به اين مناسبت مردم روزهدار افغانستان برنامههای متنوعی را در اين ماه تدارك میبينند كه معروفترين آن «جشن قرآن» و «اقامه نماز تراويح» است.
رمضان ماه ضيافت الهی، ماه رحمت و بركت، ماه تقسيم محبتها و از همه مهمتر ماه نزول قرآن بر حضرت محمد (ص) است.
در افغانستان از جمله شهر كابل همزمان با ماه رمضان مؤمنين به صورت دستهجمعی قرائت كلام الهی را در مساجد، تكايا و منازل آغاز میكنند كه به اين كار اصطلاحا" «جشن قرآن» میگويند.
جشن قرآن عموما" از شب دوم ماه رمضان بعد از اقامه نماز عشاء از سوی قاريان برجسته هر محله و يا هر مسجد با حضور گسترده مردم آغاز میشود.
اين جشن علاوه بر مساجد، تكايا و منازل، در مدرسهها، دانشگاهها، ادارههای دولتی، شركتهای خصوصی و ساير نهادهای اجتماعی برگزار میشود.
مردم روزهدار شهر چهار ميليونی كابل پس از حضور در مسجد به صورت جماعت چهار ركعت نماز عشاء را اقامه میكنند، اهل سنت اين شهر سپس به صورت انفرادی دو ركعت نماز سنت عشاء (مستحب) را اقامه میكنند.
نماز «تراويح» در مجموع ۲۰ركعت است كه اهل سنت آن را به صورت دستهجمعی میخوانند و اين نماز پس از اقامه دو ركعت نماز سنت عشاء كه انفرادی اقامه میشود، هرشب میخوانند.
در افغانستان ماه رمضان به قرائت قرآن توجه خاص میشود و به اين مناسبت در تمامی مساجد شهرها و روستاها قرائت كلام وحی از طريق بلندگو پخش میشود.
نكته جالب توجه اين است كه قرائت قرآن در شبهای ماه رمضان در حالی صورت میگيرد كه نماز گزاران در حالت قيام باشند.
با توجه به حضور گروههای مختلف سنی در هنگام اقامه نماز تراويح در مساجد، قرائت قرآن از سوی قاريان متعدد انجام میشود و اين كار هرشب بعد از نماز عشاء در طول ماه رمضان ادامه دارد.
نمازگزاران پس از اقامه دو ركعت اول و دوم نماز تراويح، در حالت نشسته به ذكر حمد و ثنای خدای عز وجل میپردازند.
پس از آنكه چهار ركعت اول نماز تراويح اقامه شد، قاريان آيات قرآن را قرائت و سپس مردم بر پيامبر اكرم(ص) و دودمانش سلام و درود میفرستند.
در پايان چهار ركعت اول نماز تراويح نماز گزاران میگويند، چهار هزار مرتبه سلام و درود بر پيامبر اكرم(ص) و دودمانش باد.
اين كار در پايان ركعت هشتم، دوازدهم، شانزدهم و بيستم تكرار میشود، در پايان ركعت بيستم، نمازگذاران میگويند بيست هزار مرتبه سلام و درود بر محمد(ص) و دودمانش.
مدت زمان اقامه نماز عشاء و تراويح و قرائت قرآن هرشب در مساجد ۲/۵الی سه ساعت است.
مردم اين كشور اسلامی در ماه رمضان با حضور در مساجد هر شب سه جزء قرآن را در ۱۰شب قرائت میكنند و به ختم قرآن «جشن قرآن» گفته میشود.
در ايام رمضان در مساجد شهر كابل سفره افطاری برقرار است و نمازگزاران پس از افطار، نماز جماعت میخوانند.
در اين كشور ۲۹ميليونی مرسوم است در پايان مراسم جشن قرآن به منظور قدردانی از قاريان و تشويق جوانان برای آشنايی بيشتر با كلام وحی، هدايايی از سوی هيئت امنای مساجد به قاريان داده شود.
همچنين به منظور بزرگداشت جشن قرآن از محل كمكهای مردمی كه در مراسم ختم قرآن جمع آوری میشود شيرينی مخصوص افغانستان كه از قبل سفارش شده، تهيه و در بين نمازگزاران توزيع میشود.
دولت افغانستان برای رفاه حال روزه داران در اين ماه ساعت كار روزانه را از ۷ساعت به ۴/۵ساعت كاهش داده است.
ساعت كار قانونی در اين كشور ۸/۵صبح الی ۳/۵بعد از ظهر است.
قبل از حكومت جديد افغانستان، دولتهای وقت جهت ارج گذاشتن به اين ماه علاوه بر حقوق ماهانه معادل يك ماه حقوق با نام «معاش بخششی» در اختيار كارمندان قرار میداد.
قيمت كالاها شديدا كنترل میشد و به اصناف توصيه میشد در اين ماه كالاهای اساسی را با تخفيف عرضه كنند.
دولت افغانستان در حال حاضر در مقوله اقتصادی، تجارت آزاد را پذيرفته و همزمان با آغاز رمضان قيمت بسياری از اقلام مصرفی مردم سير صعودی پيدا كرده است.
بيشترين فرآوردههای غذايی مورد مصرف مردم افغانستان در اين ماه با توجه به سنن اين كشور شير، خامه، پنير، تخم مرغ، گوشت و برنج است.
در افغانستان تعداد كمی از مردم هنگام سحر از برنج استفاده میكنند.
دولت هم به منظور ارج نهادن به اين ماه مبارك اولين روز ماه رمضان را تعطيل عمومی اعلام كرد.
همچنين با رويت هلال ماه شوال، سه روز تعطيل رسمی اعلام میشود و طی اين مدت ديد وبازديدها ادامه دارد و از ميهمانان با شيرينی مخصوص افغانستان، ميوه تازه و انواع شربت پذيرايی میشود.
رسانههای شنيداری ، ديداری و نوشتاری دراين ماه به بيان اهميت فضيلت و فلسفه روزه از ديدگاه اسلامی و بهداشتی میپردازند و نشستهای مختلفی با حضور كارشناسان علوم اسلامی برگزار میكنند.
يكی از اين برنامهها میتوان برنامه ستاره قرآن كه از تلويزيون خصوصی «افغان» پخش شد، اشاره كرد.