«مفاتیح‌الحیات» پیش‌نیاز مفاتیح‌الجنان است/ دلایل استقبال مردم
گروه ادب: مدیر انتشارات بین‌المللی اسراء با بیان اینکه مفاتیح‌الحیات به مثابه جلد دوم مفاتیح‌الجنان است، گفت: منطق تفسیری و بینش خاص آیت‌الله جوادی‌آملی در کنار شیوایی و ساده‌سازی محتوای مدون باعث شده که این کتاب مورد توجه عموم مردم قرار گیرد.
مصطفی امرائی، مدیر انتشارات بین‌المللی اسراء، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره دلایل استقبال مردم و تعدد چاپ‌های مفاتیح‌الحیات گفت: این کتاب شامل آیات و روایات ائمه معصوم(ع) در باب زندگی اجتماعی است. تفاوت مفاتیح‌الحیات با سایر کتاب‌ها، با توجه به اینکه در بسیاری از کتب نیز این روایات وجود دارد، این است که طبق منطق تفسیری و بینش خاص آیت‌الله جوادی‌آملی درباره مفاهیم آیات و روایات موضوع‌بندی شده است و فصل‌های مطرح شده در آن برای کاربردی شدن بیشتر در زندگی افراد با اعتنای خاصی تدوین شده است.
وی افزود: همین امر باعث شده است تا این کتاب با سبکی نو، روشن و شفاف و کاملاً متقن و براساس استدلال، مورد اعتماد عموم جامعه بوده و در اختیار همگان قرار گیرد و به عنوان کتاب دوم در کنار کتاب مفاتیح‌الجنان در هر منزلی جای بگیرد.
امرائی ادامه داد: شیرینی و شیوایی سلسله‌های تدوین شده به گونه‌ای است که بسیاری از مخاطبانی که مفاتیح‌الحیات را مطالعه می‌کنند، بر این باورند که جدا شدن از متن این اثر برایشان دشوار می‌شود؛ چرا که جذابیت و شیوایی متن مدون و سلسله‌های مرتب شده در کنار هم و ساده‌سازی محتوا باعث شده که این کتاب مورد توجه عموم مردم قرار گیرد.
وی با اشاره به مخاطبان کتاب مفاتیح‌الحیات بیان کرد: مخاطبان این کتاب از حوزه عمومی کشور تا اقشار فرهیخته جامعه و وعاظی که در مجالس و محافل سخنرانی می‌کنند، است و حتی نخبگان جامعه نیز از این کتاب استفاده می‌کنند. با توجه به این دسته‌بندی موضوعی بسیاری از پژوهشگران به دنبال این هستند که ارتباط بیان معصومان(ع) و بیان آیات براساس دسته‌بندی با دانش‌های کسب شده بشری در سطح آکادمیک چگونه است. چرا که بسیاری از روایات ما در علوم گوناگون نظیر علوم اجتماعی، روانشناسی، پزشکی و... اثبات شده هستند.
وی در پاسخ به اینکه در رابطه با این کتاب نظرسنجی شده که مخاطبان براساس چه نیازی این کتاب را انتخاب می‌کنند، گفت: بیشتر کسانی که مطالعات علوم اسلامی دارند، به ویژه مطالعه مفاتیح‌الحیات، به دنبال این هستند که دستورات الهی را به طور صحیح دریافت کنند و بتوانند از آن برای رسیدن به آرامش در زندگی روزمره خود استفاده کنند و این آرامش نه تنها در بعد معنوی بلکه در ابعاد گوناگون حاصل می‌شود.
