تجلیل از 8 برگزیده در اختتامیه جایزه کتاب سال/ آئین‌نامه بازبینی می‌شود
گروه ادب: در نشست خبری سی و دومین جایزه کتاب سال و بیست و دومین جایزه جهانی کتاب ضمن بیان روند داوری آثار، اعلام شد که از 8 و 10 برگزیده به ترتیب در جشنواره ادبی کتاب سال و جایزه جهانی کتاب تجلیل می‌شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نشست خبری سی و دومین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و بیست و دومین جایزه جهانی کتاب صبح امروز، 18 بهمن‌ماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدوی‌راد، دبیر علمی جایزه کتاب سال، محسن جوادی، دبیر علمی جایزه جهانی کتاب و علی غلامی‌جلیسه، رئیس مؤسسه خانه کتاب در سرای اهل قلم برگزار شد.
حجت‌الاسلام مهدوی‌راد در این نشست گفت: میراث مکتوب کتاب، برآیند قلم، نمایش حد و حدود فرهنگی بودن، فرهیختگی و اندیش‌وری و چگونگی فرهنگ جوامع و امت‌هاست. برگزاری مراسمی بزرگ برای نشان دادن آنچه در حوزه تمدن اسلامی در فرهنگ و میراث مکتوب اتفاق افتاده است، حادثه فرهنگی بزرگی است. در همه کشورها نیز چنین اتفاق‌هایی می‌افتد و نشان می‌دهد که تا چه میزان، جامعه آنها به کتاب، دانش و بینش توجه می‌کند.
وی با اشاره به روند داوری آثار اظهار کرد: چرخه داوری در این دوره دگرگونی‌های چندانی به خود ندیده است. قانون این است که از کتاب‌های سال قبل، هر آنچه نوشته شده، مجوز گرفته و به پیشخوان کتابفروشی‌ها آمده است، در چرخه داوری جایزه کتاب سال قرار گیرند. کتاب‌ها در مرحله نخست بعد از تفکیک و بررسی اولیه براساس معیارهای آئین‌نامه، وارد چرخه داوری شده و در مرحله دوم قرار می‌گیرند و در این مرحله کتاب‌ها به چهار داور متخصص حوزه مورد نظر سپرده می‌شوند.
حجت‌الاسلام مهدوی‌راد ادامه داد: در مرحله ابتدایی 23 هزار و 721 عنوان کتاب چاپ اول مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و از این تعداد، آنچه در حوزه تمدن اسلامی منتشر شده، از کلیات گرفته تا کتاب‌های کودک و نوجوان داوری شده و 238 عنوان انتخاب شدند که از میان آنها نیز 8 عنوان برگزیده و 25 عنوان دیگر شایسته تقدیر معرفی شدند.
وی در ادامه نشست در پاسخ به خبرنگاری درباره توجه به حوزه ادبیات داستانی در جایزه کتاب سال گفت: با توجه به اینکه در جایزه جلال آل‌احمد در سه حوزه ادبیات داستانی، رمان و مستند کتاب‌ها داوری می‌شوند، در این دوره از جایزه کتاب سال نیز این گروه از آثار بررسی شده‌اند.
حجت‌الاسلام مهدوی‌راد در پاسخ به سؤال دیگری درباره حذف بخش ادبیات از جایزه کتاب سال گفت: این موضوع را تأیید نمی‌کنم، اما تجمیع یا همپوشانی موضوعات در آینده نزدیک انجام می‌شود و آئین‌نامه جوایز نیز در حال بازبینی است.
وی با اشاره به ترجمه کتاب‌های برگزیده اظهار کرد: همواره این فکر را داشته و داریم و به سمتی می‌رویم که آئین‌نامه‌های جوایز چگونگی نشر، ترجمه و تألیف را تدوین کنیم، اما اینکه آثار در حوزه زبان فارسی است و ترجمه نمی‌شوند، سبب می‌شود که در چهاردیواری خودمان باقی بماند؛ در حالی که تحقیقات و پژوهش‌های ما بسیار جدی است و یکی از نویسندگان عرب در اواخر عمر خود اظهار تأسف کرده بود که نتوانسته از آثار مهم برادران مسلمان ایرانی خود به دلیل ترجمه نشدن استفاده کند.
