد و اگر الگو قرار است سند بالادستی سایر اسناد باشد باید بتواند فراتر از چشم انداز، کرانه‌ها را ببیند.
به گفته واعظ‌زاده عرصه‌های پیشرفت را که مقام معظم رهبری ابداع کرده‌اند باید در الگوی پایه مورد توجه قرار بگیرد و نحوه تعامل و ارتباط آنها با یکدیگر معلوم شود.
رئیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در توضیح سرفصل ظرفیت‌ها، قابلیت‌ها و سرمایه‌های ماندگار ملی گفت: این موارد نقطه آغاز برای شروع پیشرفت است. وضع موجود شامل کمبودها و چالش‌ها است اما قابلیت‌ها و ظرفیت‌ها و سرمایه‌های ماندگار ملی جنبه مثبت وضع حاضر است. مثلا اینکه سرمایه معنوی ایران با توجه به ابتنای آن بر اسلام در دنیا در مقام اول قرار دارد و یا سرمایه فرهنگی کشور با توجه به شعرا، عرفا و نویسندگان بسیار و آثار ماندگار آنها در ردیف برترین‌های دنیاست.همچنین سرمایه‌های طبیعی به نسبت جمعیت کشور در مقام دوم دنیا است.
وی درباره سرفصل راهبردهای الگوی پایه خاطرنشان کرد:‌ راهبردها حرکت‌های اساسی است که باید انجام شود تا از وضع حاضر به افق برسیم که هم جهت و هم سرعت در آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. تعیین شاخص‌ها نیز برای اینکه الگو پایه عملیاتی و ملموس باشد لازم است. تصویر کمی و کیفی آرمان‌ها و افق در حوزه‌های فرهنگ، علم و فناوری، اقتصاد و سیاست و سایر حوزه‌ها به صورت شاخص‌های کلان تعیین می‌شود.
واعظ زاده با تأکید بر اینکه یکی از آسیب‌های اسناد برنامه‌ای کشور اجرا نشدن و حتی معلوم نشدن اینکه چگونه باید اجرا شوند است، گفت: بنابراین تصمیم گرفته شد در سند الگوی پایه فرازهایی مورد تاکید قرار گیرد که نحوه اثرگذاری و ماموریت ارکان نظام نسبت به اجرای الگو و ضمانت اجرای الگو را مشخص کند.
پیشنهاد شده است الگوی پایه پیشرفت دارای پیوست گفتمانی باشد
وی با اشاره به اهمیت گفتمان پیشرفت گفت:‌ پیشنهاد شده است که الگوی پایه پیشرفت دارای پیوست گفتمانی باشد. اگر بگوییم که پیشرفت با گفتمان آغاز می شود و حتی پیشرفت خود از نوع گفتمان است اغراق نکرده‌ایم. چنانچه این گفتمان شکل بگیرد می‌توانیم بگوییم که پیشرفت در جامعه آغاز شده است.
واعظ زاده افزود: تعریف مفاهیم بنیادین، تعیین مبانی، تعیین آرمان‌ها، تعیین رسالت جمهوری اسلامی و ملت ایران، ترسیم افق و سنجش قابلیت‌ها و سرمایه‌های ماندگار ملی در جریان فرآیند طراحی الگو پایه و با کمک متخصصان و صاحبنظران در دست مطالعه و تهیه است.
نظریه‌پردازی در خصوص پیشرفت قابل حمایت و ترغیب است اما قابل برنامه‌ریزی اجرایی و زمانبندی نیست
وی در پایان در خصوص نظریه پیشرفت اظهارکرد: نظریه‌پردازی در خصوص پیشرفت قابل حمایت و ترغیب است اما قابل برنامه‌ریزی اجرایی و زمانبندی نیست. اما هر مقدار که نظریه یا نظریه‌های پیشرفت ارائه شود و جای خود را در میان صاحبنظران باز کند باید از آن بهره‌برداری کرد و آن را به فرآیند سندنویسی و طراحی الگو وارد نمود.
گفتنی است در این نشست قبل از سخنان رئیس شورای عالی، اکبرزاده معاون علمی و تقسیم کار ملی هدف از برگزاری این همایش را تبیین و اظهار داشت به جهت استفاده بیشتر از نظرات اندیشمندان و شرکت کنندگان این نشست حاضران در جلسه براساس تخصص و علاقه در کمیسیون‌های ده‌گانه تقسیم و هریک براساس دستور جلسه و سوال‌های تهیه شده پیرامون موضوع کمیسون در دو جلسه به بحث پرداخته نتیجه حاصله از مباحث در نشست عمومی بعد از ظهر ارائه خواهد‌شد .
براساس تصمیم این نشست در نظر است تمامی مباحث مطرح شده و جمع‌بندی آن در تدوین الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت که از سوی مرکز در دست تهیه است استفاده شود.