مدیر انتشارات اسراء دلیل تعداد زیاد چاپ‌های این کتاب و شمارگان محدود هر چاپ (5 هزار نسخه در هر نوبت) را عرف حوزه نشر کشور عنوان کرد و گفت: عرف حوزه نشر در کشور برای هرنوبت چاپ بین هزار تا 5 هزار نسخه است و اگر در گذشته کتاب‌هایی با تیراژ بالاتر (مثلاً 10 هزار نسخه) چاپ می‌شد، مربوط به کتاب‌های درسی و دانشگاهی و رمان‌ها است وگرنه حدود 97 درصد کتاب‌های منتشرشده در کشور همین تعداد هستند و ما نیز عدد مطلوب رایج در کشور یعنی 5 هزار نسخه را گرفتیم. یک علت دیگر این که چون تأمین کتاب از یک چاپخانه امکان نداشت و لازم بود برای اینکه بازار نشر و مخاطبان را معطل نگذاریم و سوء استفاده‌های احتمالی دیگران برای تغییر نرخ یا بازار سیاه برای این کتاب به وجود نیاید، مجبور شدیم کتاب را به تیراژ 5 هزار نسخه ببندیم که سریع‌تر چاپ و تولید شود.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا می‌توان گفت تبلیغاتی که پیرامون این کتاب انجام شده، سبب فروش چند صد هزار نسخه‌ای آن شده است، بیان کرد: خوشبختانه از اولین رونمایی که در نمایشگاه کتاب برای مفاتیح‌الحیات انجام شد، هیچ تبلیغی از سوی نشر اسراء برای آن صورت نگرفته است و دیناری هم در حوزه تبلیغاتی برای این کتاب هزینه نکردیم، بلکه دوستانی چون خبرنگاران و رسانه‌‌ها بودند که واقعاً درک کردند که این کتاب در این برهه از زمان که مردم از حوزه مطالعات دینی فاصله گرفته و درگیر مسائل روز اقتصادی خود شده‌اند، باعث شد که خبرنگاران به صورت خودجوش فقط در حوزه مکتوب، نسبت به کتاب مفاتیح‌الحیات اعتنا داشته باشند و آن را برای مخاطبان معرفی کنند.
امرائی تأکید کرد: بعید می‌دانم که بتوان گفت در حوزه تبلیغاتی کاری انجام شده است؛ چرا که کتاب نیازی به تبلیغ نداشته است و اگر هر خواننده‌ای چند صفحه از آن را بخواند، مایل به ادامه مطالعه آن خواهد بود.
وی در پاسخ به اینکه آیا این را می‌پذیرید که مخاطبان تصور می‌کنند این کتاب جلد یا بخش دوم مفاتیح‌الجنان است، گفت: این گونه هم هست، مفاتیح‌الجنان و مفاتیح‌الحیات دو بعد زندگانی را به صورت مجزا دنبال می‌کنند و مفاتیح‌الجنان دعاهایی است که انسان پیشاپیش برای آخرت خود در صندوق ذخیره خود نگهداری می‌کند و ارتباط خود با حوزه توحید و معاد را قوی می‌کند و این پیش فرستاده خود برای آخرت می‌شود.
امرائی ادامه داد: مفاتیح‌الحیات نیز این کار را می‌کند، یعنی اگر دنیا براساس مبانی دینی و روایی و دستورات اسلامی درست بنا شود، همان کاری را می‌کند که برای پیش فرستاده‌های حوزه مفاتیح‌الجنانی انجام می‌دهد، به همین دلیل ما می‌گوییم همان نسخه دوم و پیش‌نیاز مفاتیح‌الجنان است و اگر در محیط دنیوی، زندگی طیب و طاهر داشته باشیم، دعای معنوی هم می‌تواند بهتر صورت بگیرد و بهره معنوی بیشتری ببریم.
وی در پاسخ به اینکه بنابراین می‌توان گفت شباهت اسمی این دو کتاب باعث شده که آمار فروش کتاب بیشتر شود، بیان کرد: نه، شباهت اسمی نمی‌توان گفت، بلکه می‌توان گفت این دو شباهت ایجابی دارند و بر معنویت زندگی اثرگذار هستند.
مدیر انتشارات اسراء در ادامه یادآور شد: کتاب‌های آیت‌الله جوادی‌آملی حوزه مخاطبان گوناگونی دارد؛ معظم‌له فردی ممحض در علوم دینی و مسلط به رشته‌های معارف اسلامی ـ از فقه گرفته تا فلسفه، تفسیر و عرفان ـ هستند، و وظیفه ما به عنوان ناشر و کسانی که باید تولید را به توزیع بسط دهند، این است که متون را بازسازی، بازنویسی و روان‌سازی کنیم و به بخش‌های گوناگون جامعه انتقال دهیم و این طرح دو سال است که در دستور کار قرار گرفته و طرحی به نام طرح «مطالعات جامع منظومه علوم ملکوت» در دست اجراست و به همت نهاد رهبری در دانشگاه‌ها و معاونت فرهنگی وزارت ارشاد این کار انجام می‌شود.