علی غلامی‌جلیسه در تکمیل سخنان مهدوی‌راد بیان کرد: بحث ترجمه آثار موضوعی است که در معاونت فرهنگی، گرنتی(حق کپی‌رایت) برای آن طراحی شده است که ترجمه آثار شاخص ایرانی در خارج از کشور باشد تا توسط ناشران بین‌المللی چاپ شده و دامنه ارائه گسترده‌ای داشته باشد.
وی ادامه داد: امسال روند داوری در همه حوزه‌ها حتی ادبیات داستانی و شعر انجام شده است، اما در این بخش برگزیده نداشتیم و این موضوع هیچ ربطی به حذف این بخش ندارد.
غلامی‌جلیسه با اشاره به تعداد جوایز جایزه کتاب سال افزود: میزان جوایز همانند سال گذشته است که 30 سکه تمام بهار آزادی به برگزیده اهدا می‌شود و شایسته تقدیر نیز 10 سکه در هفته کتاب جمهوری اسلامی سال آینده دریافت خواهد کرد و میزان جایزه جهانی کتاب نیز 10 هزار دلار است.
محسن جوادی، دبیرعلمی جایزه جهانی کتاب نیز در ادامه این نشست گفت: کشور ما سابقه دیرینه‌ای در حوزه کتاب دارد و در هر دوره رویکرد جهانی داشته و شاید بتوان گفت که برخی از آثار یونانی پیش از ترجمه به هر زبان دیگری، به زبان فارسی ترجمه شده است. از سوی دیگر این جایزه طی دوره‌های گذشته نیز تأثیرگذار بوده است و جایزه جهانی کتاب با احیای این نگاه تأسیس شده که نگاهی فراملیتی به آثار داشته باشد.
وی ادامه داد: در داخل کشور دسترسی به کتاب‌ها آسانتر است، اما در خارج از کشور این گونه نیست؛ از سوی دیگر منابع مالی اجازه نمی‌داد که همه کتاب‌ها خریداری شوند، از این رو قبل از تهیه کتاب‌ها، تفکیک اولیه انجام شد و سپس 1700 عنوان کتاب در قالب پرینت و پی‌دی‌اف تهیه شده و در مرحله نخست، 190 عنوان کتاب انتخاب شد.
جوادی ادامه داد: در جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، هر موضوعی که در حوزه اسلام‌شناسی و ایران‌شناسی باشد، مورد توجه قرار می‌گیرد و در میان آثار فقط کتاب‌هایی انگلیسی‌زبان نبودند، بلکه آثاری به زبان‌های اردو، ترکی آذری، گرجی، فرانسه و ... نیز وجود داشتند، حتی برای برخی زبان‌ها مانند صِربی داور نداشتیم.
وی بیان کرد: ادعا نمی‌کنیم که توانسته‌ایم برترین‌ها را انتخاب کنیم، اما جهت‌گیری ما این گونه بوده است تا بتوانیم حواشی را کم کنیم و از طریق سفارش و توصیه عمل نکنیم؛ از این رو در نهایت 10 عنوان کتاب از سوی داوران انتخاب شد که شش عنوان در حوزه اسلام و چهار عنوان در حوزه ایران‌شناسی بوده است و از یک پژوهشگر نیز به دلیل نگارش کتاب‌های متعدد در حوزه ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی تجلیل می‌شود.
جوادی با اشاره به حادثه‌ای که برای یکی از برگزیدگان جایزه جهانی کتاب رخ داده است، گفت: وی در کتابخانه دانشگاه خود به زمین خورده و به مشکل جسمی دچار شده است که در این زمینه پیگیری‌هایی نیز داشتیم، اما امکان حضور این نویسنده در مراسم اختتامیه وجود ندارد.
