به گزارش کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، به مناسبت روز مباهله و سالروز نزول آیه شریفه تطهیر در شأن ائمه عصمت و طهارت، به نوشتاری از آیتاللهالعظمی جوادی آملی در کتاب شمیم ولایت که در آن به جایگاه آیه تطهیر اشاره کردند، میپردازیم.
ایشان مرقوم فرمودند: «قرآن کریم و امام معصوم دو چهره یک واقعیت و دو ظهور یک حقیقتند؛ یعنی انسان کامل قرآن ممثل است و قرآن کریم انسان کامل مدوّن. امام معصوم قرآن عینی است و قرآن امام علمی. امام قرآن ناطق است و قرآن امام صامت. امام صراط عینی است و قرآن صراط علمی.
شیعه و سنّی از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل کردهاند که فرمود: من دو گوهر گرانبها در میان شما به یادگار گذاشتهام، تا زمانی که به آن دو چنگ زنید، گرفتار ضلالت و گمراهی نمیشوید. آن دو گوهر کتاب خدا و عترت من است که هرگز از یکدیگر جدا نمیشوند تا بر سر حوض به من برگردند. پس بنگرید که بعد از من چگونه با آن دو برخورد خواهید کرد.
جایگاه آیه تطهیر
ائمه(علیهمالسلام) به آیه تطهیرمباهات میکردند و آن را دلیل حقانیت خویش میدانستند. امام سجاد(علیهالسلام) با این که در اسارت حقد و کینه امویان بود و اهالی شام به چشم خارجی (خروج کننده وآشوبگر نسبت به حکومت وقت) به او مینگریستند، حقانیت خود را با استعانت از آیه مزبور، اینگونه به آن مرد شامی که برای تحقیر و سرزنش آن حضرت آمده بود، اعلام کرد: آیا آیه ﴿إنما یرید الله لیذهب عنکم الرجس﴾ را در سوره احزاب خواندهای؟ عرض کرد: مگر مراد این آیه شما هستید؟ فرمود: بله، مقصود آیه ما هستیم.
امیرالمؤمنین(علیهالسلام) در روز شورا (که به انتخاب عثمان منتهی شد) با اشاره به این آیه فرمود: شما را به خدا قسم میدهم، آیا در میان شما کسی هست که آیه تطهیر درباره او نازل شده باشد؟ آن هنگام که پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم من و فاطمه و حسن و حسین(ع) را زیر عبای خیبری گردآورد و گفت: خدایا! اینها اهل بیت من هستند، پس رجس و پلیدی را از ایشان دور کن و پاک و مطهرشان گردان. اعضای شورا همگی جواب دادند: نه!
امام مجتبی(علیهالسلام) نیز پس از پذیرش صلح و سازش تحمیلی با طاغوت شام، در سخنرانی خود در حضور معاویه ضمن برشماری فضایل و کمالات خاندان خود، به این حادثه تاریخی اشاره کرده است.
این گونه روایات که نمونه های آن فراوان است، نشان میدهد که امامان شیعه(علیهمالسلام) معتقد بودند، این آیه مخصوص آنها است و کسی را در آن سهیم نمیدانستند، در حالی که عموم مفسران اهل سنّت بر آنند که افزون بر امیرالمؤمنین، فاطمه زهرا و حسنین (علیهم السلام)، گروه فراوان دیگری را نیز شامل میشود. بدین ترتیب، به اهل بیت عصمت و طهارت(علیهمالسلام) اختصاص ندارد.
مرجع تفسیر وحی
ابوسعید خدری نقل کرده که رسول خداصلی الله علیه و آله و سلم فرمود: آیه تطهیر درباره پنج نفر نازل شده است: درباره من و درباره علی، فاطمه، حسن و حسین؛ «نزلت هذه الآیة فی خمسة فیّ وفی علیّ وفاطمه وحسن و حسین ﴿إنّما یرید الله لیذهب عنکم الرجس أهل البیت ویطهرکم تطهیراً﴾.
در این حدیث و امثال آن مصادیق اهلبیت به صورت واضح و روشن تبیین شده است.
اجتماع زیر «کساء»
در روایات آمده است: در یکی از روزهایی که پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در خانه ام سلمه بود، جبرئیل آیه ﴿إنّما یرید الله لیذهب عنکم الرجس أهل البیت و یطهرکم تطهیراً﴾ را بر آن حضرت نازل کرد. آنگاه رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم حسن، حسین، فاطمه و علی (علیهمالسلام) را احضار کرده، اطراف خود نشاند. سپس پارچهای یا عبای پشمین خود را بر سر همگی کشید و با خواندن این آیه عرضه داشت: «اللّهم هؤلاء أهل بیتی، اللّهم أذهب عنهم الرجس وطهرهم تطهیراً»؛ خدایا! اهل بیت من اینها هستند. خدایا! رجس و پلیدی را از اینها دور کن و مطهّرشان گردان.
امّ سلمه با دیدن این صحنه گفت: یا رسول الله! آیا من نیز در این مجموعه داخل و مشمول این آیه هستم؟ فرمود: تو بر مکانت و منزلت خود هستی، تو بر خیر هستی؛ «أنتِ علی مکانکِ، وإنکِ علی خیرٍ».
یادآوری. این حدیث و امثال آن بیانگر غبطه امّ سلمه از عدم توفیق حضور در آن جمع است.
سلام هر روزه بر اهل بیت (علیهمالسلام)
پس از نزول آیه تطهیر رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم تا مدّتها هنگام نماز صبح بر در خانه فاطمه زهراٍّ میایستاد و دو دست خود را بر دو طرف چهارچوب در می گذاشت و میفرمود: «السلام علیکم أهلالبیت ورحمة الله وبرکاته، الصلاة رحمکم الله ﴿إنّما یرید الله لیذهب عنکم الرجس أهل البیت ویطهرکم تطهیراً﴾ أنا حرب لمن حاربتم، أنا سلم لمن سالمتم». از ابن عباس نقل شده است: هر روز وقت هر نماز، یعنی روزی پنج مرتبه این کار را میکرد.
در این که مدت آمدن آن حضرت و سلام کردن و قرائت آیه تطهیر چقدر بوده است، روایات مختلفی وجود دارد که عبارتند از: چهل روز، شش ماه، هفت ماه، هشت ماه، نُه ماه، هفده ماه.
بعضی از روایات اِشعار دارد که آن حضرت تا آخر عمر شریفشان این کار را تکرار میکرد.
* نقل از پایگاه خبری اسراء نیوز
*منبع: کتاب شمیم ولایت، ص323